مقاله بررسی پراکندگی غلظت آلومینیوم در منابع آب زیر زمینی و شبکه توزیع آب آشامیدنی سیستان و بلوچستان

فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 23 صفحه

چکیده:

تأمین آب سالم و بهداشتی و حفاظت منابع از آلودگی یکی از دغدغه های کنونی دولت و مراکز تصمیم گیری است. لذا لزوم جلوگیری از تخریب منابع آبی، با شناسایی، اندازه گیری آلاینده ها و وضع و اجرای قوانین بیش از پیش اهمیت پیدا می کند. در این راستا و جهت نیل به این مهم، پروژه اندازه گیری فلز سنگین آلومینیوم در پهنه منابع آب زیر زمینی و شبکه توزیع آب آشامیدنی استان سیستان و بلوچستان جهت تعیین مقدار فعلی این آلاینده و شناسایی منابع بیشتر از حد استاندارد میزان آلومینیوم، تعریف و اجرا شد. در این مطالعه پس از کسب اطلاعاتی در زمینه موقعیت منطقه و جایگاه منابع آب مورد استفاده در استان سیستان و بلوچستان 871 ایستگاه آبی در پهنه استان انتخاب و آزمایشاتpH ، کدورت، TDS و فلز آلومینیوم مطابق با روشهای استاندارد با دو بار تکرار در این منابع از فروردین ماه 1388 لغایت فروردین ماه 1389 انجام پذیرفت. در بررسی مقادیر فعلی فلز آلومینیوم متوسط میانگین، بیشینه، کمینه و انحراف معیار کل منابع آب زیر زمینی استان به ترتیب 015/0، 059/0، 0004/0، 012/0 بر حسبmg/l  تعیین، سپس با استفاده از نرم افزار GIS پراکندگی این فلز، در سفره آبی استان ترسیم گردید. در نهایت با توجه به استاندارد اعلام شده درکشور، می توان عنوان کردکه مقادیر این فلز در این دوره زمانی در محدوده استاندارد بوده و لذا استفاده از آب این منابع هیچ گونه عارضه ی بهداشتی مرتبط با این عنصر را ایجاد نخواهد کرد.

مقدمه:

برخی فلزات بطور طبیعی در بدن انسان یافت می شوند و برای سلامت انسان لازم و ضروری هستند از جمله فلز آهن که از ایجاد کم خونی در بدن ممانعت بعمل می آورد، واژه فلزات سنگین از نظر بیولوژیکی به عناصری اطلاق می شود که مقادیر بالای این عناصر خاصیت بسیار سمی و خطرناک داشته باشند. بر این اساس تعدادی از فلزاتی که در فهرست مواد سمی قرار می گیرند عبارتند از آلومینیم، آرسنیک، برلیوم، بیسموت،کادمیوم، کرم، کبالت، مس و... این فلزات جزء عناصر موجود در سهم غذایی روزانه هستند، فلزات سنگین ممکن است از طریق تنفس، خوردن، آشامیدن، جذب از طریق پوست و یا از طریق بسیاری از مواد شیمیایی و داروئی به بدن انسان وارد شوند[1]. فلز سنگین آلومینیم با ساختار نوشتاری  A، جرم 98/26 گرم، نقطه ذوب ٦٦٠ درجه سانتیگراد، نقطه جوش ١٨٠٠ درجه سانتیگراد، عدد اتمی١٣، سه ظرفیتی و در سال ١٨٢٧ توسط وهلر کشف گردیده است. رنگ سفید، حالت پذیری، هادی جریان برق و گرما، انعکاس نور، بازتاب نور و اکسیده شدن به طور سطحی در هوای مرطوب از جمله مشخصات فیزیکی این فلز سنگین است[1، 2]. فلز سنگین آلومینیم سومین عنصر فراوان پوسته زمین (1/8 درصد) می باشد و اغلب در خاک به میزان 5/6- 9/0 درصد، در آب های جاری به میزان 400 میکرو گرم بر لیتر، در اغلب آب های آشامیدنی به میزان 54 میکروگرم بر لیتر و در آب های زیر زمینی به میزان کمتر از 1/0 میکروگرم بر لیتر و حتی در هوا یافت می شود [3] و به ندرت با غلظتهای بالا به صورت محلول مشاهده می شود تنها در شرایط بسیار اسیدی در pH های زیر ٥ و در فاز محلول قابل اندازه گیری است. مواجهه انسان با آلومینیوم از راههای گوناگونی صورت می گیرد که آب آشامیدنی سهمی کمتر از 5 در صد دارد [4]. آلومینیم در ساختار بسیاری از کانی ها وجود دارد و تنها در شرایط بسیار اسیدی در pH های بسیار کم با تخریب کانی وارد فاز محلول می گردد