مقاله در مورد زلزله

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 8
فهرست مطالب:

زلزله

تکان های زمین:

امواج زمین لرزه :

شناسایی کانون زلزله :

درجه بندی دامنه و شدت زلزله :

زلزله

زمین لرزه یکی از وحشتناک ترین پدیده های طبیعت محسوب می شود. اغلب زمینی را که روی آن ایستاده ایم، به صورت تخته سنگ های صلب و محکمی تصور می کنیم که از استحکام زیادی برخوردار است. هنگامی که زمین لرزه ای روی می دهد برای لحظه ای این تصور بر هم می ریزد، اما طی همان لحظه کوتاه خسارت های شدیدی وارد می شود. با توجه به پیشرفت هایی که در حوزه علوم مختلف صورت گرفته است، دانشمندان توانسته اند نیروهایی را که باعث زمین لرزه می شود، شناسایی کنند. علاوه بر آن با استفاده از فناوری های نوین می توان شدت یک زلزله و مکان آن را حدس زد. مهم ترین کار باقی مانده آن است که راهی برای پیش گویی زمین لرزه بیابیم تا مردم هنگام وقوع آن غافلگیر نشوند.

مقاله کامل در مورد زلزله

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 61

پیشگفتار

باتوجه به موقعیت تهران و گسل های عبوری از آن، زلزله اصلی ترین و مهمترین خطر طبیعی است که این شهر را تهدید می کند. از طرفی به منظور ایمن سازی شهرها، افزایش کارایی روش های مقابله با بلایای طبیعی با ایمن سازی شهرها، ضرورت دارد. به این منظور گنجاندن برنامه های کاهش آسیب پذیری شهروندان و جامعه که در معرض مخاطرات و بلایای طبیعی هستند، در طرح های توسعه شهری ضرورت دارد. (ابراهیمی، 1383) از اهداف اصلی هر برنامه ریزی تقلیل خسارتهای زلزله و تبدیل آن از بحران به پدیده طبیعی است. این هدف نیازمند پیش بینی اقدامات در سه دوره جداگانه پیشگیری، زمان بحران و دوره پس از  حادثه است. (منصوری، 1383) به منظور برنامه ریزی مدیریت بحران در تهران اگر دارد اجرای شهر شویم، باتوجه به وسعت منطقه و ناحیه مدیریت در آن سطح نیز گستردگی خاص خود را دارد و در ضمن محور تقسیمات ناحیه و منطقه براساس هویت شهری و محله نمی باشد بلکه براساس آکس و محور خیابان است این امر نیز باعث تقسیمات در مدیریت بحران خواهد شد. از طرف دیگر واحد همسایگی و کوچه یا گروه مسکونی نیز ضمن اولویت و مناسب بودن کاربرد در عملیات مدیریت بحران نمی تواند برای تصمیم گیری گروه بزرگ، منطقی باشد و فقط انتخاب مقیاس محله و برزن با توجه به شناخت عمیق و محدودة نه چندان بزرگ یا خیلی کوچک، بهترین مقیاس برای شروع برنامه ریزی فردی و عملیات کاربردی در مدیریت بحران می باشد. (حسینی و 1384).

در این تحقیق مدیریت بحران در ناحیه سه از منطقه یک و با تأکید بر محله امان زاده قاسم صورت گرفته است. زمان محدود امکانات و نیروی انسانی کم، هزینه بالا برای کسب بعضی از اطلاعات، علت اصلی کمبودها در این تحقیق است.

به هر طریق نبود اطلاعات کافی در شهرداری منطقه 1، و نداشتن اطلاعات کافی از تأسیسات و تجهیزات محلة مورد بررسی، قدمت ابنیه و... از مشکلات و کمبودهای تحقیق انجام شده است.

مقدمه

تهران بزرگترین شهر ایران و از آسیب پذیرفتن مناطق آن می باشد. در میان خطرات طبیعی که شهر تهران را تهدید می کند. زلزله اصلی ترین و مهمترین آنهاست. عبور چندین گسل اصلی و فرعی از نقاط مختلف آن سابقه زلزله های مهیب و اکنون تراکم جمعیت فوق العاده بالا در بعضی مناطق و آسیب پذیری بالای ساختمانهای احداث شد. آینده ای تاریک را پیش چشم نمودار می سازد. (حسینی، 1383).

برحسب آمار مراکز علمی، در صورت وقوع زلزله ای با قدرت 7 ریشتر در تهران (احتمال وقوع زلزله ای با بزرگی بیش از 7 ریشتر با احتمال 70 درصد در 10 سال آینده وجود دارد (حسینی، 1383)) . بیش از 300 هزار نفر تلفات انسانی به بار خواهد آمد. (منصوری، 1383). از طرفی شهر تهران از دیدگاه شهرسازی ابرشهری است بدون ساختار مناسب شهری و کاملاً بهم تنیده، بدون پیش بینی مخاطرات و بحرانهای احتمالی. علاوه بر اینکه مرکز سیاسی جمهوری اسلامی ایران است، بزرگترین و پرجمعیت ترین و در واقع مهم  ترین شهر نیز می باشد. از این رو هرگونه آسیبی که توسط بلایای طبیعی به این شهر وارد گردد. در تمام کشور تأثیر منفی می گذارد (حسینی، 1383).

منطقه 1 تهران به عنوان یکی از مناطق 22 گانه شهر تهران، در شمال تهران واقع گردیده است. وجود دو مجموعه سلطنتی مهم نیاوران و سعدآباد، باشگاه های وزارت خانه ها و نهادهای دولتی، منازل مسکونی مدیران و رؤسای ادارات و سفارت خانه های خارجی نشان دهنده ارزش بالای این منطقه و جذابیت زندگی در آن است. در دهه های 60 و 70 با وجود خالی بودن مناطق جنوبی و شرق منطقه، تمایل به ساخت و ساز در نواحی شمالی در محدودة ارتفاعی 1600 تا 1800 بیشتر بوده است.

علی رغم وجود گسل های اصلی مانند گسل شاده گسل شمال تهران راندگی نیاوران و گسل محمودیه، به دلیل متعددی، ساخت و سازها ادامه یافته است. از جمله این ساخت و سازها، ساخت و سازهای غیرمجاز بالای ارتفاع 1800 متراست، که به دلیل مشخص نبودن مرزهای شمالی منطقه و عدم وضوح خط محدودة شهر به صورت غیرقانونی در خارج از محدوده 1800 صورت پذیرفته است. این ساخت و سازها توسط نهادهای نظامی و به سبب در اختیار داشتن زمین های وسیعی در محدودة شمالی صورت پذیرفته است. که از نفوذ کنترل شهرداری خارج است. این ساخت و سازها موجب اشغال کوهستان در لبه شمالی گردید. سمت و تأثیر است . فیزیکی  و غیر فیزیکی بسیاری بر جای نهاده است. ارزش زیاد زمین و مسکن در این منطقه باعث شده است که هم اکنون با منظره ای از ساختمانها و مجموعه های مسکونی بلند مرتبه و عظیم متراکم مواجه باشیم که عمدتاً بدون توجه به طبیعت زمین در رعایت توپوگرافی و با طرح های غیر برنامه ریزی شده به صورت غیر هماهنگ رشد یافته اند. هم چنین گرمانه بودن مکان گسل ها و نبود امکان آموزش برای جلوگیری از و قسمت مردم و ساخت و ساز بر روی گسل ها و عدم ریعات فریم ها، منطقه را با مشکل جدی مواجه کرده است.

باتوجه به موقعیت و ویژگی های خاص منطقه را (باتوجه به وسعت منطقه و نبود زمان کافی) بر آن شدیم، تا ناحیه سه را از میان نواحی نه گانه برگزینیم و از میان محلات اما زاده قاسم، دربند، نخجوان، گلاب دره، جعفرآباد، در ناحیه سه محله امام زاده قاسم را به علت شرایط خاص آن، به منظور بررسی محوری مدیریت بحران، و بررسی امکانات، تنگناها، فرصت ها و تهدیدها محله در زمینه مدیریت بحران با تأکید بر زلزله برگزیدیم. محله امام زاده قاسم در شمال تجریش قرار گرفته و از ی سو با در بند ارتباط دارد. در این محله در سال های اخیر بناهای مسکونی زیادی ساخته شده و پس از پیروزی انقلاب شاهد رشد سریع و مهاجرنشینی در این منطقه بوده ایم. بافت فشرده، ارگانیک محله، شبکة ارتباطی نامناسب در محله و همچنین قرارگیری محله در حریم گسل شمالی تهران که از غرب به شرق کشیده شده است و در عبور دو گسل از شمال شرق و جنوب محدوده بر آسیب پذیری محله در برابر زلزله می افزاید.

اهداف کلی تحقیق

1- شناخت امکانات، محدودیت ها، فرصت ها و تهدیدها در ناحیه سه، منطقه 1 تهران، با تأکید بر محلة امام زاده قاسم به هنگام وقوع زلزله.

2- بررسی میزان آسیب پذیری محله امام زاده قاسم و پهنه بندی میزان خطر.

3- بررسی چگونگی امدادرسانی و کیفیت آن در محله به هنگام وقوع زلزله.

روش تحقیق

این تحقیق، تحقیقی توصیفی، ارزیابی است به این معنا که در ابتدا سعی شده است مدیریت بحران در سطوح مختلف توضیح داده شود و سپس مدیریت بحران در سطح ناحیه سه و با تأکید بر محله یاد شده انجام گیرد.

باتوجه به نوع تحقیق و اهداف بیان شده، برای جمع آوری اطلاعات از تکنیک های زیر استفاده شده است.

1- پرسش گری (پرسش نامه)

2- ترکیب ثبت مشاهدات (رسم نقشه و کروکی، عکاسی، ثبت اطلاعات در نقشه)

3- تکنیک شاهد

4- تکنیک مرور منابع و مطالعه

لازم به ذکر است، که مرحله شناخت این تحقیق، بوسیله برداشت های میدانی، مطالعات مهندسین مشاور بافت شهر، مطالعات مهندسین مشاور ساز واره نو، اطلاعات محدود شهرداری انجام شده است. و در نهایت سعی شده است باتوجه به اطلاعات موجود تا حد ممکن در رسیدن به راهکارهایی هر چند جزئی گام برداشت.

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید

تحقیق در مورد زلزله

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 11

تعریف زلزله

برای شناخت هر پدیده ای درجهان واقع لازم است ابتداازآن تعریف مناسب ونسبتاً جامعی داشته باشیم ، چرا که بدون دانستن تعریفی مناسب ازآن نمی توان به کنه پدیده پی برد وآن رابه خوبی درک نمود.

مردم عامی درکلامی ساده زلزله راحرکت ناگهانی زمین ناشی ازخشم نیروهای ماوراء الطبیعه وخدایان می دانند که بر بندگان عاصی وعصیــــــانگر خودکه نافرمانی خداخود را نموده و مرتکب گناهان زیادی شده اند می داننــد .

اگر چه امروزه با گسترش دانش تجربی این تعریف در زمره اباطیل وخرافات قرارگرفته ،ولی هنوز در جوامع ومردم کم دانش وجاهل مورد قبول است.

درفرهنگ تک جلدی عمید زلزله را با فتح حروف‌‌ ‍‍‍‍‎‏« زَ» و « لَ » یعنی زَلزلَه برخلاف آنچه در زبان عامه مردم رایج است ، آورده ومی نویسید :

« زمین لرزه ، لرزش وجنبش شدید ویا خفیف قشر کره زمین که به نقصان درجه حرارت مواد مرکزی واحداث چین خوردگی وفشار یادر اثر انفجارهــای آتشفشانی بوقوع می رسد .»

در فرهنگ جغرافیا تالیف پریدخت فشارکی وهمچنین در فـــــرهــــنـگ جغرافیائی تالیف مهدی مومنی تعریفی مشابه هم به گونه زیر ارائه شده است:

«جنبش یا تکان پوسته زمین که به صورت طبیعی ناشی از زیر پوسته زمین است بعضی وقتها زلزله باعث تغییراتی در سطح زمین می شود ، اما اغلب زیان بوجود آمده ناشی ازتکان ها فقط محسوس است وممکن است زلزله بوسیلــــه یک انفجار آتشفشانی بوجود آید. زلزله در حقیقت در بیشتر نواحی آتشفشانی امری عادی است واغلب قبل ویا همزمان با انفجار اتفاق می افتد . اصل زلزلـــه تکتونیکی است واحتمالاً وجود یک شکست لازمه آن است . موجهای زلزلـــه دست کم در سه جهت اتفاق می افتد ودر یک مسافت قابل ملاحظه از مکــــان اصلی بطور جداگانه حس می شوند . وقتی امواج زلزله ازمکانی می گـــــــذرد زمین وساختمانها می لرزند وبه جلووعقب می روند .بالاترین زیان ناشی اززلزله همیشه در مرکز زلزله یعنی جائی که حرکت بالاوپائین است نیست امـــــــــا در مکانــــهائی که موجهای زلزله بصورت مایل به سطح می رسد ونزدیک مرکــز زلزلــــه باشند دارای بالاترین زیان می باشند .یک زلزله شدید معمولاً بوســـیله یکسری دیــــگر ازتکانها همراه می شود .زلزله ای که که در نزدیک یازیردریا اتفاق مـــــی افتد سبب حرکات شدیدآبها شده وبعضی وقتها امواج بــــــزرگی ازآن ناشی مـــی شود ودر مسافت زیاد این امواج ادامه پیــــدا می کنند وگاهگاهی باعث تلفات جــبران ناپذیر ومرگ ومیرمی شوند .طغیان نواحی ساحلی بیشتراز خود زلزلـــه بــــاعث خسارت می شوند ، در نواحی آتشفشانی زلزله عملاً هر روز اتفاق می افتـــد. به عنوان مثال در هاوائی هرساله صدهاتکانهای کوچک ثبت می شوند .»

درفرهنگ گیتا شناسی تالیف عباس جعفری آمده است:

«جنبش سریع ومحسوسی که درنتیجه جابجائی ویا جایگیری تخته سنگهای زیر پوسته زمین پدید می آید،در نتیجه این جنبش یـــــــک سری لرزش های موجی شکل پدید می آیدوگاه تغییرات ارتفاعی پوسته زمین راباعث می گرددواغلب ضایعات وزیان های جانی وفراوانی ازخود برجا میگذارد.زمین لرزه بیشتر مخصوص نواحی آتشفشانی بوده وگاه باخروش وفوران کوههای آتشفشانی همراه می گرددودرحالات شدیدشکستهاوبریدگیهای مهم ومشخص درروی پوسته زمین از خــودبجـــــای میگذارد.غالب زمین لرزه ها حداقل با سه نوع موج لرزاننده همراه است .در مرکز وقوع زمین لرزه سه موج مزبور بطور همزمان اثرگذارده و ساختمانهاوتأسیسات واقع دراین منطقه را با نوسان های شدید به عقب و جـــــلوومی برد و حد اکثر خسارت و زیان در محلی که امواج مزبور بطور مورب به سطح زمین می رسندوارد می سازد.....»

محمود صداقت درکتاب» زمین شناسی برای جغرافیا » تعریفی بدینگونه ارائة می دهد:

«زمین لرزه عبارت است ازحرکات ولرزش های ناگهانی و گذرا در زمین که از ناحیه محدودی منشأ می گیرد و ازآنجا درتمام جهات منتشر می شوند.»

در کتاب فیزیکال جئوگرافی1 آمده است:

«زلزله یکسری ازتکانها ولرزشهای ناگهانی که از آزاد شدن فشار در طول گسل های فعال ودر مناطق آتشفشانی فعال ناشی می شود.تکانها ولرزشهای سطح زمین که در ارتباط با حرکات پوسته زمین در زیر زمین می باشد.»

در فرهنگ آکسفورد آمده است:

«حرکات ناگهانی وشدید سطح زمین.»

از تعاریف ذکر شده در فوق ومنابع دیگر می توان برداشت زیر را نمود:

«زلزله عبارت از حرکات و ارتعاشات نا گهانی سطخ زمین ناشی از شکسته شدن سنگهای پوسته زمین و رها شدن انرژی ذخیره شده در آنها است که در صورت شدت زیاد در مراکز انسانی موجب خسارتهاوزیانهای فراوان می شود.»

زلزله از یکطرف موجب شکسته شدن و جابجائی بین توده های سنگی پوسته زمین می شود و ازطرف دیگر همین جابجائی و شکسته شدن منجر به ایجاد امواج و انتشار در درون زمین می شود ، مانند انداختن قطعه سنگی در حوض یا دریاچه که منجر به ایجاد امواجی می شود.

زلزله مانند شکسته شدن قطعه چوب خشک شده ای می ماند که از یکطرف موجب گسیخته شدن چوب و از طرف دیگر موجب انتشار امواج در اطراف خود می شود.

علل وقوع زلزله

در طول تاریخ حیات بشر زلزله های زیادی رخ داده است که همین امر باعث شده تا بشر دلایلی برای چرایی وقوع زلزله ذکر نماید . در دوره های قدیم وباستان که علم ودانش بشری اندک بوده ونسبت به پدیده های مختلف طبیعی جهل داشته و در عین حال بدنبال منشاءآنها هم بوده است و چون علتی را نمی دیده منشاء حواذث طبیعی مثل زلزله را به نیروهای ناشناس غیرطبیعی و ماوراء طبیعی نسبت می دادند . زلزله را خشم خدایان بر بشر یا خشم پلوتون می دانستند. با افزایش علم وبالا رفتن سطح دانش انسان بتدریج بدنبال منشاء و علل حوادث طبیعی در خود طبیعت رفت .

ارسطو معتقد بود که در حفره های زیر زمین گازهای وجود دارد ، زمانی که این گازها رها می شوند باعث ایجاد زلزله می شود . البته این نظریه را می توان در زلزله هایی که اطراف آتشفشانها رخ می دهد تا حدودی بکار برد.

به استثنای زلزله هایی که اطرف آتشفشانها رخ می دهد زلزله نتیجه عکس العمل ناگهانی وسریع پوسته زمین در مقابل نیروهای شدید، کند ولی مداومی است که در درون زمین تدریجاً از بین می روند، این عکس العمل در ساختمان زمین شناسی موجب ایجاد گسل می شود . بعبارت دیگر سنگهای تشکیل دهنده زمین ، در طول عمر خود ، سخت تحت تاثیر نیروهای مختلف قرار می گیرند و نتیجه اعمال این نیروها ، تولید نیروهای داخلی در آنهاست که شدت آنها بر واحد سطح » تنش » خوانده می شود . تا زمانی که تنش موثر برسنگ از حد تحمل سنگ تجاوز نکند سنگ پایدار می ماند، هنگامی که تنش موثر برسنگ از حد تحمل تجاوز کند سنگ گسیخته و گسل ایجاد می شود . ضمن ایجاد گسل ارتعاشاتی بوجود می آید که منجر به زلزله می شود.

اگر نیروی کند ومداوم که مقدارجابجائی ناشی ازآن بر حسب سانتی متر در سال قابل اندازه گیری باشد،سنگهای سخت ومستحکم را تحت تاثیر قرار دهد، سنگهای مزبور با سرعت چندین متر در هزارم ثانیه شکسته می شوند ، که همان گسل است . جابجائی زمین بر اثر زلزله ممکن است افقی ،قائم ،مایل یا مورب باشدومیزان آن ممکن است ازیک سانتی متر تا بیست مترتغیر کند . پهنای منطقه گسل دهها تا صدها متر بوده وطول آن از یک تا هزارکیلومترمی تواند باشد.

اگر چه ایجاد گسل نتیجه زمین لرزه ها است اما اکثر زلزله ها روی گسل های قدیمی متمرکزند.

زلزله پدیده انفجاری است که در آن میلیونها گسیختگی کوچک به دنبال هم بکار می افتند ومانند یک انفجار شیمیایی میلیونها واکنش شیمیایی بدنبال هم درآن نقش دارند. رابطه گسلـ زلزله رابطه ای دوطرفه است . وجود گسل های زیاد دریک منطقه موجب بروز زلزله است .زلزله گسل جدیدی را بوجود می آورد ودر نتیجه تعداد شکستها زیادتر شده وبه این ترتیب قابلیت زلزله در این منطقه افزایش می یابد.

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید