پروژه مقدمه ای بر دفاع مشروع. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 51 صفحه

چکیده:

دفاع مشروع در فقه مذاهب، گستره و قلمرو وسیعی دارد. در این مقاله تلاش شده تا ابعاد و مصادیق آن نمایانده شود. در شاخه دفاع سازمان‌یافته، تقسیمات فراوانی شده و این اقسام در مقاله مورد توجه قرار گرفته و نشان داده است که در این حوزه آن مقدار که در کتابها مطرح شده بین مذاهب اسلامی اتفاق‌نظر وجود دارد، اما در حوزه دفاع از جان عرض و مال در میان مذاهب مختلف دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد، به ویژه نسبت به دفاع از مال و عرض اقوال متعددی مطرح شده، و هر جا که فقیهان به ادله مطلب اشاره کرده‌اند، آن ادله نیز مورد توجه واقع شده است.

واژه‌های کلیدی دفاع مشروع، دفاع سازمان‌یافته، دولت اسلام، دولت کفر، فقه.

دفاع مشروع در فقه و حقوق در حوزه بسیار وسیعی مورد بحث واقع شده است. فقیهان مذاهب مختلف ابعاد و مصادیق آن را برشمرده و درباره آن بحث کرده‌اند. یکی از انواع دفاع مشروع دفاع سازمان‌یافته از حکومت اسلامی و مسلمانان است. برای این نوع دفاع اقسام گوناگونی را می‌توان تصویر کرد. زیرا دفاع سازمان‌یافته یا از دولت و سرزمین خود است و یا از دولت و سرزمین دیگران. در صورت دوم نیز دفاع یا از دولت اسلامی دیگر در برابر تهاجم دولت غیراسلامی است، یا از دولت اسلامی در برابر تهاجم دولت اسلامی سوم (ثالث)، یا از دولت کافر در برابر تهاجم دولت اسلامی، یا از دولت کافر در برابر تهاجم دولت کافر دیگر و یا برای حمایت از جان و مال اتباع خود در کشور دیگر.

مقدمه:

دفاع مشروع  یکی از موضوعات مهم و بحث برانگیز در عرصه حقوق بین الملل بوده و هست.

دفاع مشروع به منزلۀ یک قاعده حقوقی و نیز به عنوان یک اصل کلی حقوقی به رسمیت شناخته شده است و مورد قبول تمام نظام‌های حقوقی دنیاست.  بر خلاف گذشته که دولت‌ها در توسل به جنگ اختیار کامل داشتند یعنی هر وقت که تشخیص می‌دادند منافع آنها کاربرد زور را توجیه می‌کند به آن متوسل می‌شدند، امروزه طبق مقررات حقوق بین الملل فقط در موارد استثنایی و البته رعایت شرایطی می‌توان به زور متوسل گردید.

فهرست مطالب:

مقدمه

1- چرایی دفاع مشروع

 2- چیستی دفاع مشروع

 شرایط دفاع مشروع

 شرایط کلی دفاع مشروع در حقوق بین الملل به قرار زیر است

تعریف دفاع مشروع

فلسفه مشروعیت دفاع

شرایط مشروعیت دفاع

۱/ تجاوز و فعلیت آن

۲/ ضرورت انجام دفاع مشروع

۳/ متناسب بودن کمیت و کیفیت دفاع با تجاوز

مستندات قانونی دفاع مشروع در حقوق بین‎الملل

دامنه و گسترة دفاع مشروع

۱/ تفسیر محدود کننده یا مضیق (Restrictive).

1. تفسیر گسترش دهنده یا موسع (Extensive).

دفاع مشروع در حقوق جزایی ایران

دفاع مشروع در حقوق بین الملل

الف)منع توسل به زور وتحریم جنگ

ب)مشروعیت جنگ وتوسل به زور

احراز تجاوز مسلحانه

رعایت ضرورت وتناسب

ج)مفهوم حقوق جنگ

چکیده

دفاع سازمان‌یافته

2. دفاع از دولت اسلامی دیگر در برابر تهاجم دولت غیراسلامی

3. دفاع از دولت اسلامی دیگر در برابر تهاجم نظامی دولت مسلمان (ثالث)

4. دفاع از دولت کفر در برابر تهاجم دولت اسلامی

برای این نوع دفاع دو فرض قابل تصویر است

الف) تهاجم دولت اسلامی به دولت کفر، نبردی مشروع است

5. دفاع از دولت کفر در برابر تهاجم کفار

الف) در اثر حمله کفار، جان تعدادی از مسلمانان ساکن در آن سرزمین به خطر افتد

ادامه گستره دفاع مشروع

دلایل دفاع از مال

1. حکم دفاع از نفس

ج) در نظر برخی نیز دفاع از نفس مطلقاً واجب است.

2. حکم دفاع از ناموس

3. حکم دفاع از مال

الف) گروهی بنابر قول اصح، دفاع از مال را واجب می‌دانند.

الف) برخی از آنان دفاع از مال را در دو حالت زیر و بر حسب ملاحظات خارجی و مانند آن واجب

می‌دانند

ب) فقهای شافعی دفاع از مال را در دو حالت زیر جایز می‌دانند

4. دفاع از غیر

موجودیت دفاع مشروع در حقوق بین الملل عرفی

موجودیت دفاع مشروع در منشور ملل متحد

ماهیت عملیات مقاومت در لبنان

منابع

منابع و مأخذ:

1-       محمدی پور، فریده، دفاع مشروع در حقوق بین الملل، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی ، تهران، سال 1379.

2-       خسروی علی اکبر، حقوق بین الملل دفاع مشروع، مؤسسه فرهنگی آفرینه، تهران، زمستان، 1373.

3-       ضیائی بیگدلی، محمدرضا؛ حقوق بین الملل عمومی، کتابخانه گنج دانش، چاپ بیست و دوم، تهران، سال 1384.

۱/ باهری، محمد، حقوق جزای عمومی، تهران، ۱۳۴۰/

۲/ خسروی، علی اکبر، حقوق بین‎الملل، حق دفاع مشروع، نشر آفرینه، تهران، ۱۳۷۳/

۳/ رابرت بلدسو ـ بوسلاوبوسچک، فرهنگ حقوق بین الملل، ترجمه دکتر علیرضا پارسا،  نشر قومس، چاپ اول، تهران ۱۳۷۵/

۴/ علی آبادی، عبدالحسین، حقوق جزای عمومی، تهران، ۱۳۴۰/

۵/ مدنی، سید جلال الدین، حقوق بین الملل عمومی و اصول روابط دول، نشر پایدار، چاپ اول، تهران، ۱۳۷۳/

۶/ مصفا، نسرین و دیگران، تجاوز عراق به ایران و موضعگیری سازمان ملل متحد، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۶۶/

۷/ ممتاز، جمشید؛ حق طبیعی دفاع مشروع در جنگ عراق با ایران، مندرج در  کتاب  بازشناسی تجاوز و دفاع، مجموعه مقالات ارائه شده به کنفرانس بین المللی تجاوز و دفاع، تهران، مردادماه ۱۳۶۷/

فهرست مطالب:

TOC \o \h \z تعریف دفاع مشروع. PAGEREF _Toc112319322 \h 1<!-- [if gte mso 9]-->

فلسفه مشروعیت دفاع. PAGEREF _Toc112319323 \h 2

1 . حق دفاع، یکی از موارد حقوق طبیعی.. PAGEREF _Toc112319324 \h 2

2 . حق دفاع بر اساس نقض قرارداد اجتماعی.. PAGEREF _Toc112319325 \h 3

3 . حق دفاع براساس جبران بدی با بدی. PAGEREF _Toc112319326 \h 4

شرایط مشروعیت دفاع. PAGEREF _Toc112319327 \h 5

1 .  تجاوز و فعلیت آن.. PAGEREF _Toc112319328 \h 6

2 .  ضرورت انجام دفاع مشروع. PAGEREF _Toc112319329 \h 6

3 . متناسب بودن کمیت و کیفیت دفاع با تجاوز. PAGEREF _Toc112319330 \h 7

مستندات قانونی دفاع مشروع در حقوق بین‎الملل.. PAGEREF _Toc112319331 \h 7

دامنه و گسترة دفاع مشروع. PAGEREF _Toc112319332 \h 8

فهرست منابع و مآخذ.. PAGEREF _Toc112319333 \h 12