تحقیق در مورد پیرامون مدیریت اسلامی

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 7

نگاهی برمدیریت اسلامی

یکی از دلایل پیشرفت کشورهای توسعه یافته، برنامه ریزی هدفمند ومدیریت کار آمد است. به مدد مدیریت مأموریت‌ها و اهداف سازمانها تحقق می‌یابد، از منابع و امکانات موجود بهره برداری می‌شود و توانایی و استعداد انسان‌ها از قوه به فعل در می‌آید. مدیران در انجام وظایف خود فرایندی را دنبال می‌کنند که شامل اجزایی چون برنامه ریزی، سازماندهی، نظارت و کنترل، انگیزش، ارتباطات، هدایت برنامه ریزی، سازماندهی، نظارت و کنترل، انگیزش ارتباطات، هدایت و تصمیم گیری است.

مجموعه این فعالیت‌ها است که مدیریت را شکل می‌دهد و هماهنگی و نیل به هدفها را میسر می‌سازد.(1)

 اما دین مبین اسلام همان گونه که در سایر زمینه ها برنامه و راهکار ارایه کرده است، در زمینه مدیریت نیز هدایتهایی را توصیه می کند که البته برای تنقیح مدیریت اسلامی الگوها ومصادیقی از مدیران موفق جامعه اسلامی را معرفی می کند.در این نوشتار کوشش می شود نکات برجسته از  الگوهای مدیریت اسلامی تشریح شود.

تعریف مدیریت:

مدیریت، فعالیتی است منظم، در جهت تحقق هدفهای معین که از طریق ایجاد روابط میان منابع موجود، انجام دادن کار با مشارکت افراد دیگر و شرکت فعال در تصمیم گیری صورت می‌گیرد.(2)

 تمام حوزه‌های قرآنی، تذکرات مدیریتی دارد، که مدیریت و رهبری الهی درجامعه بشری، نیازمند تربیت و هدایت فکری و قلبی است. و نزول تدریجی قرآن نشان می‌دهد که مدیریت اسلامی به کمک مشورت و خط و مشی فکری الهی و تقویت روحیه مستمر نیاز دارد تا انرژی و تحرک لازم بر تداوم مسیر فراهم آید.(3)

بنابراین قرآن کریم یک منبع عام مدیریت اسلامی است. حوزه خاصی از مباحث قرآن که بر مدیریت اسلامی عنایت دارد، قصص قرآن است و آن سیره انبیاء و اولیاءالهی است که در قرآن منعکس شده است.

اصل عدم تقدم بر خداورسول

 یکی از اصول مهم در قرآن اصل عدم تقدم بر خداوند وپیامبراست.این اصل به عنوان شاخص فراگیر و اولین اصل، برعدم تقدم بر خداوند و پیامبر تاکید می کند. این اصل در حوزه‌ بیان تئوریها، نظریه‌ها، آراء و خط مشیها چه به صورت جزئی و چه به صورت کلی، مطرح است. هرجا که خدا و پیامبر حکمی داده باشند، چه در حوزه عمل و چه در حوزه علم، باید تبعیت شود.  

دلیل نظری: قرآن کریم ضوابط و معیارهای حاکم بر روابط اجتماعی را مشخص می‌کند:

«یا أیها الذین آمنوا لاتقدموا بین یدی الله و رسوله و اتقو الله إن الله سمیع علیم»(حجرات،49/1).

اطاعت پیامبر از خدا

در این حوزه پیامبر نه تنها مکلف به اطاعت است بلکه اولویت در تبعیت دارد. قرآن کریم می‌فرماید: «فاصبر لحکم ربک و لاتکن کصاحب الحوت اذ نادی و هو مکظوم» (قلم،68/48).

این یک سنت الهی است که در اطاعت از خداوند هیچ کس مستثنی نیست و همه باید در اطاعت از خداوند  مساوی باشند. پیامبر هم به طریق اولی باید از خداوند اطاعت کند.  قرآن کریم در این زمینه می‌فرماید:

«و لو تقول علینا بعض الاقاویل لاخذنا منه بالیمین ثم لقطعنا منه الوتین فما منکم من أحد عنه حاجزین» (الحاقه،69/44-47)

حساسیت امر مدیریت اسلامی، اقتضا می‌کند که احدی اگر کوچکترین سستی در انجام وظیفه از خود نشان دهد عاقبت سختی را همراه داشته باشد.زیرا خداوند به سر نوشت و هدایت مردم بسیار حساس است  و هرکس هم که امکانات وجودی بیشتری دارد، بیشتر باید رعایت کند. سخن تند و قاطع خداوند با پیامبر نشانه این است که هرچه این مدیریت در سطح بالاتری قرار داشته باشد، مجازات اهمال آن نیز شدیدتر خواهد بود. قرآن از لسان پیامبر(ص) تذکر داده است:

«إن أتبع إلا مایوحی إلی» (یونس،10/15).

  پیامبر(ص)تاءکید می کند که او تابع محض آنچه از طرف خداوند بر او وحی می شود،است.ایشان می‌فرمایند: «أدبنی ربی فاحسن تأدیبی».(4)مضمون روایت این است که من تربیت شده خداوند هستم و در چار چوب و ضوابط الهی که تعیین کرده است رشد و نمو کردم و در مسیر و قوانین و مقرراتی که خداوند تعیین کرده است حرکت و سیر می‌نمایم و هیچگونه تخطی از فرامین الهی در مسیر زندگی نخواهم داشت.

خداوند در آیه دیگر تأکید می‌کند که: «وأنا أخترتک فاستمع لمایوحی»(طه،20/13)

یعنی پیامبر(ص) باید سخنان کامل خداوند را فهم کرده و اجرا کند. همین طور خداوند هشدار می‌دهد که اگر پیامبر تخطی کرد و در اجرای فرامین سستی نمود، با او به شدت بر خورد خواهد کرد که این نشان دهنده اسلوبهای مدیریتی خاص خداوند به عنوان عالی ترین مدیر در تمام عالم هستی با مدیر بعدی، یعنی پیامبر(ص)است.

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید