فرمت فایل : power point (قابل ویرایش) تعداد اسلاید : 18 اسلاید
بخشی از متن :
بخش اول:مبانی نظری
v پیشینه شکل گیری تفکر فازیvتفکر فازی در جستجوی نقد تفکر ارسطوییvاصول نظری و فلسفی تفکر فازیvآثار فیزیک کوانتوم و علم جدید بر منطق فازی
بخش دوم: کاربردهای منطق فازی در مدیریت و سیستم های اطلاعاتی
v انواع کاربردهای منطق فازی در دنیای امروزv تأثیر کاربردهای تجاری منطق فازی در ترویج آنv سیستم های اطلاعاتی، داده کاوی و هوش مصنوعیدر آینه منطق فازی
تاریخچه
vنام نظریه منطق فازیگره خورده با یک ایرانی به
نام پروفسور لطفعلی عسکرزاده مشهور به لطفی زاده یا لطفی ع زاده
استاد دانشگاه برکلی در کالیفرنیا است.
vدر بخش یادکرد منابع اکثر متون فنی مربوط به منطق فازی نام او به صورت زاده ذکر میشود.
نخستین بار وو و لی (2007) در مقاله ای با عنوان توسعه شایستگی های مدیران از تکنیک دیمتل با رویکرد فازی استفاده کردهاند. همچنین الگوریتم اجرای این تکنیک تحت تاثیر روش فازیزدایی در بسیاری از مقالهها به انحراف کشیده است که در جای خود توضیح داده خواهد شد. در واقع رویکرد فازی برای مقابله با عدم قطعیت و ابهام موجود در عبارات کلامی پاسخدهندگان مورد استفاده قرار میگیرد.
تکنیک دیمتل که از انواع روشهای تصمیمگیری بر اساس مقایسههای زوجی است، با بهرهمندی از قضاوت خبرگان در استخراج عوامل یک سیستم و ساختاردهی نظاممند به آنها با بکارگیری اصول نظریه گرافها، ساختاری سلسلهمراتبی از عوامل موجود در سیستم همراه با روابط تاثیر و تاثر متقابل ارائه میدهد، بگونهای که شدت اثر روابط مذکور را به صورت امتیاز عددی معین میکند. روش دیمتل جهت شناسایی و بررسی رابطه متقابل بین معیارها و ساختن نگاشت روابط شبکه به کار گرفته میشود. از آنجا که گراف های جهت دار روابط عناصر یک سیستم را بهتر می توانند نشان دهند، لذا تکنیک DEMATEL مبتنی بر نمودارهایی است که می تواند عوامل درگیر را به دو گروه علت و معلول تقسیم نماید و رابطه میان آن ها را به صورت یک مدل ساختاری قابل درک درآورد.
تکنیک دیمتل عموماً برای بررسی مسائل بسیار پیچیده جهانی بهوجود آمد. دیمتل نیز برای ساختاردهی به یک دنباله از اطلاعات مفروض کاربرد دارد. بهطوریکه شدت ارتباطات را بهصورت امتیازدهی مورد بررسی قرار داده، بازخورها توأم با اهمیت آنها را تجسس نموده و روابط انتقال ناپذیر را میپذیرد.
در این فایل به صورت کامل، تکنیک دیمتل فازی توضیح داده شده است. این فایل WORD حاوی 14 صفحه توضیح کامل در رابطه با تکنیک FDEMATEL , بشکل گام به گام و تمامی مراحل شامل جدول ها و نمودارها و اشکال و ...، کاملا تشریح شده است.با توجه به موردی بودن تحقیق، تمام اعداد واقعی بوده و تکنیک دیمتل فازی به صورت عملی تست شده است. این فایل شما را برای تجزیه و تحلیل فصل چهارم پایان نامه یاری خواهد کرد.
دیمتل فازی ( پاورپوینت آموزش تکنیک دیمتل فازی)، FUZZY DEMATEL
<!-- [if gte mso 9]>
<![endif]-->
<!-- [if gte mso 9]>
Normal
0
false
false
false
EN-US
X-NONE
AR-SA
<![endif]--><!-- [if gte mso 9]>
<![endif]--><!-- [if gte mso 10]>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";}
<![endif]-->
فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 64 صفحه
<!-- [if !mso]>
v\:* {behavior:url(#default#VML);}
o\:* {behavior:url(#default#VML);}
w\:* {behavior:url(#default#VML);}
.shape {behavior:url(#default#VML);}
<![endif]-->
<!-- [if gte mso 9]>
800x600
<![endif]--><!-- [if gte mso 9]>
Normal
0
false
false
false
EN-US
X-NONE
AR-SA
MicrosoftInternetExplorer4
<![endif]--><!-- [if gte mso 9]>
<![endif]--><!-- [if gte mso 10]>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Times New Roman","serif";}
<![endif]-->
چکیده
منطق فازی که در سال 1965 توسط دانشمند ایرانی، پروفسور لطفیزاده به جهان عرضه شد، در تقابل با منطق دوارزشی ارسطویی، ابهام را به عنوان بخشی از سیستم پذیرفته و بر مفاهیم مبهم و نامعیّن دلالت میکند. در شرایطی که ماشین قادر به درک مفاهیم کیفی ـ که به راحتی برای انسان قابل فهم است ـ نیست، منطق فازی شیوه تفکر انسان را به فناوری منتقل میکند. از منطق فازی در بسیاری از شاخههای علوم از جمله «مدیریت اطلاعات» استفاده میشود. در سال 1975، با انتشار مقالهای به زبان فرانسه در مورد جستجوی اطلاعات در شرایط فازی، این واژه به طور رسمی وارد ادبیات کتابداری و اطلاعرسانی شد. طبق اطلاعات ثبتشده در بانک اطلاعاتی LISA، بخش عمدهای از آنچه تاکنون در خصوص منطق فازی و مدیریت اطلاعات منتشر شده، بر ذخیره و بازیابی اطلاعات تمرکز داشته است. پس از آن، بیشترین کاربرد این مقوله به ترتیب در سازماندهی و فراهمآوری اطلاعات بوده است. اکنون برای تضمین امنیت شبکههای اطلاعاتی، از منطق فازی بهرهبرداری میشود. در برخی زمینهها مانند مستندسازی و مدیریت رکوردها نیز تاکنون پژوهشی با موضوع فازی به انجام نرسیده است. در سالهای اخیر، رویکرد عمده این بحث به سمت نظامهای خبره و هوش مصنوعی سوق یافته است. به نظر میرسد برای حل بسیاری از گرههای موجود در حوزه مدیریت اطلاعات، میتوان از منطق فازی کمک گرفت.
کلیدواژهها: منطق فازی، مدیریت اطلاعات، ذخیره و بازیابی، سازماندهی، فراهمآوری، امنیت شبکهها، خدمات کاربران.
مقدمه
مفاهیم بسیاری پیرامون ما وجود دارد که آنها را در قالب عبارتهای مختلف در بیان مسائل روزانه خود به کار میبریم. وقتی میگوییم «هوا خوب است»، در واقع هیچ کمیّتی برای خوب بودن هوا نداریم تا آن را اندازه بگیریم و این خوب بودن کاملاً یک مفهوم کیفی است. در واقع، مغز انسان با در نظر گرفتن عوامل گوناگون و بر پایة تفکر استنتاجی، جملههایی را تعریف و ارزشگذاری میکند که الگوبندی آنها به زبان و فرمولهای ریاضی اگر ناممکن نباشد، کاری بسیار پیچیده خواهد بود.
«منطق فازی»[1][3] بر آن است بر این مفاهیم غیردقیق و کیفی دلالت کند. منطق یا تئوری فازی «یک نوع منطق است که روش های نتیجهگیری در مغز بشر را جایگزین میکند». (ویکی پدیا، 2006)
در جهان واقع نیز آدمی بسیاری از مفاهیم را به صورت فازی (به معنای غیردقیق و مبهم) درک میکند و بهکار میبندد. هرچند کلمات و مفاهیمی همچون «گرم، سرد، بلند، کوتاه، پیر، جوان» و نظایر آنها به عدد خاص و دقیقی اشاره ندارند، ذهن انسان با سرعت و انعطافپذیری شگفتآوری همه را میفهمد و در تصمیمها و نتیجهگیریهای خود، به شمار میآورد. این در حالی است که ماشین فقط اعداد را میفهمد و ماهیتاً دقیق است.
منطق کلاسیک یا ارسطویی، تنها دو حالت برای موقعیتهای مختلف قایل است: سیاه و سفید؛ آری و نه؛ روشن و تاریک؛ صفر و یک؛ درست و غلط، حال آنکه قایلان به تفکر فازی معتقدند ابهام در ماهیت علم است؛ یعنی همانطور که این ابهامها در ذهن بشر وجود داشته و بشر با درک و توجه به آنها در ذهن خود پدیدهها را تغییر و مدلسازی میکند، منطق فازی نیز سعی دارد مدلهایی ارائه دهد که ابهام را به عنوان بخشی از سیستم ارائه کند. قوانین علمی گذشته، مثل ریاضیات، فیزیک، و مکانیک نیوتونی، همه بر اساس همین منطق دو ارزشی استوار شدهاند، اما بدیهی است که ذهن ما کارهایش را با منطق دیگری انجام میدهد و تصمیمهایش را میگیرد. با کمک منطق فازی میتوان شیوه تفکر انسان را به فناوری منتقل کرد (فرخیان، 2006).
منطق فازی در سال 1965 توسط دانشمند ایرانی به نام لطفعلیعسگرزاده که جامعه بینالملل به نام پروفسور لطفی زاده از ایشان یاد میکند، ارائه شد. وی پس از پایهگذاری تئوری «مجموعه فازی»، در زمینه کاربردهای این تئوری در حافظه مصنوعی، زبان شناسی، منطق، نظریه تصمیمها، نظریه کنترل، سیستمهای خبره و شبکههای اعصاب، تحقیقات گستردهای نمود. در حال حاضر، تحقیقات پروفسور لطفی زاده در زمینه منطق فازی نرم رایانهای، محاسبات رایانهای بر مبنای کلمات، نظریه رایانهای ادراک و زبان طبیعی است.
وی در یک مقالة علمی کلاسیک که در سال 1965 به چاپ رسید، مفهوم «مجموعه فازی»، را که اساس نظریه تجزیه و تحلیل سیستمهای پیچیده است، معرفی نمود که در آن «زبان طبیعی» به جای متغیرهای عددی برای تشریح رفتار و عملکرد سیستمها به کار میرود. پس از معرفی مجموعه فازی، بیش از 15000 مقاله علمی توسط دانشمندان جهان درباره منطق فازی و کاربردهای گسترده آن در نشریههای علمی منتشر گردید و حدود 3000 درخواست ثبت اختراع در این زمینه در کشورهای مختلف جهان به عمل آمده است.
پس از آن لطفی زاده به پژوهشهای خود در زمینه مجموعه فازی ادامه داد تا آنکه در سال 1973، در یک مقاله کلاسیک دیگر با عنوان «شرحی بر دیدی نو در تجزیه و تحلیل سیستمهای پیچیده و فرایندهای تصمیمگیری» مفهوم استفاده از متغیرهای زبانی را در سیستمهای حافظه و کنترل مطرح کرد. این مقاله اساس فناوری کنترل بر مبنای منطق فازی است که در آینده اثرهای عمیق در طراحی سیستمهای کنترل هوشیار خواهد داشت.گرچه منطق فازی کاربردی بسیار وسیعتر از منطق متداول دارد، ولی پرفسور لطفیزاده معتقد است منطق فازی اکسیر و نوشدارو نیست. وی میگوید: «کارهای زیادی هست که انسان میتواند به آسانی انجام دهد، در حالی که رایانهها و سیستمهای منطقی قادر به انجام آنها نیستند. (پروفسور لطفیزاده، 2006)
شکل زیر به خوبی میتواند مفهوم فازی را نشان دهد:
در این شکل، سرد بودن، گرم بودن، و داغ بودن، توابعی برای مقایسه درجه حرارت هستند و هر نقطهای روی این خطوط میتواند دارای یکی از سه ارزش بالا باشد. به عنوان مثال، برای یک درجه حرارت خاص که در شکل با یک خط نشان داده شده است، میتوان گفت «مقداری سرد است»، «اندکی گرم است»، یا «اصلاً داغ نیست». که هر سه این مفاهیم، نادقیق هستند.
از جمله مفاهیمی که از دل منطق یا تفکر فازی بیرون آمده، نظریه مجموعههای فازی[2][4] است. با بسط این نظریه می توان توضیحات دقیقتری در خصوص منطق فازی ارائه کرد. مجموعهای از اعداد را در نظر میگیریم. مثلاً «مجموعه اعداد بزرگتر از 3 بر روی تاس». یعنی:
{6 ،5 ،4}A:
در این مجموعه عدد 4 هست، ولی عدد 3 نیست. حال «مجموعه اعداد بزرگ بر روی یک تاس» را در نظر میگیریم. عدد 4 در این مجموعه هست؟ در حقیقت، نمیتوان با قاطعیت وجود یا نبودِ وجود 4 را در این مجموعه پذیرفت. چنین مجموعهای یک مجموعه فازی است.
چنانکه قبلاً گفته شد، در منطق کلاسیک یا دو ارزشی، اشیا در یک مجموعه دو حالت می پذیرند: تعلق و عدم تعلق، یا به زبان ریاضی صفر و یک. اما در منطق فازی، درجه عضویت هر شیء میتواند عددی بین صفر و یک را بپذیرد. به عنوان مثال، اگر قد علی 185 سانتیمتر باشد و بخواهیم ببینیم علی بلند قد است یا نه، در منطق ارسطویی دو حالت داریم: یا علی «بلند است» یا «بلند نیست». اما در منطق فازی، قد علی ممکن است «تا حدودی بلند» باشد. در این منطق، به قد علی عددی بین صفر و یک نسبت می دهیم. مثلاً میگوییم او به اندازه 8/. متعلق به بلندقدهاست. اما اگر قد وی 200 سانتیمتر باشد، او را کاملاً بلند قد میدانیم و می گوییم: او به اندازه 1 متعلق به بلند قدهاست.
بر همین اساس، یک انسان در نور کافی قادر به درک میلیونها رنگ است، ولی یک روبات چگونه میتواند این تعداد رنگ را تشخیص دهد؟ حال اگر بخواهیم روباتی طراحی کنیم که بتواند رنگها را تشخیص دهد، از منطق فازی کمک میگیریم و با اختصاص اعدادی به هر رنگ، آن را برای روبات طراحیشده، تعریف میکنیم (هادی، 1384).
منطق فازی و مدیریت اطلاعات
چنانکه گفته شد، منطق فازی در زمینههای متنوع و متفاوتی کاربرد دارد و تقریباً حدود 10 سال پس از ابداع آن به متون کتابداری راه یافت. به گواهی بانک چکیدههای مقالههای کتابداری و اطلاعرسانی (LISA, 1969-2006) مفهوم فازی اولین بار با عبارت «تئوری مجموعههای فازی» و در مقالهای تحت عنوان «جستجوی یک فایل در شرایط فازی» در دنیای کتابداری و اطلاعرسانی مطرح شد. در این مقاله[3][5] که در سال 1975 و به زبان فرانسه منتشر شده بود، به کاربرد نظریه و مجموعههای فازی در بازیابی اطلاعات پرداخته شده بود.
به جز مقالهای که در سال 1976 در خصوص کاربردهای عملی مجموعههای فازی در حل مشکلات مربوط به سازماندهی اطلاعات با عنوان «مجموعههای پراکنده در نظریه ردهبندی» به زبان روسی منتشر شد[4][6]، چند سالی تقریباً تمامی پژوهشها و مقالههای انتشار یافته در خصوص منطق فازی در عرصه کتابداری و اطلاعرسانی، بر مباحث مترتب بر بازیابی اطلاعات متمرکز بود، به نحوی که از مجموع 32 مقالهای که در فاصله سالهای 1975 تا 1990 با موضوع فازی منتشر شده، 25 مورد آن به نقش و کاربردهای منطق فازی در ذخیره و بازیابی اطلاعات و راهبردهای جستجو و... اختصاص داشته است.
مجموعاً 266 رکورد که واژه فازی جزء توصیفگرهای آنها بود و در مقالههای انتشار یافته در فاصله سالهای 1969 تا نیمه سال 2006 میلادی منتشر و در LISA فهرست شدهاند، بازیابی شد. این 266 مورد شامل تمامی جنبههای کتابداری و اطلاعرسانی میشود که لزوماً در تعریف مدیریت اطلاعات لحاظ نشدهاند. مواردی مانند کتابسنجی، نظامهای هوشمند، هوش مصنوعی و...
در پژوهش حاضر، کاربردهای منطق و نظریههای مجموعههای فازی در مدیریت اطلاعات بررسی میشود، بنابراین ابتدا باید تعریفی از مدیریت اطلاعات ارائه گردد تا با در نظر گرفتن مؤلفههای موجود در این تعریف، به شکل دقیقتری کاربرد منطق فازی در این مقوله دنبال شود. در کتاب «فرهنگ توصیفی واژگان اطلاعرسانی و علوم وابسته» «مدیریت اطلاعات» چنین تعریف شده است:
اعمال مهارتمندانه کنترل بر فراهمآوری، سازماندهی، ذخیره، ایمنی، بازیابی و اشاعه منابع اطلاعاتی که برای انجام موفقیتآمیز عملیات در یک پیشه، نهاد، سازمان، یا مؤسسه ضروری است و مستندسازی، مدیریت رکوردها و زیرساختار فنی را در بر میگیرد (ریتز، 1383).
چنانکه از تعریف فوق مستفاد میشود، «فراهمآوری»، «سازماندهی»، «ذخیره و بازیابی»، «ایمنی»، «اشاعه منابع اطلاعاتی»، «مستندسازی»، «مدیریت رکوردها» و «زیرساختار فنی» واژههایی هستند که بر عملیات مدیریت اطلاعات دلالت دارند.
فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 26 صفحه
فهرست مطالب
فازی و آشوب.. 3
1- سیستمهای فازی.. 4
2- آشوب.. 5
2-1- مثالهایی از رفتار آشوبگون. 6
2-2- سیستم دینامیکی.. 7
2-3- نگاشتهای یک بعدی.. 9
2-3-1- وابستگی به شرایط اولیه. 9
2-3-2- مفهوم periodic orbit 10
2-3-3- پایداری periodic orbits. 12
2-3-4- چگال بودن. 13
2-3-5- Bifurcation. 14
2-3-6- سازماندهی چگونگی ظهور سیکلهای پریودیک... 17
2-3-7- نمای لیاپانوف.. 18
2-4- تعاریف ریاضی آشوب.. 19
2-4-1- سیستمهای گسسته یک بعدی.. 20
2-4-2- سیستمهای n بعدی.. 20
2-4-3- فضای باناخ. 22
2-4-4- مجموعه فازی متریک... 22
معرفی و مقدمه :
در دهه های گذشته تحقیقات زیادی روی سیستمهای فازی و تئوری آشوب توسط مهندسین سیستم و کنترل انجام شده است. سیستمهای فازی جایگاه خود را در بسیاری صنایع مانند اتوماسیون و کنترل باز کرده اند. از طرف دیگر در دنیای مهندسی و زمانی که به کاربردهای عملی می اندیشیم، پدیده مهم آشوب خودنمایی می کند و لذا کنترل آشوب تاثیر زیادی روی افزایش عملکرد این گونه سیستمها به لحاظ زمان و انرژی خواهد داشت.
در کنار هم قرار دادن این دو مقوله در چارچوب مفهوم محاسبات نرم می باشد. استدلالگری تقریبی و دینامیک آشوبگونه مغز انسان می تواند دلیلی بر پردازش حجم عظیمی از اطلاعات به صورت یکجا باشد. بنابراین ترکیب کردن سیستمهای فازی و تئوری آشوب دارای پتانسیل زیادی برای تحقیقات علمی و مهندسی پیش رو می باشد.
فازی و آشوب
هرچند رابطه این دو هنوز به درستی درک نشده است ولی با این حال مطالعات روی برخورد این دو با یکدیگر به حدود دو دهه پیش باز می گردد. به خصوص در زمینه های کنترل فازی آشوب [32و33] سیستمهای فازی تطبیقی برای مدلسازی آشوب [34] رابطه های تئوری میان فازی و آشوب [35و 36] مدلسازی فازی سیستمهای آشوب [37 و38] سیستمهای فازی TS آشوبگون [39و40و 41 و 42] .
منطق فازی و تئوری آشوب هر دو در حدود یک زمان پا به عرصه وجود گذاشته اند. در واقع، منطق فازی در سال 1965 توسط زاده و اولین مشاهدات آشوب توسط لورنز در سال 1963 به دنیای علم معرفی شده اند.
تئوری مجموعه های فازی سعی در مدل کردن استدلالهای انسانی دارد. در این روند از اطلاعات تقریبی و داده های نا دقیق برای تصمیم گیری در شرایط نایقینی استفاده می شود. این سیستمها در واقع نادقیقی موجود را به صورت ریاضی مدل کرده و ابزاری مناسب برای مسائل واقعی فراهم می آورند. از طرف دیگر تئوری آشوب به مطالعه کیفی رفتارهای ناپایدار و غیر نوسانی در سیستمهای غیرخطی و معین اختصاص دارد. تحقیقات نشان می دهند که توانایی مغز انسان در پردازش حجم عظیم اطلاعات به دلیل دینامیک آشوبگونه متغیر آن می باشد. لذا عقیده بر این است که منطق فازی و تئوری آشوب، هر دو به استدلال گری انسانی و پردازش اطلاعات مرتبط هستند.
بنابراین با توجه به مطالب بیان شده، یادگیری ارتباطات ما بین منطق فازی و تئوری آشوب اجازه درک بهتر از هوش انسانی را به ما خواهند داد.