تحقیق در مورد دستاورد های انقلاب اسلامی

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 8

دستاورد های انقلاب اسلامی

نگاهی به کارنامه نظام جمهوری اسلامی

مقدمه

بیش از ربع قرن از پیروزی انقلاب اسلامی می گذرد و جمهوری اسلامی در طول این مدت مراحل دشوار و موانع بسیاری را پشت سر گذاشته است. اینک به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، یکی از مهم ترین چالش های انقلاب در سومین دهه از حیات خود مسئله «کارآمدی» می باشد. بی تردید میان صحت و اتقان یک اندیشه اجتماعی و کارایی و توانایی نظام اجتماعی برآمده از آن در پاسخگویی به مشکلات جامعه ، رابطه مستقیمی برقرار است. از سویی دیگر، کارآمدی یا ناکارآمدی کارگزاران یک نظام سیاسی در اجرای اهداف و آرمان های آن، می تواند در کارآمد یا ناکارآمد به نظر آمدن آن نظام و به تبع، درست و نادرست به نظر رسیدن آن اندیشه اجتماعی، تاثیر مثبت یا منفی بر جای گذارد. به هر حال تناسب و ارتباط میان سه مقوله «اندیشه»، «نظام» و «کارگزاران آن» به گونه ای برقرار شده است که تفکیک میان آنها به خصوص در برابر منتقدانش چندان میسر به نظر نمی رسد؛ لذا دفاع از یک اندیشه متعالی یا نظام سیاسی متقن، زمانی امکان پذیر است که آن اندیشه یا نظام و کارگزارانش در مقام «عمل» ، درستی ، توانمندی، کارایی، کارآمدی و اثربخشی خود را به اثبات رسانیده باشند. نظام جمهوری اسلامی به عنوان ثمره عملی انقلاب اسلامی نیز از این قاعده مستثنی نیست.

امروزه بروز مجموعه ای از مشکلات در جامعه ما در سال های پس از انقلاب به تدریج زمینه ساز القای اندیشه ناکارآمدی حکومت دینی شده است برخی از این مشکلات عبارتند از:

- محاصره و فشارهای اقتصادی غرب به خصوص آمریکا؛
- روند سریع افزایش جمعیت کشور در دهه اول انقلاب؛
- جنگ تحمیلی 8 ساله و خسارات فراوان ناشی از آن؛
- ترور بسیاری از مسئولان کارآمد و مؤثر نظام؛
- کاهش تولید و صدور نفت؛
- تغییر الگوی مصرف جامعه؛
- تورم جهانی؛
- ساختارهای نامناسب اجتماعی و اقتصادی به ارث رسیده از رژیم گذشته؛
- جنگ روانی و تبلیغاتی و تهاجم فرهنگی جهت ایجاد شکاف بین مردم و نظام اسلامی و به هدر رفتن استعدادهای انسانی کشور؛ و...

از آنجایی که رویکرد ما در این فصل، بررسی عملکرد نظام جمهوری اسلامی با توجه به معیارهای مادی و غیرمعنوی و غیرایدئولوژیک است، دستاوردهای معنوی و تاثیرات فرهنگی انقلاب اسلامی را بررسی نمی کنیم. گرچه آثار معنوی انقلاب در جای خود قابل بررسی ویژه می باشد؛ لکن موارد ذکر شده در این فصل بر اساس معیارهای کمی و مادی که مورد پذیرش عموم مردم - با هر سلیقه و عقیده ای - می باشد تنظیم شده است.

به نظر می رسد که کارنامه عملکرد نظام جمهوری اسلامی و کارگزاران آن ، با توجه به تغییر عمده شرایط و تقلیل محسوس درآمدهای ارزی کشور در سال های پس از انقلاب ، با عنایت به حجم کارهای انجام شده در این مدت، مصداق کلی «کارآمدی» است و البته از سوی دیگر، عدم تحقق برخی از اهداف و آرمان ها نیز می تواند از نشانه های ضعف و وجود نسبتی از ناکارآمدی در عملکرد آنان تلقی شود.

