گزارش کارآموزی کارخانه شیر پاستوریزه

دانلود گزارش کارآموزی کارخانه شیر پاستوریزه 

شیمی کاربردی

فرمت فایل: ورد قابل ویرایش

تعداد صفحات: 38

مقدمه:

منظور از شیر در صنایع لبنیات، شیرکاو می باشد چون مقدارش خیلی بیشتر از نیاز نوزاد این حیوان است در برخی از کشورهای دیگر ممکن است از شیر حیوان های دیگر مثل بز- اسب نیز استفاده شود. با پیشرفت تکنولوژی- اصلاح نژاد- تغذیه دام- تولید شیر در جهان، و ایران افزایش چشم گیری داشته. مهمترین کشورهای تولیدکننده شیر درجهان، کشورهای اروپایی، روسیه، آمریکای شمالی و ... هندوستان و پاکستان بزرگترین تولیدکننده های شیر گاومیش می باشند. مقدار تولید شیر درایران(گاو) 4636 هزار تن در سال1381 می باشد.

شیر مثل اغلب مواد غذایی دیگر از اجزاء اصلی مثل پروتئین ها- کربوهیدرات- چربی ها- موادمعدنی- ویتامین ها- موادآلی و آب تشکیل شده. ارزش غذایی شیر خیلی بالا می باشد. شیر یک منبع pr به حساب می اید و در بین پروتئین های دامی تنها منبعی که کلسیم و فسفر کافی برای رشد استخوان ها فراهم می کند. هر چقدر مصرف شیر بیشتر باشد امراضی مثل پوکی استخوان و کلاً امراض استخوانی کمتر می باشد.

آزمایشگاه :

آزمایشگاه در کارخانه به زیرمجموعه های زیر تقسیم می شود :

آزمایشگاه تحویل شیر آزمایشگاه مرکزی آزمایشگاه میکروبیآزمایشگاه F

آزمایشگاه تحویل شیر :

متصدی آزمایشگاه پس از مخلوط کردن مخزن شیر توسط یک پاروی مخصوص، دو نمونه از شیر را برمی دارد یکی در ظروف gr250 برای آزمایشات شیمیایی و دیگری در شیشه های خاص برای آزمایش توتال کانت

آزمایشات شیمیایی :

اسیدیته : این آزمایش مشخص کننده تازه بودن یا کهنگی شیر می باشد و بگونه ای نشان دهنده تعداد بالا یا پایین بار میکروبی شیر است . شیر تازه فاقد اسیدلاکتیک است اما در اثر تخمیر میکروبی، قند لاکتوز موجود در شیر به اسیدلاکتیک تبدیل می شود و لذا اسیدیته بالا رفته و PH شیر کاهش می یابد برای اندازه گیری اسیدیته به cc10 شیرخام 4قطره فنل متالئین اضافه می شود و با سود تیتر می گردد تا رنگ ارغوانی ظاهر شود . اسیدیته شیر خام 16-13 می باشد و اسیدیته شی بر مبنای اسید لاکتیک و واحد آن درجه دورتیک است .

Ccسود مصرفی * 10= اسیدیته

دانستیه : رنج دانستیه شیر در دمای i15-034/1-028/1 می باشد . یعنی یک لیترشیردر دمای i15، 034/1-028/1کیلوگرم وزن دارد . مقدار وزن مخصوص هرشیر به نسبت ترکیبات آن بستگی دارد . دانستیه چربی از کمتر دانستیه prها از 1 بیشتر و دانستیه آب 1 است . لذا اگر درصد چربی شیر کم شود (تقلب درمورد خامه گیری از شیر) نتیجه دانستیه شیر افزایش می یابد ، یا اگر آب به شیر افزوده شود ، دانستیه شیر کاهش خواهد یافت بنابراین یکی از راههای شناخت تقلب خامه گیری و افزودن اب به شیر آزمایش دانستیه است، روش اندازه گیری در کارخانه استفاده از ترمولاکتورانسیمتر می باشد و کاملا از بین برود ، اما عملا بعلت کمبود زمان این کار صورت نمی گیرد ، بلکه شیر سرد را مستقیما داخل استوانه مدرج ریخته (تا لبه استوانه) و سپس ترمولاکتورانسمیتر را داخل آن قرار می دهند . شیر را تا لبه استوانه پر می کنند، پس از MIN3-2 ابتدا روی ستون مدرج ترمولاکتورانسیمتر عدد مقابل با سطح شیر را می خوانند ، سپس دمای روی دماسنج موجود در ترمولاکتورانسیمتر را قرائت می کنند، از آنجا که مبنای دمائی i15 است لذا در فاصله دمایی i15-10 به ازاء هردرجه 2/0 از عدد قرائت شده کسر می گردد در فاصله دمایی کمتر از c10 به ازاء هر درجه 3/0 کسر می شود و به همین صورت اگر رنج دما بین i20-15باشد به ازاء هردرجه 2/0 اضافه شده و بالاتر از c20 به ازاء هردرجه 3/0 اضافه می گردد. مثلاً در دمای c12دانستیه شیر 32 قرائت شده اصلاح آن به ترتیب زیر خواهد بو .

31=6/0-32              6/0=2/0-*3                            3=12-15

تست الکلی : به منظور تعیین کیفیت شیر و تعیین تازی یا کهنگی آن تست الکل انجام می شود زیرا در صورت ماندگی زیاد در دمای بالا ، دراثر فعالیت بیش از حد O ها قندلاکتوز به اسید لاکتیک تبدیل می گردد (ترش شدن شیر) بعلت اضافه کردن الکل به شیرحاوی اسید لاکتیک استر تشکیل می گردد .

(استر=اسید+الکل) که در اثرتشکیل استر رسوبات ریزی در شیر آشکار می گردد . هرقدر که اسیدیته شیر بیشتر باشد ذرات تشکیل دهنده درشت تر هستند بیانگر کهنگی بیشتر و فشا و بالاترند . برای آزمایش cc2شیر را در پلیت خشک و تمیز ریخته  cc2الکل به آن اضافه می شود ، برای شیر معمولی تست الکل 68%، 1:1پایدار مطلوب 2:1نامطلوب گاهی برای مصرف خاص دریافت می شود .

اما برای UHT از تست الکلی 72% که 2:1باید پایدار باشد . تست 1:1یعنی cc2 شیر بوسیله cc2 الکل آزموده می شوند و تست 2:1یعنی cc2شیر با cc4 الکل مورد آزمایش قرار گرفته است .

توجه : آنچه برای شیر مخصوص UF مهم است، همین آزمون تست الکل است در حالی که برای ماست مهم تر تست آنتی بیوتیک می باشد .

نقطه انجماد : (دستگاه Cry Scope)

بهترین راه برای تشخیص تقلب افزودن آب در شیر ، تعیین نقطه انجماد شیر است ، نقطه انجمادشیر حدوداً 50560 تا 50525می باشد . اگر به شیر آب اضافه شده باشد نقطه انجماد آن افزایش یافته و به صفر نزدیک می شود . برای تعیین نقطه انجماد شیر در کارخانه از دستگاه cryscope استفاده می شود ، 1 میلی لیتر شیر را در تیوپ مخصوص دستگاه ریخته و در داخل محفظ موردنظر قرار می دهند. سپس steat را می زنند . چند دقیقه طول می کشد تا دستگاه نقطه انجماد شیر را محاسبه کند ، با صدای زنگ عدد حک شده روی مانیتور دستگاه را قرائت می کنند . در صورت افزودن 2-1% آب به شیر دامدار را جریمه می کنند و بالاتر از 2% شیرتحویل گرفته نمی شود  در صورتی که عدد محاسبه شده از رنج بالاتر باشد افزودنی هایی نظیر نمک، جوش شیرین و نشاسته و ... افزوده شده است .

5- تست جوش شیرین : این تست در صورت مشکوک بودن به افزودنی در شیر انجام می شود . بدین صورت که در ابتدا اسیدیته شیرخام را گرفته سپس مقداری از آن را تا  لوله آزمایش ریخته می جوشانند و سپس مجداً اسیدیته را محاسبه می کنند . دراثر تبخیر آب ف اسیدیته کاهش می یابد اگر افت اسیدیته از 5/1 بیشتر باشد نشان دهنده وجود جوش شیرین در شیر است .

6- تست آنتی بیوتیک : برای این تست از کیت های مخصوص استفاده می شود . بوسیله میکروپیپت cc1/0 شیرخام را در استوانه کیت ریخته و تا h3 در دمای c65 درون یک دستگاه مواد حرارت قرا میدهند رنگ اولیه کیت بنفش است در صورت وجود ‌آنتی بیوتیک در شیر M.O ها نمی توانند روی ژله موجود در کیت رشد کرده و رنگ آنرا تغییر دهند، ولی در صورتی که فاقد آنتی بیوتیک باشد، رنگ کیت از بنفش به زرد متمایل می شود .

7- اندازه گیری درصد چربی شیر : روش مرجع برای اندازه گیری چربی آزمایش رژیر است، اما در کارخانه برای تسریع در کار از روش دستگاهی و بصورت اتوماتیک از دستگاهی بنم milko scan استفاده می شود. ابتدا مقدار شیر را داخل یک بشر کوچک ریخته در زیر الکترود دستگاه قرار می دهیم (درکارخانه از همان ظرف نمونه برداری می شود) پس از مدتی دستگاه بصورت اتومات pr، چربی ، ماده خشک را شناسایی کرده و توسط چاپگری چاپ شده و در اختیار ما قرار می گیرد ، استاندارد چربی شیر 2/3-8/2 می باشد. اگر از 8/2 کمتر باشد شیر تحویل گرفته نمی شود . برای کالیبره کردن دستگاه از روش مرجع (رژیر) استفاده می شود برای اینکار ابتدا cc10 اسید سولفوریک را داخل بوتریمتر می ریزیم، سپس cc11شیر را برمی داریم و آنرا به ارامی از جداره بوتری متر به cc10 اسید اضافه می گردد . نمونه را خوب بهم زده و همگن می نمائیم بعلت گرمازا بودن واکنش باید عمل افزودن به آرامی و بتدریج و احتیاط انجام شود . سپس cc1 الکل ایزوآمیلیک اضافه می شود آنگاه درب بوتیمتر را بسته ، خوب مخلوط می کنیم و داخل سانتریفیور که به مدت min5 قراری دهیم و بعد از آن درصد چربی را می خوانیم .

آزمایشگاه مرکزی :

دراین قسمت بر روی تمامی محصولات تولید شده بجز پنیر uf از ابتدای پروسس در حین و پس از تولید آزمایشات شیمیایی و میکروبی انجام می پذیرد .

تعیین درصد خامه :

برای این کار در خط تولید از روش ژریر استفاده می شود براین ترتیب که CC10 اسید H2so4 همراه با cc5 خامه و cc5 آب مقطر مخلوط کرده به ‌آن cc1 الکل آمیلیک افزوده و به آهستگی هم می زنیم پس از مخلوط شدن کامل محتویات ، بوتیمتر را به مدت min5 داخل سانتریفیور می گذاریم و بعد از آن درصد چربی را می خوانیم . تعیین اسیدیته نیز همانند روش آزمایشگاه تحویل شیر است و تنها تفاوت آن برای محصول خامه است که برای دقیق سازی cc10 آب مقطر خوب مخلوط کرده  پس از اضافه کردن فنل فنالین باسود تیتر می نمائیم . اندازه گیری دانستیه نیز مانند شیرخام است .

آزمایشات خط تولید ماست آرسیل :‌

نمونه گیری از خط تولید ماست عبارتند از : یک نمونه از پاستوریزاتور ماست، نمونه دوم از مخزن 4تنی ذخیره و در نهایت در مسیر تزریق استارتر به شیر و پس از بسته بندی هر یک ساعت در نمونه را جهت آزمایشات شیمیایی و میکروبی برمی دارند . در خط تولید ماست آزمایشات خاص دیگری جهت میزان افزودن استارتر انجام می پذیرد که عبارت است از اختلاف اسیدیته قبل و بعد از تزریق استارتر که بایستی 25 اختلاف داشته باشد .

آزمایشات شیمیایی روی ماست عبارتند از : دانستیه ، درصد چربی هر ساعت یکبار ، درصد ماده خشک هر روز یکبار. نمونه برداری از خط ماست عبارتند از نمونه برداری از بالانس تانک قبل پرشدن شیرمایه خورده جهت کشت میکروبی، نمونه برداری از بالانس تانک بعد از پرشدن از شیرمایه خورده و یک نمونه از پرکن. لازم به یادآوری است که آزمایش های خط arcil و ماست و برای دبرای از یکدیگر کاملا مجزا می باشند آزمایشهایی نیز قبل و بعد از گرمخانه گذاری صورت می گیرد بعد از گرمخانه گذاری اسیدتیه ماست مرتب اندازه گیری می شود و وقتی اسیدتیه به حدود 70 رسید بلافاصله عملیات گرمخانه گذاری متوقف می گردد . روش تعیین درصدچربی ژریر می باشد .

آزمایشهای خط تولید شیر پاستوریزه : prepack

از پاستوریزاتور هر سه ساعت یک نمونه برداری می شود ، اول و آخر پاستورازیسیون از تانک ذخیره نیز و نمونه تهیه می گردد، بعد از 12 ساعت مجوز بسته بندی صادر می شود. و نیز از خط تولید (بسته بندی) هر ساعت یکبار نمونه برداری انجام می گیرد 20 بسته برداشته می شود یکی برای آزمایش شیمیایی و یکی برای آزمایش میکروبی

آزمایش شیمیایی :

اسیدتیه : cc10 شیر را با 4 قطره فنل فتالئین مخلوط کرده و با تیتر می کنند تغییر رنگ ارغوانی پایان عمل است . اسیدتیه =10*حجم سود مصرفی

چربی : در اینجا برای تعیین چربی از دستگاه میکروتستر استفاده می شود. بدین صورت که بشر حاوی شیر پری پک را زیر میله دستگاه قرار داده تا با مکش دستگاه شیر وارد آن شود و پس از چند لحظه درصد چربی را به ما می دهد .

دانستیه : دانستیه یا ترمولاکتورانسمیتر انجام می شود .

دانلود طرح توجیهی کارخانه شیر پاستوریزه

مشخصات این فایل
عنوان: کارخانه شیر پاستوریزه
فرمت فایل : word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات : 65

این طرح توجیهی در مورد کارخانه شیر پاستوریزه می باشد .

بخشی از تیترها به همراه مختصری از توضیحات هر تیتر از طرح توجیهی  کارخانه شیر پاستوریزه

ویژگی های حسی و فیزیکی:
رنگ :
رنگ طبیعی شیر سفید صدفی یا خامه ای و بعضی اوقات متمایل به زرد است ، رنگ سفید شیر در نتیجه ی پراکندگی نور منعکس شده به وسیله ی گلبول های چربی و ذرات کلوئیدی کازئین و فسفات کلسیم می باشد . شیر باید عاری از رنگ های غیر طبیعی زیر باشد :
رنگ صورتی ناشی از آلوده شدن شیر با خون
رنگ کرم مایل به زردی که ناشی از وجود آغوز یا دوشش دیر هنگام ......(ادامه دارد)

 نحوه ی بسته بندی و ظروف بسته بندی
کلیه ی مواد اولیه ی بسته بندی باید از نوع درجه ی غذایی 75 و مناسب برای بسته بندی شیر و فرآورده های مختلف باشد و با استاندارد های مربوطه مطابقت داشته باشند .
مواد اولیه ی بسته بندی باید مورد تایید سازمان های کنترل کننده ی ذیصلاح باشند و تا زمان مصرف تحت شرایط خوب و بهداشتی نگه داری شوند .
مواد اولیه ی بسته بندی باید به طریق بهداشتی استفاده گردند و در مکانی خشک و دور از محل تولید نگهداری شوند .
مواد اولیه ی بسته بندی باید غیر سمی و اثر مضر و نامطلوبی بر فرآورده نگذارند و به هیچ وجه ......(ادامه دارد)

قیمت فروش
در مورد شیر چون در سبد حمایتی دولت قرار دارد ، لذا قیمت فروش محصولات رقیب اثری در قیمت فروش محصول کارخانه نخواهد داشت .
قیمت فروش محصول از 5 سال گذشته در حدود 120 تومان به ازای هر کیلوگرم بوده است . اما هم اکنون قیمت خرید هر کیلوگرم شیر از دامدار 360 تا 380 تومان می باشد .
قیمت تمام شده برای هر واحد محصول 425 تومان می باشد و سود درخواستی برای هر واحد محصول 21 تومان می باشد که ریز محاسبات آن در فصل سوم آورده شده است .لازم به ذکر است که 1/7 درصد قیمت تمام شده ی هر واحد شیر مربوط  ......(ادامه دارد)

 توتال کانت :
شرایط نمونه برداری باید استریل باشد و مقدار نمونه ی مورد نیاز جهت آزمایش 10 تا 20 CC می باشد که از تانک مورد نظر نمونه برداری می شود . سیکل بازرسی آن حداقل چهار بار در ماه می باشد . ابزار کنترلی توتال کانت آزمایش های پلیتی نمی باشد چون وقت گیر است و هنگامی که شیر وارد کارخانه می شود و نمونه برداری صورت می گیرد باید سریعاً توتال کانت آن گزارش شود تا شیر مهر قبولی برای خرید بخورد یا که رد شود که این روش با دستگاهی به نام باکتواسکن صورت می گیرد . دستگاه باکتو اسکن نمونه ی شیر را گرفته ......(ادامه دارد)

لوازم و تجهیزات آزمایشگاهی
اتاق کشت میکروبی: این بخش درون آزمایشگاه کنترل کیفی تعبیه شده به منظور جلوگیری از ایجاد خطا در نتایج آزمایش و هم چنین عدم انتقال آلودگی به سایر بخشها که مجهز به لامپ UV می باشد.
هود: این دستگاه دارای یک فن می باشد که هوا را از داخل به خارج منتقل می کند و کاربر و تکنسین را از جریانات هوای مضر و مسمو) حاصل از فرآیند های شیمیایی مصون می دارد
در محفظه داخلی این دستگاه یک لامپ UV جهت استریلیزاسیئن فضای کار تعبیه و یک لامپ ......(ادامه دارد)

نیروی انسانی
هیئت مدیره : این افراد جزو سرمایه گذاران اولیه می باشند به تعداد سه نفر که هر کدام با توجه به سرمایه گذاری که انجام داده اند در سود کارخانه سهیم می باشند و تصمیم گیری های کلی را در مورد امور کارخانه انجام می دهند و به مدیر عامل ابلاغ می کنند این گروه فردی را از درون و یا بیرون خود به عنوان مدیر عامل انتخب می کنند . تعداد این افراد در کارخانه مورد بررسی 3 نفر بوده که مقدار سرمایه گذاری آنها در بخش محاسبات فصل سوم آمده
مدیرعامل: تصمیماتی که در هئیت مدیره اتخاذ نموده را پیگیری و اجرا می کند و مسئولیت کلی کارهای کارخانه به عهده این فرد می باشد
مدیر خط تولید: این فرد زیر نظر مدیر عامل و هیئت مدیره کارکرده و در مورد انجام بهینه فرآیندهای  ......(ادامه دارد)

 فهرست مطالب طرح توجیهی کارخانه شیر پاستوریزه

فصل اول : کلیات
1-1تعریف ،ویژگی ها و مشخصات محصول
1-1-1    نحوه ی بسته بندی و ظروف بسته بندی
2-1- نشانه گذاری
3-1- مصارف عمده ی محصول
4-1- ارائه ی دیدگاه های کلی در مورد قیمت و بازار فروش
5-1- قیمت فروش
فصل دوم : بررسی های فنی
 1-2 ارزیابی روشهای مختلف تولید
1-1-2- تشریح فرایند منتخب
2-2 بررسی مناطق ، مراحل و شیوه های کنترل کیفیت
1-2-2 کنترل کیفیت فرآیند
2-2-2 کنترل کیفیت مواد اولیه
3-2-2 کنترل کیفیت محصول
3-2 تعیین محدود ظرفیت تولید
1-3-2 مشخصه ی عملکرد واحد
4-2 بررسی و ارزیابی مواد اولیه
5-2 بررسی ماشین آلات و تجهیزات خط تولید
1-5-2 موازنه ی جرم و انرژی بررسی تاسیسات عمومی
7-2 بررسی نیروی انسانی ( پرسنل مورد نیاز )
8-2 زمین و زیربنا
1-8-2 ساخت سالن تولید
2-8-2 مساحت انبارها
3-8-2 مساحت تاسیسات و تعمیرگاه ها
4-8-2 مساحت ساختمان های اداری ، رفاهی و خدماتی
فصل سوم : محاسبات اقتصادی
1-3 بررسی کل سرمایه ی مورد نیاز
2-3 بررسی هزینه های سالیانه
3-3 بررسی قیمت تمام شده برای هر واحد محصول
4-3 بررسی قیمت فروش برای هر واحد محصول
5-3 تعیین نقطه ی سر به سر کارخانه

گزارش کارآموزی کارخانه شیر پاستوریزه

دانلود گزارش کارآموزی کارخانه شیر پاستوریزه 

شیمی کاربردی

فرمت فایل: ورد قابل ویرایش

تعداد صفحات: 38

مقدمه:

منظور از شیر در صنایع لبنیات، شیرکاو می باشد چون مقدارش خیلی بیشتر از نیاز نوزاد این حیوان است در برخی از کشورهای دیگر ممکن است از شیر حیوان های دیگر مثل بز- اسب نیز استفاده شود. با پیشرفت تکنولوژی- اصلاح نژاد- تغذیه دام- تولید شیر در جهان، و ایران افزایش چشم گیری داشته. مهمترین کشورهای تولیدکننده شیر درجهان، کشورهای اروپایی، روسیه، آمریکای شمالی و ... هندوستان و پاکستان بزرگترین تولیدکننده های شیر گاومیش می باشند. مقدار تولید شیر درایران(گاو) 4636 هزار تن در سال1381 می باشد.

شیر مثل اغلب مواد غذایی دیگر از اجزاء اصلی مثل پروتئین ها- کربوهیدرات- چربی ها- موادمعدنی- ویتامین ها- موادآلی و آب تشکیل شده. ارزش غذایی شیر خیلی بالا می باشد. شیر یک منبع pr به حساب می اید و در بین پروتئین های دامی تنها منبعی که کلسیم و فسفر کافی برای رشد استخوان ها فراهم می کند. هر چقدر مصرف شیر بیشتر باشد امراضی مثل پوکی استخوان و کلاً امراض استخوانی کمتر می باشد.

آزمایشگاه :

آزمایشگاه در کارخانه به زیرمجموعه های زیر تقسیم می شود :

آزمایشگاه تحویل شیر آزمایشگاه مرکزی آزمایشگاه میکروبیآزمایشگاه F

آزمایشگاه تحویل شیر :

متصدی آزمایشگاه پس از مخلوط کردن مخزن شیر توسط یک پاروی مخصوص، دو نمونه از شیر را برمی دارد یکی در ظروف gr250 برای آزمایشات شیمیایی و دیگری در شیشه های خاص برای آزمایش توتال کانت

آزمایشات شیمیایی :

اسیدیته : این آزمایش مشخص کننده تازه بودن یا کهنگی شیر می باشد و بگونه ای نشان دهنده تعداد بالا یا پایین بار میکروبی شیر است . شیر تازه فاقد اسیدلاکتیک است اما در اثر تخمیر میکروبی، قند لاکتوز موجود در شیر به اسیدلاکتیک تبدیل می شود و لذا اسیدیته بالا رفته و PH شیر کاهش می یابد برای اندازه گیری اسیدیته به cc10 شیرخام 4قطره فنل متالئین اضافه می شود و با سود تیتر می گردد تا رنگ ارغوانی ظاهر شود . اسیدیته شیر خام 16-13 می باشد و اسیدیته شی بر مبنای اسید لاکتیک و واحد آن درجه دورتیک است .

Ccسود مصرفی * 10= اسیدیته

دانستیه : رنج دانستیه شیر در دمای i15-034/1-028/1 می باشد . یعنی یک لیترشیردر دمای i15، 034/1-028/1کیلوگرم وزن دارد . مقدار وزن مخصوص هرشیر به نسبت ترکیبات آن بستگی دارد . دانستیه چربی از کمتر دانستیه prها از 1 بیشتر و دانستیه آب 1 است . لذا اگر درصد چربی شیر کم شود (تقلب درمورد خامه گیری از شیر) نتیجه دانستیه شیر افزایش می یابد ، یا اگر آب به شیر افزوده شود ، دانستیه شیر کاهش خواهد یافت بنابراین یکی از راههای شناخت تقلب خامه گیری و افزودن اب به شیر آزمایش دانستیه است، روش اندازه گیری در کارخانه استفاده از ترمولاکتورانسیمتر می باشد و کاملا از بین برود ، اما عملا بعلت کمبود زمان این کار صورت نمی گیرد ، بلکه شیر سرد را مستقیما داخل استوانه مدرج ریخته (تا لبه استوانه) و سپس ترمولاکتورانسمیتر را داخل آن قرار می دهند . شیر را تا لبه استوانه پر می کنند، پس از MIN3-2 ابتدا روی ستون مدرج ترمولاکتورانسیمتر عدد مقابل با سطح شیر را می خوانند ، سپس دمای روی دماسنج موجود در ترمولاکتورانسیمتر را قرائت می کنند، از آنجا که مبنای دمائی i15 است لذا در فاصله دمایی i15-10 به ازاء هردرجه 2/0 از عدد قرائت شده کسر می گردد در فاصله دمایی کمتر از c10 به ازاء هر درجه 3/0 کسر می شود و به همین صورت اگر رنج دما بین i20-15باشد به ازاء هردرجه 2/0 اضافه شده و بالاتر از c20 به ازاء هردرجه 3/0 اضافه می گردد. مثلاً در دمای c12دانستیه شیر 32 قرائت شده اصلاح آن به ترتیب زیر خواهد بو .

31=6/0-32              6/0=2/0-*3                            3=12-15

تست الکلی : به منظور تعیین کیفیت شیر و تعیین تازی یا کهنگی آن تست الکل انجام می شود زیرا در صورت ماندگی زیاد در دمای بالا ، دراثر فعالیت بیش از حد O ها قندلاکتوز به اسید لاکتیک تبدیل می گردد (ترش شدن شیر) بعلت اضافه کردن الکل به شیرحاوی اسید لاکتیک استر تشکیل می گردد .

(استر=اسید+الکل) که در اثرتشکیل استر رسوبات ریزی در شیر آشکار می گردد . هرقدر که اسیدیته شیر بیشتر باشد ذرات تشکیل دهنده درشت تر هستند بیانگر کهنگی بیشتر و فشا و بالاترند . برای آزمایش cc2شیر را در پلیت خشک و تمیز ریخته  cc2الکل به آن اضافه می شود ، برای شیر معمولی تست الکل 68%، 1:1پایدار مطلوب 2:1نامطلوب گاهی برای مصرف خاص دریافت می شود .

اما برای UHT از تست الکلی 72% که 2:1باید پایدار باشد . تست 1:1یعنی cc2 شیر بوسیله cc2 الکل آزموده می شوند و تست 2:1یعنی cc2شیر با cc4 الکل مورد آزمایش قرار گرفته است .

توجه : آنچه برای شیر مخصوص UF مهم است، همین آزمون تست الکل است در حالی که برای ماست مهم تر تست آنتی بیوتیک می باشد .

نقطه انجماد : (دستگاه Cry Scope)

بهترین راه برای تشخیص تقلب افزودن آب در شیر ، تعیین نقطه انجماد شیر است ، نقطه انجمادشیر حدوداً 50560 تا 50525می باشد . اگر به شیر آب اضافه شده باشد نقطه انجماد آن افزایش یافته و به صفر نزدیک می شود . برای تعیین نقطه انجماد شیر در کارخانه از دستگاه cryscope استفاده می شود ، 1 میلی لیتر شیر را در تیوپ مخصوص دستگاه ریخته و در داخل محفظ موردنظر قرار می دهند. سپس steat را می زنند . چند دقیقه طول می کشد تا دستگاه نقطه انجماد شیر را محاسبه کند ، با صدای زنگ عدد حک شده روی مانیتور دستگاه را قرائت می کنند . در صورت افزودن 2-1% آب به شیر دامدار را جریمه می کنند و بالاتر از 2% شیرتحویل گرفته نمی شود  در صورتی که عدد محاسبه شده از رنج بالاتر باشد افزودنی هایی نظیر نمک، جوش شیرین و نشاسته و ... افزوده شده است .

5- تست جوش شیرین : این تست در صورت مشکوک بودن به افزودنی در شیر انجام می شود . بدین صورت که در ابتدا اسیدیته شیرخام را گرفته سپس مقداری از آن را تا  لوله آزمایش ریخته می جوشانند و سپس مجداً اسیدیته را محاسبه می کنند . دراثر تبخیر آب ف اسیدیته کاهش می یابد اگر افت اسیدیته از 5/1 بیشتر باشد نشان دهنده وجود جوش شیرین در شیر است .

6- تست آنتی بیوتیک : برای این تست از کیت های مخصوص استفاده می شود . بوسیله میکروپیپت cc1/0 شیرخام را در استوانه کیت ریخته و تا h3 در دمای c65 درون یک دستگاه مواد حرارت قرا میدهند رنگ اولیه کیت بنفش است در صورت وجود ‌آنتی بیوتیک در شیر M.O ها نمی توانند روی ژله موجود در کیت رشد کرده و رنگ آنرا تغییر دهند، ولی در صورتی که فاقد آنتی بیوتیک باشد، رنگ کیت از بنفش به زرد متمایل می شود .

7- اندازه گیری درصد چربی شیر : روش مرجع برای اندازه گیری چربی آزمایش رژیر است، اما در کارخانه برای تسریع در کار از روش دستگاهی و بصورت اتوماتیک از دستگاهی بنم milko scan استفاده می شود. ابتدا مقدار شیر را داخل یک بشر کوچک ریخته در زیر الکترود دستگاه قرار می دهیم (درکارخانه از همان ظرف نمونه برداری می شود) پس از مدتی دستگاه بصورت اتومات pr، چربی ، ماده خشک را شناسایی کرده و توسط چاپگری چاپ شده و در اختیار ما قرار می گیرد ، استاندارد چربی شیر 2/3-8/2 می باشد. اگر از 8/2 کمتر باشد شیر تحویل گرفته نمی شود . برای کالیبره کردن دستگاه از روش مرجع (رژیر) استفاده می شود برای اینکار ابتدا cc10 اسید سولفوریک را داخل بوتریمتر می ریزیم، سپس cc11شیر را برمی داریم و آنرا به ارامی از جداره بوتری متر به cc10 اسید اضافه می گردد . نمونه را خوب بهم زده و همگن می نمائیم بعلت گرمازا بودن واکنش باید عمل افزودن به آرامی و بتدریج و احتیاط انجام شود . سپس cc1 الکل ایزوآمیلیک اضافه می شود آنگاه درب بوتیمتر را بسته ، خوب مخلوط می کنیم و داخل سانتریفیور که به مدت min5 قراری دهیم و بعد از آن درصد چربی را می خوانیم .

آزمایشگاه مرکزی :

دراین قسمت بر روی تمامی محصولات تولید شده بجز پنیر uf از ابتدای پروسس در حین و پس از تولید آزمایشات شیمیایی و میکروبی انجام می پذیرد .

تعیین درصد خامه :

برای این کار در خط تولید از روش ژریر استفاده می شود براین ترتیب که CC10 اسید H2so4 همراه با cc5 خامه و cc5 آب مقطر مخلوط کرده به ‌آن cc1 الکل آمیلیک افزوده و به آهستگی هم می زنیم پس از مخلوط شدن کامل محتویات ، بوتیمتر را به مدت min5 داخل سانتریفیور می گذاریم و بعد از آن درصد چربی را می خوانیم . تعیین اسیدیته نیز همانند روش آزمایشگاه تحویل شیر است و تنها تفاوت آن برای محصول خامه است که برای دقیق سازی cc10 آب مقطر خوب مخلوط کرده  پس از اضافه کردن فنل فنالین باسود تیتر می نمائیم . اندازه گیری دانستیه نیز مانند شیرخام است .

آزمایشات خط تولید ماست آرسیل :‌

نمونه گیری از خط تولید ماست عبارتند از : یک نمونه از پاستوریزاتور ماست، نمونه دوم از مخزن 4تنی ذخیره و در نهایت در مسیر تزریق استارتر به شیر و پس از بسته بندی هر یک ساعت در نمونه را جهت آزمایشات شیمیایی و میکروبی برمی دارند . در خط تولید ماست آزمایشات خاص دیگری جهت میزان افزودن استارتر انجام می پذیرد که عبارت است از اختلاف اسیدیته قبل و بعد از تزریق استارتر که بایستی 25 اختلاف داشته باشد .

آزمایشات شیمیایی روی ماست عبارتند از : دانستیه ، درصد چربی هر ساعت یکبار ، درصد ماده خشک هر روز یکبار. نمونه برداری از خط ماست عبارتند از نمونه برداری از بالانس تانک قبل پرشدن شیرمایه خورده جهت کشت میکروبی، نمونه برداری از بالانس تانک بعد از پرشدن از شیرمایه خورده و یک نمونه از پرکن. لازم به یادآوری است که آزمایش های خط arcil و ماست و برای دبرای از یکدیگر کاملا مجزا می باشند آزمایشهایی نیز قبل و بعد از گرمخانه گذاری صورت می گیرد بعد از گرمخانه گذاری اسیدتیه ماست مرتب اندازه گیری می شود و وقتی اسیدتیه به حدود 70 رسید بلافاصله عملیات گرمخانه گذاری متوقف می گردد . روش تعیین درصدچربی ژریر می باشد .

آزمایشهای خط تولید شیر پاستوریزه : prepack

از پاستوریزاتور هر سه ساعت یک نمونه برداری می شود ، اول و آخر پاستورازیسیون از تانک ذخیره نیز و نمونه تهیه می گردد، بعد از 12 ساعت مجوز بسته بندی صادر می شود. و نیز از خط تولید (بسته بندی) هر ساعت یکبار نمونه برداری انجام می گیرد 20 بسته برداشته می شود یکی برای آزمایش شیمیایی و یکی برای آزمایش میکروبی

آزمایش شیمیایی :

اسیدتیه : cc10 شیر را با 4 قطره فنل فتالئین مخلوط کرده و با تیتر می کنند تغییر رنگ ارغوانی پایان عمل است . اسیدتیه =10*حجم سود مصرفی

چربی : در اینجا برای تعیین چربی از دستگاه میکروتستر استفاده می شود. بدین صورت که بشر حاوی شیر پری پک را زیر میله دستگاه قرار داده تا با مکش دستگاه شیر وارد آن شود و پس از چند لحظه درصد چربی را به ما می دهد .

دانستیه : دانستیه یا ترمولاکتورانسمیتر انجام می شود .