مقاله علمی بررسی امنیت روانی کابران فضای سایبری و اینترنت
فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 37 صفحه
چکیده
فضای سایبری به ویژه اینترنت اگرچه در دهه‌های اخیر وارد زندگی بشر شده است ولی به سرعت رشد نموده و تأثیر زیادی بر ابعاد مختلف زندگی مردم داشته است. این توسعه رو به رشد فناوری اطلاعات و اینترنت تحولات گسترده در تمام ابعاد بشری از جمله سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، دفاعی و امنیتی به وجود آورده است. در حال حاضر، اینترنت می‌تواند نقشی بسیار مهم در مسائل امنیت روانی ایفا کند. از نظر آزادی بیان بدون هیچ حد و حصر، انتشار اخبار، شایعات، مسائل غیر اخلاقی، تنش‌های سیاسی، مسائل اقتصادی و موضوعات فرهنگی اجتماعی مطرح در فضای سایبر همه بیان‌گر اهمیت و نقش فضای سایبری بر امنیت روان و سلامت روانی جامعه هستند. از این‌رو، پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر فضای سایبری بر امنیت روانی دانشجویان دانشگاه‌های استان قزوین انجام گرفت. نمونه آماری این پژوهش که به روش پیمایشی و با بهره‌گیری از پرسشنامه امنیت روانی مازلو- مهاباد و پرسشنامه‌ای محقق ساخته انجام گرفت 383 نفر از دانشجویان استان قزوین را تشکیل می‌داد. به منظور پاسخگویی به سؤال‌های پژوهش داده‌های به دست آمده از تحقیق بر اساس روش تحلیل محتوایی و به کمک نرم‌افزار SPSS و با بهره‌گیری از آزمون آنالیز واریانس یک راهه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس نتیجه تجزیه و تحلیل یافته‌ها میزان ساعت‌های بهره‌گیری از اینترنت و موضوعات مورد علاقه در اینترنت و عضویت در شبکه‌های اجتماعی نیز بر امنیت روانی دانشجویان مؤثر است. واژگان کلیدی: امنیت، امنیت روانی، فضای سایبری، اینترنت. مقدمه
بیش از دو دهه است که اینترنت نقش بسزایی در ارتباطات جهانی ایفا می‌کند و به طور روزافزونی با زندگی مردم جهان عجین شده است. نوآوری‌ها و هزینه کم در این زمینه باعث شده دسترسی، بهره‌گیری و عملکرد اینترنت، به میزان چشمگیری افزایش یابد، به‌طوری که امروزه اینترنت در سراسر دنیا در حدود 2 میلیارد کاربر دارد. اینترنت شبکه وسیع جهانی را به وجود آورده که سالانه میلیاردها دلار برای اقتصاد جهانی سودآوری داشته است. با وجود این، اینترنت دولت‌ها را در مقابل چالش‌های جدید امنیتی قرار داده است. هزینه کم ورود، ناشناس بودن، مشخص نبودن قلمرو جغرافیایی تهدیدکننده، تأثیرگذاری شگرف و عدم شفافیت عمومی در فضای سایبری، موجب شده بازیگران قوی و ضعیف اعم از دولت‌ها، گروه‌های سازمان‌یافته و تروریستی و حتی افراد به این فضا وارد شده و تهدیداتی در ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی اجتماعی و امنیتی پدید آورند.
تحولات فناوری اطلاعات و ارتباطات در جهان، مفاهیم و معیارهایی جدید در حوزه فرهنگی، اجتماعی، امنیتی و سیاسی پدید آورده است. شاید در دو دهه گذشته کمتر کسی فکر می‌کرد که فناوری اطلاعات گستره‌ای وسیع از زندگی بشر را تحت تأثیر قرار دهد. واقعیت‌های پویای جوامع چنان در حال تغییر است که بسیاری از کارشناسان بر این عقیده‌اند که امنیت ملی در گروِ امنیت در فناوری اطلاعات است. این تحولات، از ورود بازیگرانی به نام رایانه‌ها، سیستم‌ها و شبکه‌های اطلاعاتی و سرانجام شبکه جهانی اینترنت در امور کشورها خبر می‌دهد.
فراگیر شدن اینترنت در دنیای امروز بر متغیرهای بسیاری از جمله ارتباطات، سیاست، مشارکت و افکار عمومی اثر گذاشته است. در سطحی از بررسی می‌توان مشاهده کرد که با تقویت زیرساخت‌های ارتباطی و فناوری، اینترنت در فرهنگ اجتماعی و سیاسی جوامع امروزی به جزئی از لوازم ضروری خانگی تبدیل شده است. فعالیت در فضای مجازی اعم از وبلاگ‌نویسی، حضور در شبکه‌های اجتماعیِ مجازی و دیگر امکاناتی که اینترنت در اختیار کاربران قرار داده، اگر چه پدیده‌ای نوین است اما تأثیراتی عمیق بر مناسبات اجتماعی و سیاسی جوامع گذاشته است.
توسعه و بهره‌برداری از فضای سایبری همان‌طور که مزایا و منافعی برای بشر به ارمغان آورده، آسیب‌پذیری‌هایی برای جوامع و سیستم‌ها داشته است؛ بنابراین، شناخت، بررسی و تحقیق درباره آثار و پیامدهای سوء آن تا حد امکان اجتناب‌ناپذیر است. امروزه با توجه به تغییر مفهوم امنیت و توجه بیشتر دولت‌ها به امنیت نرم نسبت به امنیت سخت توجه به تهدیدات جنگ نرم که به‌طور مستقیم ذهن و فکر افراد را هدف گرفته، شناخت ابعاد مختلف و ابزارهای جنگ نرم را ضروری می‌سازد. از این‌رو، هدف این مقاله مشخص کردن امنیت روانی کاربران اینترنت است که جدیدترین ابزار تعاملی و از مهم‌ترین اهداف دشمنان در جنگ نرم به شمار می‌رود.
بیان مسئله امنیت و میزان آن برای همه نظام‌های سیاسی و شهروندان آن صرف نظر از سطح توسعه اقتصادی - اجتماعی و نوع ایدئولوژی حاکم بر آن، مهم‌ترین مسئله به شمار می‌آید. مقوله امنیت آرمان و مطلوبی به شمار می‌رود که همواره به مثابه یکی از حقوق اساسی مردم مطرح بوده است.