به عبارت دیگر این عملکرد به دلیل ضعف نگرش جامع راهبردی به مقوله توسعه در ابعاد مختلف آن همچون: اقتصاد، سیاست و فرهنگ و در پیش نگرفتن الگوی مناسب بر پایه ارزش های اجتماعی، فرهنگی و توانایی های بومی و به عبارت دیگر به دلیل در پیش گرفتن سیاست «توسعه نامتوازن» موجب ایجاد ناهماهنگی هایی در تنظیم اهداف، نارسایی هایی در تخصیص منابع و امکانات ، اختلالاتی در روابط اجتماعی و به تبع نارضایی هایی بین گروه هایی از جامعه شده است که این بعد از عملکرد، گویای نسبتی از ضعف و ناکارآمدی در مجموعه کارگزاران نظام است.

1- مفهوم کارآمدی

واژه کارآمدی دارای تعاریف متعددی است. یکی از عمده ترین این تعاریف، کارآمدی را «موفقیت در راه تحقق اهداف با توجه به امکانات و موانع» می داند. از این رو، کارآمدی هر سیستمی بر اساس سه شاخصه اهداف، امکانات و موانع آن، مشخص می شود. هر قدر سیستمی با توجه به سه شاخصه مذکور در تحقق اهدافش موفق باشد، به همان مقدار کارآمد است. در یک تقسیم بندی کلی می توانه امکانات لازم برای کارآمدی را به دو دسته مادی و غیرمادی تقسیم کرد. موانع کارآمدی هم به دودسته داخلی و خارجی قابل تقسیم است:

1- موانع داخلی، مانند: گروه های مخالف داخلی و میراث های منفی و مخرب علمی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی؛ افزایش تقاضای خدمات، افزایش آستانه رضایتمندی و ...

2- موانع خارجی، مانند: موانع اندیشه ای و فرهنگی مهاجم و مخالف ، موانع و تهدیدات سیاسی، اقتصادی، نظام و بین المللی.

باید توجه داشت که کارآمدی یک سیستم پویا، در حالات و شرایط گوناگون ، متفاوت است. برای مثال یک نظام سیاسی، امری زمانمند و دارای مراحل است و در زمان های مختلف می تواند از امکانات، موانع و اهداف متفاوت برخوردار باشد. از این رو کارآمدی نظام سیاسی را باید در شرایط و مراحل گوناگون (جایگزینی، استقرار، تثبیت اولیه، گذار و ثبات) به طور جداگانه بررسی و ارزیابی کرد. در واقع «کارآمدی کل» برابر با برآیند کارآمدهای مراحل گوناگون است. لذا از کارآمدی یا ناکارآمدی یک یا برخی از اجزا در یک سیستم مرکب و پیچیده، نمی توان کارآمدی یا ناکارآمدی آن سیستم را نتیجه گرفت. کارآمدی کل در سیستم های مرکب برابر است با حاصل جمع کارآمدی اجزا. بنابراین، اگر چه در یک سیستم پیچیده ، بروز عیب و نقص، محتمل و طبیعی به نظر می رسد لکن روند کلی و برآیند مجموعه عملکردها و تلاش های صورت گرفته، تعیین کننده میزان کارآمدی آن می باشد.

نکته مهم در این جا آن است که «وجود کارآمدی گرچه موضوعی عینی می باشد، احساس وجود کارآمدی، یک موضوع ذهنی است.» لذا لازم است با اطلاع رسانی صحیح از اقدامات انجام گرفته، از ذهنیت سازی منفی در افکار عمومی جلوگیری شود.

نکته دیگر اینکه «کارآمدی» شاخصی است که از مقایسه امکانات و توانمندی ها از یک سو و موانع و مشکلات از سوی دیگر حاصل می شود، بنابراین قضاوت منصفانه در این باره باید با توجه دقیق به هر دو وجه مسئله انجام پذیرد.

2- مقایسه امکانات و شرایط اقتصادی کشور در دودوره قبل و بعد از انقلاب

در بررسی میزان کارآمدی نظام جمهوری اسلامی یکی از نکات مهم، مقایسه شرایط اقتصادی درآمدها و هزینه های کشور در دو دوره قبل و بعد از انقلاب می باشد که جدول ذیل می تواند چشم انداز این محور را تا اندازه ای روشن کند:

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید