تحقیق درباره بررسی فرسایش خاک و مبارزه با فرسایش خاک
فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 22 صفحه
معرفی و مقدمه :
فرسایش که به آلمانی Abtrag وبه فرانسه وانگلیسی Erosion گفته میشود، از کلمه لاتین Erodere گرفته شده وعبارت است از فرسودگی و از بین رفتگی مداوم خاک سطح زمین (انتقال یا حرکت آن از نقطه ای به نقطه دیگر در سطح زمین) توسط آب یا باد.
خاک یکی از مهمترین منابع طبیعی هر کشور است. امروزه فرسایش خاک به عنوان خطری برای رفاه انسان و حتی برای حیات او به شمار می‌رود. در مناطقی که فرسایش کنترل نمی‌شود، خاک ها به تدریج فرسایش یافته، حاصلخیزی خود را از دست می دهند.
فرسایش نه تنها سبب فقیر شدن خاک و متروک شدن مزارع می گردد و از این راه خسارات زیاد و جبران ناپذیری را به جا می گذارد، بلکه با رسوب مواد در آبراهه ها، مخازن سدها، بنادر و کاهش ظرفیت آبگیری آنها نیز زیانهای فراوانی را سبب می‌گردد. بنابر این نباید مساله حفاظت و حراست خاک را کوچک و کم اهمیت شمرد.
اگر استفاده خاک بر اساس شناسایی استعداد و قدرت تولیدی آن ومبتنی بر رعایت اصول صحیح و علمی باشد، خاک از بین نمی رود. فقط در سایه حمایت پوشش نباتی(درختان یا سایر گیاهان) بوده که فرسایش خاک بسیار کند شده و تعادلی در تشکیل و فرسایش خاک ایجاد گردیده است.
این تعادل مساعد که تحت تاثیرشرایط طبیعی حکمروا شده بود،از زمانی که بشر زمین را به منظور تهیه محصول وبدست آوردن غذا و دیگر مایحتاج خود ،موردکشت و زرع قرار داد تا از آن به عنوان مرتع استفاده کرد، بر هم خورد و زمین ها در معرض فرسایش شدید و وسیع قرار گرفت .
بنابراین فرسایش قبل از آنکه مورد بهره برداری انسان قرارگیرد نیز اتفاق می‌افتاده(فرسایش طبیعی) ولی از وقتی‌که انسان در آن به کشت و زرع پرداخت باعث فرسایش بیش از حد(فرسایش سریع وشدید) خاک شده است.
مبارزه با فرسایش آبی
معمولا برای حفظ خاک و مبارزه با فرسایش دو راه وجود دارد: مبارزه مستقیم و مبارزه غیر مستقیم. این دو روش مبارزه نمیتوانند جایگزین یکدیگر شوند، بلکه بصورت مکمل میباشند. استفاده از فعالیتهای مدیریتی (Best Management Practices)، در قالب مدیریت جامع حوزههای آبخیز، روشی مناسب در کنترل و کاهش میزان فرسایش و رسوب است.
1- مبارزه غیر مستقیم
در مبارزه غیر مستقیم هدف ایجاد پوشش گیاهی یا بیشتر کردن آن است. برای نتیجه گیری بهتر، بایستی روش بهرهبرداری از زمین با حفظ خاک متناسب باشد و به جهت ایجاد تعادل بین خاک و گیاه و زمینهای مرتعی و جنگلی و زراعتی مشخص گردد تا نقاطی که استعداد جنگل را دارد، جنگلکاری، و قسمتهایی که برای مرتعداری مناسب است، در آنجا پوشش مرتعی ایجاد یا توسعه داده شود و خلاصه سطحهایی که برای کشاورزی مستعد است، گیاهان زراعتی مناسب با آن محل بویژه از خانواده لگومینوز کاشته بشود. هر چند گیاهان زراعتی خاک را به خوبی مرتع و جنگل در برابر عوامل فرسایشی حفظ نمیکنند، اما چون خاک استعداد کشاورزی دارد، چنانچه از روی اصول صحیح کشت و زرع گردد، هم از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است و هم خاک حفظ خواهد شد.
در بهرهبرداری صحیح از خاک در نقاط کوهستانی معمولا باید نکات ذیل مراعات بشود:
زمینهایی که شیب آنها زیاد و صخرهای است و همچنین سطحهایی که خاکش کم است، مانند قله کوهها را باید به احداث جنگل اختصاص داد تا حساسیت خاک در مقابل فرسایش کم شود و زمینهایی که دارای خاک نرم و مرطوب و کوهپایهای است و نسبت به زمینهای جنگلی شیب کمتری دارد در آنها مرتع بوجود آورد و خلاصه اراضی که خاکش خوب و شیب آن کم است و دسترسی به آب آبیاری لازم هم هست، با احتیاط و از روی اسلوب صحیح کشاورزی بشود.
در اینجا قابل ذکر است که بسیاری از کارشناسان که برنامه آبخیزداری را اجرا میکنند معتقدند در نقاطی که منظور حفظ خاک است، به هیچ وجه نباید زراعت بشود، کمااینکه در ایران در کلیه حوزههای آبخیزداری بکلی مانع بهرهبرداری از زمین بصورت کشاورزی و برای دامداری میشوند، زیرا شخم زدن زمین و همچنین بدون پوشش گیاهی ماندن آن برای مدتی از سال به فرسایش خاک کمک میکند.
دانلود تحقیق با عنوان فرسایش خاک
عنوان: فرسایش خاک
با فرمت قابل ویرایش word
تعداد صفحات : 110 صفحه
مقدمه 1 دانلود تحقیق کامل با عنوان فرسایش خاک ,
تحقیق بررسی فرسایش خاک ,
تحقیق فرسایش خاک ,
تحقیق بررسی فرسایش ,
فرسایش خاک ,
دانلود تحقیق رایگان ,
تحقیق آماده ,
دانلود تحقیق آماده رشته کشاورزی ,
دانلود تحقیق آماده ,پیشگفتار 2 فصل اول «تشکیل خاک»
فصل دوم «خواص خاک»
خواص فیزیکی خاک 17ترکیب شیمیایی خاک 20مواد آبی خاک 22مواد معدنی خاک 25روشهای تعیین درجه فعالیت بیولوژیکی خاک 30اندازه گیری درجه فعالت انزیم در خاک 30 اندازه گیری تنفس خاک 32تهویه خاک 33دمای خاک 36واکنش خاک 36استرکتور خاک و فضای حیاتی 38فصل سوم «فعالیت خاک و رابطه خاک با فاکتور های محیط زیستی»فصل چهارم «خاکهای مناسب در چند گیاه مختلف»
فراهم نمودن شرایط مناسب د رخاک 42پیدایش خاک زراعتی 43خاک مناسب زراعت چغندر قند 43
چغندر قند 44خاک ماسب پنبه 44خاک مناسب کنف 45
فصل پنجم «اهمیت خاک»
خاک تا چه حد زنده و فعال است 48اهمیت خاک از نظر کشاورزی 49طبقات خاک از نظر کشاورزی 50فصل ششم «عناصر موجود در خاک»
گوگرد خاک 52فسفر خاک 55پتاسیم خاک 56کلسیم خاک 57منیزیم خاک 59آهن خاک 60منگنز خاک 61مس خاک 62فصل هفت «مشخصات مهمترین خاکهای متداول جهان»
خاک خام 65رانکر 65اندسینا 66پارارندسینا 68ترافوسکا 69خاکهای غرقابی 70خاکهای دست ساز 71
فصل هشت «خاکهای مناطق گرم و خشک»
عومال تشکیل دهنده خاک نواحی خشک 73ویژگی های کشاورزی در خاک مناطق خشک 74طبقه بندی خاکهای مناطق و مناطق وابسته به آن 75انواع خاکهای مناطق گرم و خشکانواع خاکهای مناطق گرم و خشک اورتیز دل 75
انواع خاکهای مناطق گرم و خشک لاتوز دل 76انواع خاکهای مناطق گرم و خشک پلاستوزدل 77
انواع خاکهای مناطق گرم و خشک تراروز 77
خاکهای کویری 80خاکهای شور و قلیا 80اثر های نامطلوب شوری خاک 82حاصلخیزی خاک و طریقه حفظ آن 87جنبه های حیاتی حاصلخیزی خاک 88فرسایس و حفاظت خاک 88فصل دهم «حاصلخیزی و حفاظت خاک»منابع ومآخذ
مقدمه : هر آنگه از خاکزیان و دنیای زنده خاک سخنی به میان‌آید . نظرها به موجودات بزرگ خاکی ، به ویژه انسانها معطوف می گردد . با کمی دقت و تفحص در این باره مشاهده می شود که قسمت اعظم حیات به دنیای زنده غی قابل روئیت در خاک تعلق دارد و نقش انها در مقایسه با موجودات بزرگ ، غیر قابل قیاس است . طبیعتی که در آن زندگی می کنیم دارای شرایط ویژه ای است که برقراری حیات را در آن ممکن می سازد و تدام حیات به ثبات این شرایط و ثبات این شرایط به توازن بیولوژیکی بستگی دارد . پیشرفت علم موجب گسترش تکنولوژیکی در زمینه های مختلف اعم از میکانیکی و شیمیایی گردید که کشاورزی کاربردی نیز از آن بی بهره نمانده است . بکار گیری این تکنولوژی در کشاورزی مستلزم آشنایی کافی با خاک و تمام متعلقات آن اعم از جندار و بی جان ، اتمسفر و گاز های موجود در آن و هم چنین شرایط زیست محیطی است . در غیر اینصورت نتیجه آن از هم پاشیدگی توازن بیولوژیکی و تغییر شرایط لازم برای حیات است . نازک شدن لایه اوزن در استراتوسفر و پارگی آن در بعضی از نقاط ، ایجاد بارانهای اسیدی ،آلودگی آبهای زیر زمینی و افزایش و گسترش روز افزون بیماریهای گیاهی حاصل این عدم توجه و آشنایی است . بنا براین کسب اطلاعات بیشتر در زمینه های مختلف علوم کشاورزی لازم بوده و چشم پوشیدن از موفقیت های زودگذر که از طریق مصرف سموم و غیره حاصل می شود ، برای حفظ محیط زیست ، ضروری است
تشکیل ساختمان خاک :
یکی از مهمترین نتایج خاکشناسی شناخت این حقیقت است که خاک نیز مانند موجودات زنده بوجود می آید ، بالغ و پیرو می شود . بوجود آمدن با تخریب سنگهای موجود در سطح زمین شروع شده و مهمترین مواد اولیه آن رااز زمین شناسی سنگهای آتشفشانی از سرد شدن و بلوری شدن گدازه ها بوجود می آیند ، مانند گرانیت و بازالت . از تجزیه سنگهای اولیه و انباشته شدن مواد تخریبی به صورت لایه ها و همچنین سخت شدن مجدد آنها سنگهای رسوبی ایجاد می شوند . چنانچه سنگهای رسوبی تحت تاثیر گرما و فشار جا به جا شوند (مانند آنچه در چین خوردگی ها مشاهده می گردد ) ، سنگهای دگرگونی بوجود خواهند آمد . از سنگهای اولیه ، توسط فرآیندی تخریب نام دارد ،طی زمانی طولانی خاکهای معینی ساخته می شوند و نسبت به شرکت فاکتور های مختلف در تجزیه سنگها می توان از تخریب میکانیکی – فیزکی و یا بیولوژیکی – شیمیایی نام برد . مهمترین دلیل تخریب فیزیکی ، تغییرات شدید حرارتی است که از طریق انقباض و انبساط سنگها ، موجب متلاشی دن آنها می شود . یکی دیگر از راههای خرد شدن میکانیکی تصادم و بهم سائیده شدن ذرات در هنگام انتقال به ویژه توسط یخ در دوره یخبندان است . فعالیت انتقالی ذرات آب و باد امروزه نیز یکی از فاکتور های موثر در تشکیل خاکدانه ها است . اولین تخریب شیمیایی توسط اسید کربنیک موجود در آب انجام می شود که سنگهای کربناتی را حل کرده و بی کربنات تبدیل می نماید . تجزیه سلیکاتهای مختلف مانند فلد سپات و گلیمر بیشتر یونهای ئیدروژن آزاد در محلول خاک انجام می شود . با توجه به این که اسد کربینک و هم چنین یونهای ئیدروژن خاک منشأ بیولوژیکی دارند و توسط ریشه گیاهان و سایر موجودات زنده وارد فاز مایع خاک می گردند . لذا این فرآیند تخریبی را بیولوژیکی شیمیایی می نامند . در اثر فعالیتهای موجودات زنده خاک مقداری زیادی اسید های آلی نیز تولید می شوند که در اثر یونیزاسیون آنها پروتون واردخاک می شود . اهمیت و نقش میکرو وارگانیسمها به عنوان فاکتور ژئولوژیکی تقریبا دیر شناخته شد و میکروبیولوژی خاک امروزه به عنوان شاخه جدیدی از ژئومیکروبیولوژی خاک امروزه به عنوان شاخه جدیدی از ژئومیکروبیولوژی جایگاه مهمی را در زمینه تحقیقات به خود اختصاص داده است .
با ادامه تخریب دراثر تجزیه فیزیکی و شیمیایی سنگها ، از طریق تغییرات ایجاد شده در مواد ذرات خاکسازی جددی ایجاد می شوند . مثلا از گرانیت غنی از کوارتز و فقیر از فلدسپات ، خاک شنی لومی و از سنگهای غنی از فلدسپات و فقیر از کوارتز خاک لومی سنگین تکامل می یابد .
ایجاد خاکها مختلف به سرعت و چگونگی جریان تخریب بستگی دارد که این خود نیز از طرفی به ترکیب سنگهای مادر و مقاومت آن در مقابل تاثیرات اتمسفری و از طرف دیگر به نیرو های اقلیمی و هم چنین به میکرو و ماکرو فلور خاک مربوط می باشد . تخریب سیلیکاتها بویژه فلدسپات پتاسیم از همه آسان تر انجام می شود ، بطوریکه ابتداء پتاسیم و سپس آلومینیم آن خارج می گردد . تخریب گلیمر کندتر از فلدسپات است و کوارتز بودن تغییر به فرم شن باقی می ماند .
حرارت و رطوبت اهمیت ویژه ای در تشکیل خاک دارند ،زیرا آنها نه تنها تعیین کننده شدت تخریب هستند ، بلکه دررشد و تکامل گیاهان و پست نیز موثر ترند . مهم در این رابطه نیست مقدار بارش و تبخیر در هر یک از محدوه های آب و هوایی است .
در مناطق خشک که تبخیر بیش از بارش است ، حرکت کاپیلاری آب از پایین به بالا است و نتیجه آن تجمع نمک در قشر سطحی می باشد ، مانند آنچهدر خاکهای کویری و شوره زارها دیده می شود .
در مناطق خشک حتی زمانیکه معدنی شدن متوقف و محدود میشود عملا هوموس خام و مرداب به وجود نمی آید . مناطق خشک در صورتیکه به قدر کافی آبیاری شوند از حاصلخیزترین خاکها محسوب می شود . در مناطق آب و هوایی هومید سمت و سوی حرکت آب و مواد محلول در آن از بالا به پائین است ،به طوری که مقدار زیادی از مواد موجود در خاک آبشویی شده و طبقات فوقانی تخلیه می گردند (پودزول و پزوید وگلای) . خاکهای پودزول خاکهای ویژه مناطق هومید در سواحل اروپا هستند و مشابه این گونه خاکها در مناطق ساحلی شمال ایران نی به وفور یافت می شوند . چنین ویژگیهایی در بعضی از خاکها قهوه ای درو از دریا نیز مشاهده شده است . نمک زدایی این خاکها در مناطقی که تخریب و معدنی شدن بیولوژیکی در آنها به علت پائین بودن درجه حرارت کاهش یافته است ، موجب ایجاد مرداب و انباشته شدن طبقات هوموس اسیدی می شود .
در مناطق معتدله و نیمه مرطوب بارش و تبخیر تقریبا در حالت توازن قرار دارند . حرکت تبخیری آب (پائین به بالا )در زمان خشکی با جریان نفوذی آب در دوره بارش متعادل حرکت تبخیری آب (پائین به بالا)در زمان خشکی با جریان نفوذی آب در دوره بارش متعادل می گردد و چنین شرایطی برای حفظ ذخیره مواد غذایی در خاک بسیار مناسب است .
نهایتا انسانها نیز توسط انتخاب گیاهان زراعی متفاوت و انجام عملیات زراعی مختلف اعم از میکانیکی و یا شمیایی در تشکیل خاک تأثیر می گذارند ، مثلا یک خاک شنی فقیر از باز در بهره برداری به عنوان جنگل سوزنی برگ به پودزولی شدن دارد ، در حالیکه همین خاک در جنگل پهن برگان به خاک قهوه ای تبدیل می شود . چگونگی تشکیل خاک در شمای زیر مشاهده می شود .
دانلود مقاله کامل فرسایش خاک
یکی از مشکلاتی که بشر از آغاز زراعت بر روی زمین با آن مواجه بوده، فرسایش سریع خاکها می باشد. فرسایش خاک هنوز هم در آمریکا و بسیاری از مناطق حاره ای و نیمه خشک دنیا از معضلات به شمار می رود و در کشورهایی که آب و هوای معتدل دارند _ از جمله انگلستان، بلژیک و آلمان _ به عنوان یکی از مسایل خطرناک تلقی می شود. این مشکل در ایران که بخش وسیع آن را کویر ها در بر گرفته اند و خاک از پوشش مناسبی برخوردار نیست بسیار بارز و چشمگیر است.
جلوگیری از فرسایش خاک که در واقع معنی آن کاهش میزان تلفات است، به حدی که سرعت فرسایش تقریبا برابر سرعت طبیعی تلفات خاک گردد، بستگی به انتخاب استراتژیهای مناسب در حفاظت خاک دارد. این امر مستلزم شناخت تمامی فرایند های فرسایش است. اثر فرسایش تنها به مناطقی که خاک سطحی آن توسط باد و آب از بین رفته و سنگ مادر یا خاک زیر در معرض دید قرار گرفته و سطح زمین توسط آب بریدگیها چاک چاک شده است مربوط نمی شود، بلکه مناطق پایین باد و کف دره ها را که در آن سطح زمین پوشیده از نهشته های شن و ماسه بوده و کانالها و نهر هایی که از رسوب پر شده اند را نیز در بر می گیرد. شدت فرسایش در زمانها و مکان های مختلف متغیر است. رسوباتی که در اثر یک واقعه آب و هوایی معین ایجاد می شود به شرایط توپوگرافی، نوع خاک و نحوه استفاده از زمین بستگی دارد و این امر موجب تغییرات موضعی فرسایش می شود. از آنجایی که آب و هوا مرکب از مجموعه وقایعی با شدت های مختلف است در نتیجه مهمترین عامل در تغییرات زمانی کوتاه مدت فرسایش را می توان آب و هوا به شمار آورد. در هر حال خصوصیت های اقلیمی، بخصوص مقدار بارندگی، شدت بارندگی و سرعت باد در جاهای مختلف متغیر است. از این گذشته تغییرات زمانی درازمدت نیز ممکن استدر فرسایش اتفاق افتد. بنابراین، نقش متقابل تغییرات زمانی و مکانی فرسایش تا حد زیادی پیچیده است. علی رغم بهم پیوستگی این دو بهتر است آنها را به طور مجزا مورد بررسی قرار دهیم.
فایل ورد 13 ص