مقاله کامل در مورد نظریه فطرت در قرآن

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 19
فهرست و توضیحات:

نظریه فطرت در قرآن

معنى لغوى فطرت

طبیعت، غریزه، فطرت

آیات دسته اول

آیات دسته دوم

در مورد آیه میثاق سه تفسیر وجود دارد:

ارزیابى نهایى

 نظریه فطرت در قرآن

یکى از مباحثى که در قرآن و سنت‏با اهمیت ویژه‏اى مطرح گردیده بحث فطرت است. فطرتمندى انسان، فطرى بودن دین، فطرت پسندى، حسن عدل و قبح ظلم، معلوم بودن فجور و تقوا به الهام فطرى، اعتراف رسمى انسان به ربوبیت الهى در عالم ذر و عهد و پیمان خداوند با او در عدم تبعیت از شیطان، از جمله مسائلى است که آیات قرآن و روایات ائمه معصومین‏علیهم‏السلام بر آن دلالت صریح دارند.

اما مهم آن است که اگر چه در پاره‏اى آیات، انسان فطرتمند معرفى شده و بحث از الهام فطرى فجور و تقوا به انسان به میان آمده است ولى در بعضى آیات دیگر، خلقت طبیعى انسان به عنوان موجودى ظلوم، جهول، هلوع، کفار و طغیانگر مطرح شده است.

اگر در پاره‏اى از آیات، دین امرى فطرى معرفى گردیده و یا اقامه عدل هدف رسالت پیامبران بیان شده است (که به دنبال فطرى بودن دین، عدالتخواهى و اقامه قسط و عدل نیز فطرى خواهد بود) اما در پاره‏اى دیگر از آیات، سبب تشریع دین، بروز اختلاف اولیه بین انسانها و نیاز اضطرارى آنها به دین و قوانین لازم براى رفع اختلافات بیان گردیده است و از آن استنباط مى‏شود که دین مولودى اجتماعى است که انسانها به حکم اضطرار و به منظور رفع اختلاف به آن پناه برده‏اند و نه به حکم فطرت. و این البته با نظریه برخى از جامعه‏شناسان نزدیکى زیاد دارد.

 و نیز اگر در برخى آیات سخن از اعتراف رسمى انسان به ربوبیت الهى و عهد و پیمان خداوند با او در عدم تبعیت از شیطان به میان آمده است در برخى دیگر از آیات خالى بودن ذهن انسان در بدو تولد از هر گونه شناخت و معلومى مطرح شده است و این نیز با نظریه‏هاى برخى از روانشناسان قرابت دارد.

در این مقاله برآنیم تا ضمن بحث از معناى لغوى فطرت با توجه به وزن و صیغه آن در کلام عرب، کاربرد و مشتقات آن در قرآن، و تفاوت آن با طبیعت و غریزه، به تبیین بینش خاص قرآن در مورد فطرت و پیآمدهاى اجتماعى آن بپردازیم و مى‏کوشیم تا با بهره‏جویى و استمداد از نظریه بدیع علامه طباطبائى در تفسیر المیزان، که کمتر به آن توجه شده و یا متاسفانه مورد بى‏مهرى واقع گردیده است‏به زدودن پاره‏اى از ابهامات بپردازیم.

معنى لغوى فطرت

واژه «فطرة‏» بر وزن «فعلة‏» دلالت‏بر نوع دارد مانند جلسة یعنى نوع خاصى از نشستن، مثلا اگر بگوییم: جلست جلسة زید یعنى مثل زید و به نوع نشستن وى نشستم. بنابر این واژه «فطرة‏» از ماده «فطر» به معنى نوعى خاص از آفرینش است‏یعنى خلقت و آفرینشى بى‏سابقه که از آن به ابداع تعبیر مى‏شود.

راغب اصفهانى در مفردات در مورد معنى فطرت چنین مى‏گوید: «و خداوند خلق را فطر نموده است و این فطر یعنى ایجاد کردن شى‏ء به شکلى بدیع و تازه بر کیفیتى که فعلى از افعال از آن صادر گردد». (1)

ابن اثیر نیز در نهایه، در توضیح ماده «فطر» در حدیث نبوى، «کل مولود یولد على الفطرة‏» (2) مى‏گوید: «فطر به معنى ابتدا و اختراع است و فطرة حالت آن ابتداء و اختراع را بیان مى‏کند مانند جلسة و رکبة یعنى نوعى خاص از نشستن و سوار شدن و معنى حدیث این است که: هر فردى بر نوعى خاص از صفات جبلى و طبیعى متولد مى‏شود به طورى که آماده پذیرش دین الهى مى‏گردد و اگر او را با همان صفات واگذارند پیوسته بر آن صفات استمرار دارد و از آنها مفارقت نمى‏کند و همانا علت عدول انسانها از آن، آفتى از آفات بشرى یا تقلیدى است که از غیر در آنها اثر مى‏گذارد...» (3)

بیان این مقاله درباره فطرت با تعبیر راغب به «و ابداعه على هیئة مترتبة لفعل من الافعال‏» و نیز با تعبیر ابن اثیر به «انه یولد على نوع من الجبلة والطبع المتهیئ بقبول الدین‏» هماهنگ است.

استعمال واژه فطرت و مشتقاتش در قرآن‏در قرآن مجید واژه‏هاى «فطره‏» (4) ، «فطرکم‏»، (5) «فطرنا»، (6) «فطرنى‏»، (7) «فطرهن‏»، (8) «فطور»، (9) «فطر»، (10) «منفطربه‏» (11) . انفطرت، (12) و «فاطر» (13) به کار رفته است که همه جا به معنى ابداع و آفرینش بدون سابقه است.

دانلود تحقیق در مورد ضرورت وجود روح

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 25
فهرست و توضیحات:

پیشگفتار

ایده روح از کجا آمده است؟

سوره سجده آیه 9

آیا حیات انسان به روح انسان وابسته است؟

آیا هوشیاری (Consciousness) انسان به روح وابسته است؟

پیشگفتار

مسئله وجود روح از مسائل بسیار اساسی در میان باورهای دینی و همچنین از کهن ترین باورهای انسانی است که در میان بسیاری از ملل رایج بوده و هنوز هم رایج است. بسیاری از دین خویان اعتقاد دارند حیات آنها تنها محدود به جسم آنها نمیشود و هر انسانی علاوه بر وجود مادی خود وجودی فرا مادی  نیز دارد که به آن روح گفته میشود. بر اساس باورهای اسلامی این روح در هنگامی که انسان خلق میشود به بدن او وارد میشود و بعد از مرگ او از بدن خارج میشود. این در حالی است که انقلاب علمی که در تاریخ بشر شکل گرفت تمام مفاهیم ماوراء طبیعی را از دنیای علم بیرون انداخت و به همین دلیل چیزی به نام روح در هیچ یک از رشته های علمی امروز به رسمیت شناخته نمیشود. از آنجا که زیر سوال رفتن روح باعث به زیر سوال رفتن بسیاری از باورهای دینی میشود و از آنجا که وجود روح باعث میشود افراد زیادی به وجود "دنیایی فراتر" (1) از دنیای حقیقی که روبروی ما است میشود و از آنجا که مسئله وجود روح همواره از خداناباوران و خردگرایان پرسش میشود، شایسته است که پیرامون آن توضیحاتی داده شود.

وجود روح توسط بسیاری از خداناباوران و خردگرایان انکار میشود. اثبات عدم وجود پدیده ای مثل روح بسیار دشوار است. تصور کنید عده ای به موجودی نامرئی و غیر مادی به نام "گوراگورا" اعتقاد داشته باشند و ادعا کنند گوراگورا موجودی است که در هنگام عطسه کردن نزد انسانها می آید و انسانها را میبوسد. و بوسه او سبب عطسه انسانها میشود. هیچ کس نمیتواند گوراگورا را ببیند و یا او را لمس کند. حال آیا کسی میتواند اثبات کند که گوراگورا وجود ندارد؟ این باورمندان به گوراگورا ممکن است به شما بگویند هر گاه او شما را ببوسد شما عطسه کرده اید و هر گاه شما را نبوسد عطسه نخواهید کرد، و اگر شما این باور آنها را انکار کنید، آنها از شما خواهند پرسید، پس انسان برای چه عطسه میکند؟ اگر دلیلی علمی برای عطسه پیدا کنید و به آنها بگویید که عطسه کردن به این دلیل و به آن دلیل علمی است که اتفاق می افتد، ممکن است معتقدان به گوراگورا به شما بگویند "خوب ما نیز منکر این دلایل علمی نیستیم، اما گوراگورا هم همزمان با آن دلایل علمی شما را میبوسد، و اگر گوراگورا وجود نداشته باشد و شما را نبوسد شما هرگز عطسه نخواهید کرد."

قضیه روح هم بسیار شباهت به مسئله گوراگورا دارد. روح از نظر گروهی از کسانیکه به وجود آن اعتقاد دارند دلیل اصلی و جوهر حیات است یعنی حیات وقتی آغاز میشود که روح به بدن وارد میشود و وقتی پایان میگیرد که روح از بدن خارج میشود، و از آنجا که روح پدیده ای طبیعی (Natural) نیست در حوزه بررسی علمی قرار نمیگیرد، و از نظر کسانیکه به ماوراء طبیعت (Supernatural) (فراطبیعت گرایی، سوپر ناچورالیسم چیست؟) اعتقاد ندارند چون مدارک و دلایلی برای اعتقاد به چنین موضوعی وجود ندارد، همین ماوراء طبیعی بودن روح دلیل خوبی است برای انکار وجود آن. اما اگر وجود ماوراء طبیعت را ممکن فرض کنیم، نمیتوان اثبات کرد که روح وجود ندارد

دانلود کاملترین تحقیق در مورد دعاها

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 1385
فهرست و توضیحات:

دعای ایام هفته        22

دعای صباح        81

دعای سمات     105

ماه رجب      233

زیارت رجبیه      241

ماه شعبان        272

صلوات شعبانیه         274

مناجات شعبانیه        276

اعمال مُختصّه شعبان 282

دعای عهد     939

کِتابُ مَفاتیحُ الْجِنانِ‏

 اَلْحَمْدُ للَّهِ‏ِ الَّذى‏ جَعَلَ الْحَمْدَ مِفْتاحاً لِذِکْرِهِ وَ خَلَقَ الْأَشْیَاءَ نَاطِقَةً

ستایش خداوندى را سزا است که حمد را کلید ذکر خود قرار داد و تمامى موجودات را گویا

 بِحَمْدِهِ وَ شُکْرِهِ وَ الصَّلوةُ وَ السَّلامُ عَلى‏ نَبِیِّهِ مُحَمَّدٍ الْمُشتَقِّ اسْمُهُ‏

به ستایش و سپاسگزارى خود آفرید و درود و سلام بر پیامبرش محمد باد که نامش از نام او

 مِنْ اسْمِهِ الْمَحْمُودِ وَ عَلى‏ الِهِ الطَّاهِرینَ اُولِى الْمَکارِمِ وَ الْجُودِ

که محمود است جدا گشته و هم بر خاندان طاهرینش باد که صاحبان خوبیها و جودند.

 وبعد چنین گوید این فقیر بى‏بضاعت و متمسّک باحادیث اهلبیت رسالت‏علیهم السلام عبّاس بن محمد رضا القمّى خَتَمَ اللَّهُ لَهُما بِالْحُسْنى‏ وَ السَّعادَةِ که بعضى از اخوان مؤمنین از این داعى درخواست نمودند که کتاب مفتاح الجنان را که متداول شده بین مردم مطالعه نمایم و آنچه از ادعیه آن کتاب که سند دارد ذکر نمایم و آنچه را که سندش بنظرم نرسیده ذکر ننمایم واضافه کنم بر آن بعض ادعیه و زیارات معتبره که در آن کتاب ذکر نشده پس احقر خواهش ایشان را اجابت نموده و این کتاب را به همان ترتیب جمع آورده و نامیدم آنرا به مفاتیح الجنان ومرتّب گردانیدم آن را بر سه باب باب اوّلْ در تعقیب نمازها ودعاهاى ایّام هفته و اعمال شب و روز جمعه و بعض ادعیه مشهوره و مناجات خمس عشرة و غیرها باب دوّم در اعمال ماههاى سال و فضیلت و اعمال روز نوروز و اعمال ماههاى رومى باب سیّم در زیارات و آنچه مناسب آن بابست امید که اخوان مؤمنین بر وفق آن عمل نمایند و این گنه‏کار روسیاه را از دعا و زیارات و طلب مغفرت فراموش نفرمایند باب اوّل در تعقیب نمازها و دعاهاى ایّام هفته و اعمال شب و روز جمعه و بعض ادعیه مشهوره و مناجات خمس عشرة و غیرها و در آن چند فصلست:

    فصل اوّل: در تعقیبات مشترکه‏

 منقول از مصباح شیخ طوسى‏قدس سره و غیره پس هرگاه سلام نماز دادى سه مرتبه اَللَّهُ اَکْبَرُ بگو و بلند کن در هر یک دستها را تا محاذى گوشها پس بگو:

 لا اِلهَ اِلَّا اللَّهُ اِلهاً واحِداً وَ نَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ لا اِلهَ اِلَّا اللَّهُ وَ لا نَعْبُدُ

معبودى جز خدا آن معبود یکتا نیست و ما در برابر او تسلیمیم معبودى جز خدا نیست و ما جز او نپرستیم‏

 اِلاَّ اِیَّاهُ مُخْلِصینَ لَهُ الدّینَ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ لا اِلهَ اِلَّا اللَّهُ رَبُّنا وَ

و دین (و عبادت) را خالص براى او گردانیم و اگر چه بر مشرکان بد آید معبودى جز خدا نیست که پروردگار ما و

 رَبُّ آبآئِنَا الأَْوَّلینَ لا اِلهَ اِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ وَحْدَهُ وَحْدَهُ اَنْجَزَ وَعْدَهُ وَ

پروردگار پدران پیشین ما است معبودى نیست جز خدا که یکتاى یکتاى یکتاست به وعده خود وفا کند و

 نَصَرَ عَبْدَهُ وَ اَعَزَّ جُنْدَهُ وَ هَزَمَ الْأَحْزابَ وَحْدَهُ فَلَهُ الْمُلْکُ وَ لَهُ‏

بنده‏اش را یارى کند و لشگرش را عزت دهد و به تنهایى احزاب (باطل) را منهزم ساخت پس او را است پادشاهى و او راست‏

 الْحَمْدُ یُحْیى‏ وَ یُمیتُ وَ یُمیتُ وَ یُحْیى‏ وَ هُوَ حَىٌّ لایَمُوتُ بِیَدِهِ‏

سپاس که زنده مى‏کند و مى‏میراند و بمیراند و زنده کند و او است زنده‏اى که نمى‏میرد

 الْخَیْرُ وَ هُوَ عَلى‏ کُلِّشَىْ‏ءٍ قَدیرٌ پس بگو اَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذى‏ لا اِلهَ اِلاَّ هُوَ

هر خیرى به دست او است و بر هر چیز قادر است  * *  آمرزش مى‏خواهم از خدایى که معبودى جز او نیست‏

 الْحَىُّ الْقَیُّومُ وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ پس بگو اَللّهُمَّ اهْدِنى‏ مِنْ عِنْدِکَ وَ اَفِضْ‏

زنده و پاینده است و به سوى او توبه کنم  * *  بار خدایا مرا از جانب خود راهنمائیم فرما و از زیاده‏

 عَلَىَّ مِنْ فَضْلِکَ وَ انْشُرْ عَلَىَّ مِنْ رَحْمَتِکَ وَ اَنْزِلْ عَلَىَّ مِنْ بَرَکاتِکَ سُبْحانَکَ‏

بخششت به من افاضه نما و از رحمتت بر من بگستران و از برکاتت بر من فرو بار منزهى تو

 لا اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ اِغْفِرْ لى‏ ذُنُوبى‏ کُلَّها جَمیعاً فَاِنَّهُ لا یَغْفِرُ الذُّنُوبَ کُلَّها جَمیعاً

 معبودى جز تو نیست تمامى و همه گناهانم را بیامرز زیرا جز تو کسى تمامى و همه گناهان‏

مقاله کامل در مورد رابطه دین و قرآن

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 13
فهرست و توضیحات:

مقدمه

بیان مسأله

آیات نام دار قرآن

آیه صلوات
اشاره
در طول تاریخ تفسیر و قرآن پژوهشی، برخی از آیات قرآن کریم به سبب ویژگی خاصی که داشتند، شهرت بیشتری یافته و مورد توجه قرار گرفته اند این آیات را آیات نامدار می نامند. در این سلسله مقالات کوتاه بر آنیم تا در هر شماره با نام، مشخصات و نکات مهم یکی از این آیات آشنا شویم.
آیهه صلوات: آیه 56 سوره احزاب که در بردارنده صلوات خدا و ملائکه بر پیامبر(ص) و متضمن درخواست صلوات مؤمنان بر حضرت است، «آیه صلوات» نام دارد.(1) «ان الله و ملائکته یصلون علی النبی یاایهاالذین امنو صلوا علیه و سلموا تسلیما= خدا و فرشتگانش بر پیامبر درود می فرستند. ای کسانی که ایمان آورده اید! بر او درود فرستید و به فرمانش به خوبی گردن نهید».
در روایتی از حضرت رسول(ص) آمده است: بخیل ترین مردم کسی است که نام من نزد او برده شود و بر من صلوات نفرستد.(2) هم چنین از امام صادق(ع) نقل شده است: سنگین ترین عملی که روز قیامت در ترازوی اعمال گذاشته می شود، صلوات برپیامبر و اهل بیت آن حضرت است.(3)
براساس روایات پرشماری که از طریق شیعه و اهل سنت به دست ما رسیده است، باید هنگام صلوات بر محمد(ص)، آل محمد نیز افزوده شود. سیوطی در تفسیر خود از بخاری، مسلم، ابوداود، ترمذی، نسائی و ابن ماجه نقل می کند که مردی به پیامبر عرضه داشت: سلام بر تو را می دانیم؛ اما صلوات بر تو چگونه است؟ پیامبر فرمود: بگو: اللهم صل علی محمد و آل محمد کما صلیت علی ابراهیم انک حمید مجید اللهم بارک علی محمد و آل محمد کما بارکت علی ابراهیم و آل ابراهیم انک حمید مجید. سیوطی افزون بر این حدیث، هیجده حدیث دیگر را نقل کرده که همه آن ها دلالت می کند هنگام صلوات، آل محمد نیز باید افزوده شود.(4) به نقل ابن حجر در صواعق، پیغمبراکرم(ص) از این که مؤمنان بر او صلوات ناقص بفرستند و فقط بگویند: «اللهم صل علی محمد»، نهی کرده و سفارش فرموده است که هنگام صلوات بگویید: اللهم صل علی محمد و آل محمد. روایات شیعه در این باره بسیار فراوان است.(5)
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
پانوشتها
.1 نهج الحق، ص .187
.2 بحارالانوار، ج 89، ص .184
.3 بحارالانوار، ج 94، ص .49
.4 الدرالمنثور، ج 6، ص .646
.5 الصواعق المحرقه، ص .146

دانلود مقاله کامل در مورد ولایت فقیه

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 18
فهرست و توضیحات:

ولایت فقیه

فقیه کیست 

ولایت چیست

تفاوت «ولایت‏» با «وکالت‏»

حکومت ولایتى،حکومت وکالتى

اختیارات یا مسؤولیت‏هاى مطلقه فقیه

اقامه دین، غایت ولایت

فقیه

ویژگیهای فقیه جامع الشرایط

اجتهاد مطلق   

عدالت مطلق

قدرت مدیریت و استعداد رهبرى

ولایت فقیه

ولایت فقیه به معنی سرپرستی فقیه و جامع الشرایط در عصر غیبت است.

برخی از شیعیان اعتقاد دارند در عصر غیبت کبری که مردم از حضور امام معصوم در جامعه انسانی و راهبری او در عرصه‌های گوناگون همانند معرفت، حکومت و قضاوت محرومند، فقیه عادل دارای شرایط فتوا، بر آنان ولایت دارد. به بیان دیگر در این اعتقاد ولایت فقیه در حقیقت نیابت عام از امام معصوم است و به معنای سرپرستی امور شیعیان در عصر غیبت کبری است. بنابر نظر روح الله خمینی این بدان سبب است که حضور کامل دین در جامعه انسانی در گرو برپایی حکومت اسلامی است. ضرورت وجود حکومت اسلامی محدود به عصر پیامبر یا روزگار حضور امام معصوم نیست.

فقهای شیعه بر اصل حجت بودن فتوای فقیه عادل دارای شرایط فتوا بر افرادی که آن فقیه را به عنوان مرجع تقلید، یعنی به عنوان متخصصی که در احکام تحقیق کرده و دارای اجتهاد می‌باشد، صرفاً در مورد احکام شرعی متفق اند و حتی برخی از آنان، این اصل را بدیهی دانسته‌اند. اما گسترش این نیابت در کلیه امور مورد اختلاف مخالفین نظریه ولایت فقیه می‌باشد

پشتوانه روایی ولایت فقیه، مقبوله عمر بن حنظله است. بنابر این روایت، فقیه دارای صلاحیت را امامان معصوم به نیابت نصب کرده‌اند و این نیابت به گونهٔ عام است. بر اساس نظریه ولایت مطلقه فقیه لازمه پذیرش حکومت اسلامی، روا داشتن اختیارات مطلق برای فقیه است. فقیه حاکم علی الاطلاق است و همه اختیارات امام معصوم را دارا است؛ زیرا ولایت مطلق، به معنای رعایت مصالح عام در سرپرستی جامعه‌است و چون حوزه حکومت، مصالح عمومی را نیز در بر می‌گیرد، بدون ولایت مطلق برپایی حکومت اسلامی و اجرای احکام دین ممکن نیست

ولایت فقیه دوام بخشیدن به اختیارات حکومتی و عمومی امام معصوم در عصر غیبت است؛ اما بدین معنا نیست که فقیه در فضیلت و شخصیت دینی و اخلاقی و علمی همپای امام معصوم است

از نظر پیروان نظریه ولایت فقیه، ولی فقیه، جدا از شخصیت حقوقی خویش، دارای شخصیت حقیقی نیز هست که از این نظر با دیگر مردم برابر است. ویژگی‌های ولی فقیه و حاکم اسلامی – همانند عدالت، تقوی و پرهیزگاری - او را از لغزیدن به ورطه استبداد و خود رأیی باز می‌دارد.

مساله «ولایت فقیه‏»، یکى از مهم‏ترین مسائل جامعه اسلامى است که بحث و گفتگو درباره آن، از دو جهت ضرورى مى‏باشد:

اول آنکه ولایت فقیه سنگ‏بناى نظام جمهوری اسلامی است و بر هر فرد مسلمان و انقلابى لازم است این اصل اساسى را خوب بشناسد و سپس بر مدار آن حرکت کند.

دوم اینکه دشمنان اسلام و انقلاب فهمیده‏اند که ظلم‏ستیزى انقلاب و نظام اسلامى، از این اصل مهم و مترقى سرچشمه گرفته است و براى منحرف ساختن چنین نظام و انقلابى، باید به قلب نیرودهنده و ستون استوار آن هجوم برند و به همین جهت است که پس از پیروزى انقلاب اسلامی، در هر زمان مناسب، شبهاتى در زمینه این اصل بى‏بدیل مطرح گشته است.

مساله ولایت فقیه به معناى اعمال امورى که جنبه‏حکومتى داشته، در همان سال‏هاى آغاز «غیبت کبرى‏» در گفتارفقها و علما مطرح بوده است.حضرت امام خمینی ‏قدس سره در حوزه علمیه نجف اشرف، بحث‏ ولایت فقیه را در تاریخ 1/11/1348ش تا 20/11/1348 در جلسات درس‏خارج فقه خود مطرح نمود، در آن جاچنین فرمودند:

«موضوع ولایت فقیه چیز تازه‏اى نیست که ما آورده باشیم،بلکه‏این مساله از اول مورد بحث‏بوده است، حکم مرحوم میرزاى‏شیرازى (آیه الله العظمى میرزا محمد حسن شیرازى معروف به‏میرزاى بزرگ، وفات یافته 1312 ه.ق، مرجع تقلید بعد از استاداعظم شیخ انصارى) در حرمت تنباکو، چون حکم حکومتى بود، براى‏فقیه دیگر نیز واجب الاتباع بود، و همه علماى بزرگ ایران جزچند نفر از این حکم متابعت کردند، حکم قضاوتى نبود که بین‏چند نفر سر موضوعى اختلاف شده باشد، و ایشان روى تشخیص خود،قضاوت کرده باشد، بلکه روى مصالح مسلمین و به عنوان ثانوى،این حکم حکومتى را صادر فرمودند، و تا عنوان (ادامه استعمارانگلستان در رابطه با دخانیات) وجود داشت، این حکم نیز بود، وبا رفتن عنوان، حکم هم برداشته شد. و هم چنین مرحوم میرزامحمد تقى شیرازى (وفات یافته 1338ه. ق معروف به میرزاى کوچک‏از مراجع بعد از میرزاى شیرازى) که حکم جهاد دادند البته‏اسم آن دفاع بود و همه علما تبعیت کردند، براى این است که‏حکم حکومتى بود. به طورى که نقل کردند مرحوم کاشف الغطا(معروف به آیه الله شیخ جعفر کاشف الغطاء وفات یافته 1228ه.ق صاحب کتاب کشف الغطاء در فقه استدلالى) نیز بسیارى از این‏مطالب را فرموده‏اند، و از متاءخرین مرحوم نراقى (ملا احمد،وفات یافته سال 1245ه.ق) همه شوون رسول اللهصلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلمرا براى فقهاءثابت مى‏دانند، و مرحوم آقاى نائینى (آیه الله حاج میرزا حسین‏نائینى وفات یافته سال 1355 ه.ق) نیز مى‏فرمایند که این مطلب‏از حدیث مقبوله عمر بن حنظله استفاده مى‏شود. در هر حال طرح‏این بحث تازگى ندارد، و ما فقط موضوع را بیش‏تر مورد بررسى‏قرار دادیم، و شعب حکومت را ذکر کرده و در دسترس آقایان‏گذاشتیم تا مساله روشن‏تر گردد.‏