نوع فایل: word
قابل ویرایش 195 صفحه
مقدمه:
الف) توضیح موضوع
امروزه پیشرفته بودن هر کشور را با شاخص های آموزشی و بهداشتی و درمانی آن میسنجند، هر قدر امکانات آموزشی و بهداشتی و درمانی برای مردم کشور بیشتر فراهم باشد به همان نسبت آن کشور از جایگاه و موقعیت بهتری در جامعة جهانی برخوردار است. در حال حاضر توجه به بهداشت بیش از درمان مورد نظر است و در این مورد سیاست هایی به منظور پیشگیری از شیوع بسیاری از بیماری ها صورت میگیرد که هنوز هم این اقدامات کافی به نظر نمیرسد.
بالا بودن هزینه های دارو و درمان، کمبود بیمارستان های مجهز در بسیاری از شهرها، کمبود پزشک متخصص در بسیاری از نقاط کشور و کبود دارو و… از جمله مسائل موجود در بخش بهداشت و درمان است که برای برخورد با این مسائل باید تدابیر جدیدتر و مؤثرتری را اتخاذ نمود.
از طرفی دیگر از عوامل کارایی انسانی، بسته به تأمین غذای سالم و کافی است، به همین جهت تولید و نگهداری مواد غذایی طبق اصول بهداشتی و فنی از پایه های بهداشت عمومیو پیشگیری از بیماری های مختلف است.
گسترش شهرنشینی و نتایج آن افزون طلبی، تحوّل سیستم های تولید، ازدیاد روزافزون نیازهای عمومیو مصرفی جامعه در زمینه مواد غذایی و دارویی، عدم توانایی نظارت بر مراکز درمانی و واحدهای تولیدی مواد خوردنی و آشامیدنی و آرایشی و بهداشتی و… شرایط را برای بروز بعضی از تخلّفات آماده نموده است. افزایش شمار سریع مراکز تولید مواد خوردنی، آشامیدنی و آرایشی، بهداشتی و کارخانه های ساخت فرآورده های دارویی، تأمین بهداشت و جلوگیری از آلودگی این مواد را، در دنیای امروز غیرقابل اجتناب نموده است. زیرا با کوچکترین آلودگی، بیماریها و مسمومیت های مختلفی در قشر وسیعی از جامعه بروز میکند لذا این گونه مراکز به منظور بهبود فرآورده های خود نیاز به رعایت امور بهداشتی دارند و به همین جهت هر سال بخش مهمیاز مخارج این کارخانه ها را امور مربوط به تحقیقات بهداشتی تشکیل میدهد.
با توجه به مشکلات موجود، عده ای به منظور سودجویی از موقعیت های به دست آمده، با ارتکاب تخلفاتی در این رابطه معضلات جامعه را تشدید مینمایند و از همین جاست که پدیده ای تحت عنوان جرایم و تخلفات بهداشتی، درمانی و دارویی مطرح شده و نظر همة صاحب نظران به ویژه قانونگذاران را به خود جلب کرده است بر این اساس منظور از جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی کلیة جرایمیاست که در رابطه با امر بهداشت و درمان و نیز در رابطه با امور دارویی به وقوع میپیوندد. بررسی ماهیت، مصایق و مجازات این جرایم بالاخص در قانون تعزیرات حکومتی موضوع این نوشتار است.
ب) اهمیت و ضرورت موضوع جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی از آنجا که غالباً به تمامیت جسمانی انسان ها آسیب میرساند از اهمیت به سزایی برخوردار است این گونه جرایم از سالیان سال مورد ارتکاب متصدیان این امور بوده و امروزه به صورت شایع ترین و در عین حال خطرناکترین نوع بزهکاری جان انسان ها را تهدید میکند و به لحاظ حساسیت موضوع و رشد فزایندة آن، ذهن مقامات قضایی و اجرایی و قانونگذار را به خود مشغول داشته است . لذا ضرورت آشنایی بیشتر با این پدیدة ضداخلاقی و ضدانسانی برای متصدیان امر قضا ، وکلای دادگستری، دانشجویان حقوق و همة کسانی که به نوعی با مسئلة مذکور مرتبط اند امری اجتناب ناپذیر است. علاوه بر این گوناگونی، تعدد و تنوع جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی، پراکندگی آنها در قوانین مختلف، وجود مراجع مختلف برای رسیدگی این جرایم و در نتیجه بروز اختلاف در صلاحیت در موارد مختلف و سایر مباحثی که در مورد این جرایم وجود دارد ضرورت تحقیق و پژوهش پیرامون این موضوع را روشن میسازد.
ج) سابقة علمیموضوع
هر چند تصویب قوانینی مربوط به جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی به سال ها قبل بر میگردد اما متأسفانه تاکنون در این زمینه تحقیق جامع و کاملی صورت نگرفته است. البته تحقیقات متفرقه پیرامون برخی از موضوعات مرتبط با این موضوع نگاشته شده است لیکن این تحقیقات ما را از انجام پژوهش دوباره بی نیاز نمیکند. خوشبختانه در سال های اخیر اقبال زیادی به مقررات بهداشتی، درمانی و دارویی و بحث جرایم مربوط به آن به چشم میخورد که چاپ برخی کتب حقوق پزشکی به صورت تألیف یا مجموعه مقالات از آثار این رویکرد مثبت است اما در میان کتب چاپ شده نیز به کتابی جامع و فراگیر که ماهیت این جرایم و مصادیق و احکام و آثار آن را مورد بررسی قرار دهد یافت نشد.
د) روش تحقیق
در این تحقیق به مناسبت موضوع از روش کتابخانه ای استفاده شده و منابع و مأخذ مربوطه علیرغم کم بودن آن، مورد مطالعه قرار گرفته است. همچنین قوانین و مقررات مختلف از اولین سالهای قانونگذاری در ایران تاکنون نیز در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است که در واقع مهمترین مأخذ و منبع این پژوهش همین قوانین مذکور است در کنار قوانین و مقررات، نظریات مشورتی قوة قضائیه و سازمان تعزیرات حکومتی و برخی آراء مربوط نیز مورد توجه قرار گرفته است.
هـ) اهداف تحقیق
به طور خلاصه مهمترین اهداف این پژوهش به شرح زیر است:
1- روشن شدن ماهیت جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی تبیین جایگاه آن در حقوق جزایایران
2- بررسی مصادیق مختلف جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در قانون تعزیرات حکومتی
3- بررسی مجازاتهای مقرر در قانون تعزیرات حکومتی برای جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی و مطالعه برخی از مباحث مربوط به مجازات مانند تخفیف، تبدیل و تشدید آن و نیز مجازات مشارکت و معاونت در این جرایم.
4- بررسی قوانین و مقررات مختلف به منظور مشخص شدن مراجع صالح برای رسیدگی، تعیین حدود صلاحیت هر یک از مراجع قضایی و غیرقضایی و نیز تبیین معانی قانونی صلاحیت هر یک از مراجع فوق و در نهایت روشن شدن نحوة حل اختلاف در صلاحیت.
و) ساختار و ترتیب مباحث
همانطور که از اهداف فوق روشن میشود اولین هدف ما در این تحقیق روشن شدن ماهیت جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی و جایگاه آن در حقوق جزای ایران میباشد. بدین منظور اولین فصل این تحقیق به بررسی این مطالب اختصاص یافته است. این فصل نیز به نوبة خود به دو مبحث تقسیم شده است: مبحث اول دربارة تاریخچه جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی میباشد و در مبحث دوم در سه گفتار به ترتیب در رابطه با مفهوم این جرایم و ارکان تشکیل دهنده و تفاوت آنها با تخلفات انتظامیبحث مینماییم.
مبحث سوم از فصل اول نیز به بیان جایگاه جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در تقسیم بندی جرایم اختصاص یافته است.
دومین فصل این نوشتار درباره مصادیق جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در قانون تعزیرات حکومتی میباشد. در این فصل با توجه به موضوع تحقیق ، بحث در سه مبحث، دنبال شده است. مبحث اول دربارة مصادیق جرایم بهداشتی، فصل دوم در مورد جرایم درمانی و فصل سوم دربارة جرایم دارویی. و هر یک از این مباحث، جرایم مربوطه بر اساس نقاط مشترک، شباهت هایی که با هم داشته اند در گروه های مختلفی طبقه بندی و مورد بررسی قرار گرفته است.
در فصل اول و دوم، ماهیت جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی و مصادیق آن بررسی میشود اما در سئوال مهمیکه در حقیقت در مرحلة پیگیری، رسیدگی و صدور حکم در مورد این جرایم مطرح میشود آن است که اولاً ماهیت مجازات این جرایم و انواع آن و سایر احکام مجازات در این جرایم به چه ترتیب است و ثانیاً چه مراجعی صلاحیت رسیدگی به این جرایم را دارند؟
در فصل سوم، هدف ما آن است که به این سؤال پاسخ در خور بدهیم و به همین جهت مطالب این فصل را در قالب دو مبحث ارائه میدهیم. مبحث اول: مجازات جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی که در آن به تفصیل دربارة ماهیت مجازات جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی و انواع آن در قانون تعزیرات حکومتی و مباحث تخفیف، تبدیل و تشدید مجازات و نیر مجازات مشارکت و معاونت در این جرایم بحث و بررسی صورت گرفته است و مبحث دوم از این فصل به بیان مراجع صالح برای رسیدگی اختصاص یافته است.
در این مبحث که در حقیقت آخرین مبحث نوشتار است ابتدا از مراجع صالح برای رسیدگی اعم از مراجع قضایی و مراجع غیرقضایی سخن به میان آمده و صلاحیت آنها مورد بررسی قرار گرفته و در خاتمه بحث مطالبی در خصوص نحوة حل اختلاف در صلاحیت مراجع فوق مطرح گردیده است.
فهرست مطالب:
مقدمه
فصل اول کلیات
مبحث اول: تاریخچه جرایم بهداشتی ، درمانی و دارویی
گفتار اول- دوران باستان
گفتار دوم- دوران اسلامی
گفتار سوم- تاریخچه جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در حقوق ایران
مبحث دوم- ماهیت جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی و تفاوت آن با تخلفات
انتظامی
گفتار اول- مفهوم جرائم بهداشتی، درمانی و دارویی
الف) مفهوم جرایم بهداشتی
ب) مفهوم جرایم درمانی
ج) مفهوم جرایم دارویی
گفتار دوم- ارکان تشکیل دهندة جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
الف) عنصر قانونی
ب) عنصر مادی
ج) عنصر معنوی
گفتار سوم- تفاوت جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی با تخلفات انتظامی
الف) تعریف تخلفات انتظامی
ب) تفاوت جرم با تخلف انتظامی
ج) تخلفات انتظامی در امور پزشکی و دارویی
مبحث سوم- جایگاه جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در تقسیم بندی جرایم
گفتار اول- جایگاه جرایم بهداشتی درمانی و دارویی در طبقه بندی
حقوق جزای اختصاصی
گفتار دوم- جایگاه جرایم بهداشتی ، درمانی و دارویی از نظر مطلق و مقید بودن.
فصل دوم- مصادیق جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در قانون تعزیرات حکومتی
مبحث اول- مصادیق جرایم بهداشتی
گفتار اول- جرایم مربوط به بهداشت محیط
الف) جرایم علیه بهداشت عمومی
ب) جرایم مربوط به بهداشت اماکن عمومی
ج) جرایم مربوط به بهداشت مراکز تهیه و تولید و نگهداری و توزیع مواد
خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی
گفتار دوم- جرایم مربوط به تهیه، توزیع، نگهداری و فروش مواد خوردنی،
آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی
الف) جرایم مربوط به تهیه و تولید مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی
ب) جرایم مربوط به توزیع، عرضه و فروش مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی
مبحث دوم- مصادیق جرایم درمانی
گفتار اول- جرایم مربوط به مداخلة غیر مجاز در امور پزشکی و درمانی
گفتار دوم- جرایم مربوط به خودداری از پذیرش و ارائه خدمات به بیماران
گفتار سوم- جرایم مربوط به اعمال سودجویانه در حرفة پزشکی
گفتار چهارم – جرایم مربوط به عدم رعایت ضوابط و مقررات حرفه ای
مبحث سوم- مصادیق جرایم دارویی
گفتار اول- جرایم مربوط به مداخله غیرمجاز در امور دارویی
گفتار دوم- جرایم مربوط به سودجویی در امور دارویی
گفتار سوم- جرایم مربوط به خودداری متصدیان امور دارویی از ارائه خدمات
گفتار چهارم- جرایم مربوط به تخلف از ضوابط و مقررات دارویی
فصل سوم- مجازات جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در قانون تعزیرات حکومتی
و مراجع صالح برای رسیدگی به این جرایم
مبحث اول – مجازات جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
گفتار اول- تعریف مجازات و انواع آن در حقوق جزای ایران
الف) مفهوم مجازات
ب) انواع مجازات در حقوق جزای ایران
فهرست
گفتار دوم- ماهیت مجازات جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
گفتار سوم- انواع مجازات جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
در قانون تعزیرات حکومتی
گفتار چهارم – تخفیف، تشدید و تبدیل مجازات
در جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
الف) تخفیف مجازات
ب) تشدید مجازات
ج) تبدیل مجازات
گفتار پنجم- مجازات شرکت و معاونت در جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
مبحث دوم- مراجع صالح رسیدگی کننده جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
و نحوة حل اختلاف در صلاحیت
گفتار اول- محاکم ذی صلاح برای رسیدگی به جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
گفتار دوم- اختلاف در صلاحیت
نتیجه گیری
منابع و مآخذ
نمودار آماری
منابع و مأخذ:
منابع فارسی
1- آجرلو، غلامرضا ، مجموعه کامل قوانین و مقررات بهداشتی، درمانی و آموزشی، چاپ اول، تهران، حیان.
2- آخوندی، محمود، آیین دادرسی کیفری، چاپ هفتم ، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1375.
3- آل شیخ مبارک، قیس بن محمد، حقوق و مسئولیت پزشکی در آیین اسلام، چاپ اول، شابک، 1377.
4- اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عمومی، ج2، چاپ اول، تهران ، میزان، 1377.
5- اصفهانی، محمد مهدی، بازنگری در مفاهیم سلامت، بیماری، بهداشت، درمان و شفا با الهام از معارف اسلامی، مجموعه مقالات، چاپ اول، 1371.
6- تقیزاده انصاری، مصطفی، حقوق کیفری محیط زیست،چاپ اول، تهران، قومس، 1376.
7- جعفری لنگرودی، محمد جعفر، تاریخ حقوق ایران، تهران، کانون معرفت.
8- جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق، چاپ سوم، تهران، کتابخانه گنج دانش.
9- دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، ج4، چاپ دوم، تهران، دانشگاه تهران، 1377.
10- دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، ج7، چاپ دوم، تهران، دانشگاه تهران، 1377.
11- رکنی، نوردهر، اصول بهداشت مواد غذایی، چاپ اول ، انتشارات دانشگاه تهران. 1376.
12- زراعت، عباس، شرح قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، چاپ اول، فیض ،1377.
13- زراعت ، عباس ، مهاجری، علی، شرح قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب چاپ اول، قم، فیض، 1378.
14- شامبیاتی، هوشنگ، حقوق جزای عمومی، ج 2، چاپ سوم، تهران ویستار، 1372.
15- شامبیاتی، هوشنگ، حقوق جزای اختصاصی، ج 1 و 2، چاپ دوم، تهران ویستار، 1374.
16- صادقی،محمدهادی،حقوقجزای اختصاصی، ج1 جرایم علیه اشخاص،چاپ اول، تهران،
میزان، 1376.
17- صادقیحسنآبادی، علی،کلیات بهداشت عمومی، چاپهشتم، شیراز،دانشگاه علوم پزشکی،1375.
18- صانعی، پرویز، حقوق جزای عمومی، ج 1، چاپ هفتم، تهران ، گنج دانش، 1376.
19- صرامی، سیف الله، حسبه یک نهاد حکومتی، چاپ اول، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
20- عباسی، محمود مجموعة قوانین و مقررات پزشکی و دارویی، چاپ اول، تهران.
21- عباسی، محمود مجموعة مقالات حقوق پزشکی، ج 2، چاپ اول، تهران، حیان، 1376.
22- علی آبادی، عبدالحسین، حقوق جنایی ، ج 2، چاپ پنجم تهران، فرودسی، 1368.
23- علی پاشا، صالح، سرگذشت قانون، ج2، چاپ سوم، انتشارات دانشگاه تهران، 1348.
24- عمید، حسن ، فرهنگ فارسی عمید.
25- فتحی. محمد جواد، مجموعة کامل قوانین و مقررات تعزیرات حکومتی، چاپ اول، شابک 1376.
26- قانون تعزیرات حکومتی امور بهداشتی و درمانی به انضمام گزیده ای از قوانین مقررات مربوط به امور بهداشت، دارو و درمان، حوزه معاونت فرهنگی و امور اجرایی سازمان تعزیرات حکومتی، چاپ اول، 1377.
27- کاراندیش، دکتر سعید، سخندانی، مرسده ، نکات مهم و شایع ترین ها در بهداشت.
28- گلدوزیان، ایرج، بایستههای حقوق جزای عمومی، چاپ اول، تهران، میزان، 1377.
29- گلدوزیان، ایرج، حقوق جرای اختصاصی،ج1، چاپ پنجم، تهران، ماجد.
30- گلدوزیان، ایرج، حقوق جزای عمومی، ج2 ، چاپ چهارم، تهران، ماجد، 1376.
31- مجموعه کامل قوانین و مقررات تعزیرات حکومتی به اهتمام اداره کل حقوقی سازمان تعزیرات حکومتی، چاپ اول انتشارات سوره، 1379.
32- محسنی، مرتضی، دوره حقوق جزای عمومی، ج 2، چاپ اول، تهران، گنج دانش، 1375.
33- منتظری، حسینعلی، دراسات فی ولایه الفقیه ج2، چاپ دوم، قم ، المرکز العالمی للدراسات اللاسلامیه.
34- میرمحمد صادقی،حسین،حقوق کیفری اختصاصی،جرایم علیهاموالوحاکمیت،چاپ دوم،تهران، میزان ، 1376.
35- نجمآبادی، محمود، تاریخ طب در ایران، ج1 تهران ، انتشارات دانشگاه تهران.
36- نوربها، رضا، زمینة حقوق جزای عمومی، چاپ دوم، تهران، کانون وکلای دادگستری، 1375.
37- ولیدی، محمد صالح، حقوق جزای عمومی، ج2، چاپ اول ، تهران.
38- ولیدی، محمد صالح، حقوق جزای عمومی، ج4، چاپ دوم ، تهران 1375.
39- ویل دورانت ، تاریخ تمدن، ج1، ترجمه احمد آرام، چاپ دوم، تهران ، اقبال، 1377.
منابع عربی
ابن اخوه ، محمد بن محمد، آیین شهرداری در قرن هفتم، ترجمه جعفر شعار، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، چاپ سوم، تهران. ابن اخوه ، محمد بن محمد، معالم القربه فی احکام الحسبه، مطبعه دارالفنون. ابی داود، سلیمان، سنن ابی داوود، ج2، بیروت، دارالجیل. حر عاملی، محمد بن حسن، وسایل الشیعه، ج 12، بیروت ، دار احیاء التراث العربی. حلی، احمد بن محمد، المهذب البارع، چاپ اول، قم ، مؤسسه نشر اسلامی، 1413. حلی، جعفر بن حسن، شرایع الاسلام، ج4، چاپ سوم، قم، اسماعیلیان ، 1372. ماوردی، ابن الحسن علی بن محمد، الاحکام السلطانیه، قم، مرکز انتشارات دفتر تبیلغات اسلامی. موسی، عبدالله ابراهیم، المسئولیه الجسدیه فی الاسلام، چاپ اول، بیروت، داربی حزم، 1416.
نوع فایل: word
قابل ویرایش 52 صفحه
مقدمه:
توسعة اقتصادی همواره متضمن منافع مادی و تکنولوژی و آزادیهای متنوع است و از طرف دیگر بیعدالتی، تخریب فرهنگی، مسائل زیست محیطی و تخریب طبیعت و از همه مهمتر بیمحتوی شدن زندگی و عدم معیاری برای یافتن حقیقت و ارزشهای واقعی را به ارمغان آورده است.
در بیان تبیین مفاهیم توسعة اقتصادی بیش از همه چیز باید انسان و ارزشهای والای انسانی محور قرار گیرد. اگر تعیین سیمای انسان و ارزشهای انسانی و هدف سعادتمند نمودن انسان در سرلوحه الگوهای توسعه قرار گیرد، دیگر هر تعریفی از توسعه که صرفاً اقتصادی، فنی، سازمانی یا مدیریتی باشد، کافی نخواهد بود. در این شرایط ما نیاز به حکمتی داریم که با علوم ما سنخیت داشته باشد. حکمتی که دیدگاه وسیعتری را از هدفهای زندگی انسانی و تلاشهای انسانی ارائه کرده و برای فرموله کردن الگوی توسعه رهنمون بدهد.
عوامل و زمینههای مختلفی در غرب باعث توسعه اقتصادی شد. دستاوردهای علمی و صنعتی غرب، محصول تلاشهای انسان غربی در تلقی جدید از خدا و دین و دنیا است و محصول یک فرایند تاریخی چند قرنی است. از این جهت، شناخت توسعه اقتصادی در غرب مستلزم شناخت مبانی هستی شناسی، انسان شناختی، جامعه شناختی ، سیاسی و اقتصادی است.
فرض موجود در این تحقیق این است که علت اساسی توسعه اقتصادی در غرب ، عمل عقلایی و پویایی علم و تکنولوژی که خود ناشی از درک جدید نیست. انسان و ارزشهای انسانی است. در این راستا نگاهی به برخی از اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و تطبیق دیدگاه اسلام با مبانی توسعه اقتصادی در غرب، خطوط کلی توسعه اقتصادی مبتنی بر رشد، عدالت، پایداری و کارایی مطلق را جلوه گر میسازد.
هدف این تحقیق نیز عبارتند شناخت مبانی نظری توسعه اقتصادی در غرب واستفاده از نکات مثبت آن و لزوم توجه بیشتر به مبانی اقتصادی از دیدگاه اسلام میباشد.
فهرست مطالب:
مقدمه
بخش اول : کلیات
فصل اول : مفاهیم رشد وتوسعه
الف – تعریف رشد
ب – تعریف توسعه
فصل دوم : تعاریف توسعه اقتصادی درغرب
الف- توسعة سرمایه داری
ب – توسعه از دیدگاه اقتصاددانان نئولیبرال
ج – تعریف اومانیستی و اصالت انسان
فصل سوم : تئوری توسعة اقتصادی از دیدگاه اندیشمندان
الف – آدام اسمیت
ب – جان استوارت میل
ج – کارل مارکس
د- آرتور لوئیس
فصل چهارم : معیارهای اندازه گیری توسعه اقتصادی
الف- درآمد ملی یا تولید ناخالص ملی
ب – درآمد ناخالص سرانه ملی
ج – رفاه اجتماعی
د – شاخصهای اجتماعی
بخش دوم: مبانی نظری توسعه اقتصادی درغرب و تطبیق آن با قانون اساسی
فصل اول : مبانی خداشناسی
الف – علت پیروزی دنیاگرایی
1- نارسایی مفاهیم کلیسایی در مورد خدا و ماوراء الطبیعه
2- خشونتهای کلیسا
ب – راه حل غرب برای نجات دین
1- تفکیک بین قضایای ایمانی و عقلی
2- فلسفة دئیسم یا خداشناسی طبیعی
فصل دوم : مبانی انسان شناسی
الف – اومانیسم یا مکتب اصالت انسان
ب – فرد گرایی فلسفی
1- تجربه گرایی
2- ناکافی بودن ابزار حس و عقل در شناخت
ج – مکتب اصالت فایده و لذت ( فرد گرائی اخلاقی)
فصل سوم : مبانی سیاسی و اجتماعی
الف – سکولاریزم (جدایی دین از سیاست)
ب- ناسیونالیسم
ج – مساوات گرایی
د- آزادی
فصل چهارم : مبانی اقتصادی
الف- مالکیت خصوصی
ب – آزادی اقتصادی
ج – عدم دخالت دولت در اقتصاد
د – مسئله توزیع
نتیجه
فهرست منابع
منابع و مأخذ:
1- جمعی از نویسندگان، توسعه اقتصادی، ج اول، (تهران : انتشارات شبنم، چ اول، 1382).
2- خاکبان، سلیمان، درآمدی براسلام، توسعه و ایران ( قم: نشر حضور، چ اول، 1375) .
3- گریفتن، کیت، راهبردهای توسعه اقتصادی، ترجمه محمد حسین هاشمی، (تهران: نشر نی، 1375)
4- قدیری اصل، باقر، سیر اندیشه اقتصادی، ( تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1364).
5- دایانا، هانت ، نظریههای اقتصادی توسعه، ترجمه غلامرضا آزاد، (تهران: نشر نی، 1376)
6- قاضی ، ابوالفضل ، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، ج اول، ( تهران : انتشارات دانشگاه تهران: 1373)
7- قره باغیان، مرتضی، اقتصاد رشد و توسعه، جلد اول ، (تهران: نشر نی، چ اول، 1371)
8- آرتور لوئیس، ویلیام، برنامه ریزی توسعه: اصول سیاست اقتصادی ، ترجمه سید غلامرضا شیرازیان ، (تهران: سازمان برنامه و بودجه ، چ اول ،1370)
9- خاتمی، سید محمد ، از دنیای شهر تا شهر دنیا ، ( تهران: نشرنی، 1373)
10- مطهری، مرتضی، علل گرایش به مادیگری، مجموعه آثار ، ج1، ( انتشارات صدرا، 1368)
11- آربلاستر، آنتونی، ظهور و سقوط لیبرالیسم غرب، ترجمه عباس مخبر، ( تهران : نشر مرکز، 1367)
12- فرانکنا، ویلیام کی، فلسفه اخلاق، ترجمه هادی صادقی، ( تهران: نشر کتاب طه ، چ دوم ، 1383)
13- شومپتر. جوزف، تاریخ تحلیل اقتصادی، ترجمه فریدون فاطمی، ( تهران: نشر مرکز، 1375)
14- نمازی، حسین، نظامهای اقتصادی ، ( تهران : انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، 1374)
15- نقوی، علی محمد، جامعه شناسی غربگرایی،( تهران: انتشارات امیرکبیر، 1363)
16- کوزنتس ، سیمون، رشد نوین اقتصادی، ترجمه مرتضی فره، باغیان، (تهران : رسا، 1372)
17- جوادی آملی، عبدالله فلسفه حقوق بشر، ( تهران : نشر اسراء ، چ اول ،1375)
18- روستو، والت ویتمن، نظریه پردازان رشد اقتصادی، ترجمه مرتضی قره باغیان، (تهران، دانشگاه شهید بهشتی، 1374)
19- گلدمن، لوسیس، فلسفه روشنگری، ترجمه شیوا کاویانی، (تهران: نشر نقره، 1366)
20- لاژوژی، ژوزف، نظامهای اقتصادی، ترجمه شجاع الدین ضیائیان، (تهران:دانشگاه تهران، 1355)
21-عظیمی، حسین، مدارهای توسعه نیافتگی در اقتصاد ایران، (تهران: نشر نی، چ اول، 1371)
22- گزارش سه دهه «توسعه انسانی» و چشم انداز آن در دهه 90 ، ترجمه محسن اشرفی، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 17
23- نمازی ، حسین،«مقایسه تاثیر آموزه خداشناسی در شکل گیری اصول نظام اقتصادی اسلام وسرمایه داری» ، مجله اقتصاد، دانشگاه شهید بهشتی، ش 2، تابستان 1372
24- حداد عادل، غلامعلی، «سکولاریزم و دینداری»، نشریه طب و تزکیه، شماره 10 و 11،زمستان 1372 و بهار 1373
نوع فایل: word
قابل ویرایش 165 صفحه
مقدمه:
خانواده مهمترین و قدیمی ترین گروه اجتماعی است که از آغاز زندگی بشر وجود داشته است و بدون آن زندگی در اجتماع متصور نیست. کانون خانواده مرکز حفظ سنن ملی و اخلاقی، رشد عواطف و احساسات انسان است. کسانی که از حمایت خانواده برخوردار نیستند، بی پناهنده در معرض فساد و تباهی و بیهودگی قرار می گیرند. اما گاهی اوقات، خانواده نمی تواند به حیات خود ادامه دهد و ناچار از هم فرو می پاشد.
درباره طلاق عقاید و نظرات مختلفی ابراز شده است. عده ای آن را زیان آور و خطرناک دانسته و به طور کلی آن را محکوم کرده اند و عده ای از وجود آن در اجتماع طرفداری کرده اند.
به هرحال نمی توان طلاق را از نظر اجتماعی به کلی محکوم کرد : زیرا اگر بین زن و شوهر هیچ گونه هماهنگی و توافق اخلاقی وجود نداشته باشد، نمی توان گفت که زن و مرد باید یک عمر در رنج و سختی به سر ببرند و به زندگی زناشویی ادامه دهند. البته شکی نیست که طلاق امری مذموم و ناپسند است.
تا توانی پا منه اندرفراق ابعض الاشیاء عندی الطلاق (مولوی)
اما در پاره ای از موارد چاره ای جز آن نیست و باید به عنوان یک ضرورت پذیرفته شود.
در فقه و حقوق جامعه ما به طور معمول و غالب اختیار طلاق در دست مرد است و جدایی زوجین، معلول اراده ی زوج می باشد؛ اما در شرع مقدس اسلام مواردی وجود دارد که صریحاً اجازه می دهد که زوجه از حاکم درخواست طلاق کند. در این شرایط دخالت قاضی محکمه نقش مهمی را در حل اختلاف و احقاق حقوق افراد درپی خواهد داشت تا خانواده را به انتخاب راه حل های مناسبی در جهت اصلاح طرفین دعوی و اصلاح جامعه راهنمایی نماید.
به هر حال بحث در این است که زن در چه شرایطی حق طلاق دارد و به چه صورت می تواند از آن استفاده کند؟ و از طرف دیگر با توجه به اینکه در حقوق کنونی سعی شده بیشتر فتاوای مشهور استفاده شود، درچه مواردی این حق را برای زن قائل شده است؟
همچنین کلیه جوامع در حال تحول و دگرگونی اند و شرایط هرجامعه به سرعت در حال تغییر و دگرگونی است. این تحولات در مورد طلاق رفعی ایجاد شده و می شود و حق زن برای طلاق در مصداق دچار تحول می شود. حال سؤالی که مطرح می شود این است که با توجه به شرایط کنونی جامعه آیا این مصادیق تغییر کرده و اگر تغییر کرده این مصادیق کدامند؟
در این پژوهش ابتدا در فصل اول (کلیات) تعاریف طلاق و ماهیت آن به صورت مختصر بیان می شود و همچنین اختیار در امر طلاق در فقه و حقوق مورد بحث قرار می گیرد.
در فصل دوم به بررسی شرایط ایجاد این حق برای زن می پردازیم و قواعد موجود حق در این زمینه را شرح می دهیم.
و در فصل سوم اقسام طلاق و مصادیق امروزی طلاق قضایی را مورد بررسی قرار می دهیم که شامل سه عنوان : خودداری و عجز شوهر از پرداخت نفقه، غیبت شوهر و عسروحرج برای زوجه می شود.
در اینجا بر خود لازم می دانم از راهنمایی های اساتید محترم به خصوص دکتر خوش بیان و حجت الاسلام فرجی تشکر و قدردانی بنمایم. امید است که این پژوهش مورد استفاده علاقمندان قرار گیرد.
فهرست مطالب:
مقدمه
فصل اول : کلیات
مبحث اول : تعریف طلاق
مبحث دوم : ماهیت طلاق
بند اول : طلاق یکی از علل انحلال نکاح است
الف) طلاق بائن
ب) طلاق رجعی
بند دوم : طلاق به نکاح دائم اختصاص دارد
بند سوم : طلاق از فسخ متفاوت است
بند چهارم : طلاق یک ایقاع تشریفاتی معین است
الف) طلاق یک ایقاع است
ب) یک عمل حقوقی تشریفاتی است
ج) یک ایقاع معین است
مبحث سوم : اختیار در طلاق
بند اول : تعریف
بند دوم : اختیار طلاق دراسلام
بند سوم : علت واگذاری حق به مرد
بند چهارم : طلاق به درخواست زن از دیدگاه اسلام
الف) تعریف حق
ب) تعارض حقوق- سوءاستفاده از حق
ج) جنبه های عملی ضمانت اجرای سوء استفاده ازحق
د) سوء استفاده از حق در فقه اسلامی
یک : سوء استفاده از حق در فقه امامیه
دو : ملاک های سوء استفاده از حق
فصل دوم : موجبات ایجاد حق طلاق قضایی
مبحث اول : قاعده نفی عسر وحرج
بند اول : تعریف
الف) نظریه شیخ الشریعه اصفهانی
ب) نظریه مرحوم نراقی
ج) نظریه مرحوم ملامحمدکاظم خراسانی
د) نظریه شیخ مرتضی انصاری
دو) نظریه امام خمینی(ره)
بند چهارم : مجرا و قلمرو قاعده
الف) مجرای قاعده
ب) قلمرو قاعده
ج) تعارض روقاعده لاضرر
د) تعارض قاعده لاضرر، قاعده نفی عسروحرج
هـ) آیا برای رفع ضرر از خود، ضرر به غیرجایز است؟
و) آیا قاعده لاضررشامل امورعمومی هم می شود؟
فصل سوم : اقسام و مصادیق طلاق قضایی در حقوق کنونی
مبحث اول : تاریخچه
بند اول : قانون مدنی سال 1313
بند دوم : قانون حمایت از خانواده سال 1313
بند سوم : قانون حمایت از خانواده سال 1353
بند چهارم : لایحه قانونی دادگاه مدنی خاص سال 1358
بند پنجم : تصمیم شورای عالی قضایی مبنی بر گنجانیده شدن شروطی در عقدنامه ها
بند ششم : قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب 1371؛ مجمع تشخیص مصلحت نظام
بند هفتم : تبصره موصوب مجمع تشخیص سال 381
مبحث دوم : اقسام و مصادیق طلاق قضایی در قانون مدنی
بند اول : خودداری و عجز شوهر از پرداخت نفقه
الف) طرح موضوع
ب) تعریف نفقه زوجه
ج) ماهیت حق زن بر نفقه
د) شرایط وجوب نفقه
الف) تعریف لغوی
ب) تعریف فقهی و حقوقی
بند دوم : مدارک و مستندات قاعده
الف) کتاب
ب) سنت
ج) اجماع
د) عقل
یک : بنای عقلا
دو : قاعده لطف
بند سوم : تعیین لا در «لا حرج»
بند چهارم : مجرای قلمرو وقاعده
الف) مجرای قاعده
ب) قلمرو قاعده
یک : حرج عمومی
دو : حرج شخصی
سه : حرج واقعی یا معلوم
چهار: شمول قاعده نسبت به امور عمومی
پنج : رخصت یا عزیمت بودن مفاد قاعده
مبحث دوم : قاعده لاضر
بند اول : کلیات
بند دوم : مدارک و مستندات قاعده
الف) کتاب
ب) سنت
ج) اجماع
د) عقل
بند سوم : معنی ضرر و ضرار
بند چهارم : معنی لا در قاعده «لاضرر»
یک : دائمی بودن نفقه
دو : تمکین زوجه
دو) موانع وجوب نفقه
یک : عدم سکونت زوجه در منزل زوج
دو : سوء معاشرت زوجه
سه : عدم معاضدت در تشییرمبانی خانواده
و) حقوق قابل اعمال زن در صورت ترک نفقه از جانب مرد
یک : استنکاف شوهر از پرداخت نفقه
دو : عجز شوهر ازپرداخت نفقه
بند دوم : غایب مفقودالخبر
الف) تعریف
ب) عناصر
یک : غیبت
دو: انقضای مدت نسبتاً طولانی
سه : فقد خبرحیات یا ممات
ج) طلاق زوجه غایب در فقه اسلامی و حقوق
بند سوم : عسروحرج و ضرر برای زوجه
الف) طرح موضوع
ب) محدوده رفتار شوهر در بروز عسروحرج
ج) مرجع تعیین مصادیق طلاق قضایی
د) مصادیق عسروحرج
یک : مصادیق عنوان شده در قانون
غیبت شوهر و ایجاد عسروحرجاعتیاد زوج به یکی از مواد مخدر یا ابتلا به مشروبات الکلیمحکومیت قطعی زوجابتلاء زوج به بیماری های صعب العلاج روانی یا هر عارضه صعب العلاج دیگردو : مصادیق قابل ذکر در قانون نیامده است.
عقیم بودن مرد و سایر عوارضی که مانع تولید نسل می شود به شرط عدم امکان درمانیاختیار همسر و یا همسران دیگر توسط مردبی عدالتی در رفتار با همسرانادامه شغلی که منافی مصالح خانواده با حیثیت زن باشدارتکاب جرمی که مغایر با حیثیت خانواده یا شئون زن باشدارتکاب اعمال منافی عفتایراد تهمت های ناروا به زن توسط مرداجبار زن به کارهای خلاف شرع یا دون شأن اوسوء رفتار و معاشرت با زوجههـ) مصادیق عنوان شده در قانون
یک : مصادیق عنوان شده در قاون
ضرب و شتم یا هرگونه سوء رفتار زوج که عرفاً با توجه به وضعیت زن قابل تحمل نباشد.ابتلاء مرد به بیماری های سری که زندگی مشترک را مختل کند.دو : مصادیق قابل ذکر که در قانون نیامده است.
ابتلاء مرد به امراضی چون موج گرفتگیابتلاء مرد به بیماری ایدز و بیماریهای سلیعدم تأمین جانیمنابع و مآخذ
منابع و مأخذ:
اباذری فومنی، منصور، انحلال نکاح دائم ازنظر قانون مدنی ایران، تهران، نشر خیام، 1370امامی، دکترسیدحسن، حقوق مدنی، تهران، کتاب فروشی اسلامیه، ج 4 و5امینی، علیرضا، آیتی، محمدرضا، تحریرالروضه فی شرح اللمعه، تهران، سمت، بهار 1380بازگیر، یدا...، قانون مدنی در آینه آرامی دیوان عالی کشور(حقوق خانواه)، تهران، انتشارات فردوسی، 1380بهرامی، حمید، سوء استفاده ازحق، تهران، اطلاعات، 1380تولیت، سیدعباس، تحریرات درس قواعد فقه 1، تهران، دانشکده علوم قضایی، 1385جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1383جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مکتبهای حقوقی در اسلام، تهران، شرکت افست(سهامی عام) دی ماه 1359حائری شاه باغ، دکترسیدعلی، شرح قانون مدنی، تهران، وزارت دادگستری، 1328ره پیک ، دکترحسن، تقریرات درس حقوق مدنی 4، تهران دانشکده علوم قضایی، 1384دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، درآمدی در حقوق اسلامی، تهران، سمت، بهار 68دیانی، دکترعبدالرسول، حقوق خانواده، ازدواج و انحلال آن، تهران، امید دانش، 1379سیدمرتضی، ابوالقاسم ملقب به علم الهدی، الانتصار، قم، نشر اسلامی، 1415 هـ .قشایگان، علی، حقوق مدنی، تهران، طاها، 1366شهید اول، اللمعه الدمشقیه، مسجدسرایی، حمید، تهران، خط سوم، 1383صفایی، دکترسیدحسین، امامی، دکترسیداسدا...، مختصر حقوق خانواده، تهران، میزان، زمستان 1384صفایی ، دکتر سیدحسین، قاسم زاده، دکترسیدمرتضی، تهران، سمت، زمستان 82طاهری، حبیب ا...، حقوق مدنی 1 و2، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1376، ج1 طباطبایی، علامه محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دارالکتب الاسلامیه، ج 14طباطبایی یزدی، محمدکاظم، ملحقات عروه الوثقی، تهران، 1378، ج 2عاملی، شیخ حر، وسائل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراثالعاملی، زین الدین، روضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، بیروت؛ دارالعالم الاسلامی 1410 هـ .قالعاملی، زین الدین، مسالک الافهام، چاپ بیروت، 1410، ج1عراقی، عزت ا...، آیا می دانیدطلاق و وسائل آن کدامند؟ تهران، آسیا، 1364کاتوزیان، دکترناصر، اعمال حقوقی، تهران، میزان، 83کاتوزیان، دکترناصر، حقوق مدنی خانواده، تهران، شرکت انتشار، 1368کاتوزیان، دکترناصر، حقوق مدنی، ضمان قهری، مسئولیت مدنی، تهران، دانشگاه تهران، 1369کلینی، محمدیعقوب، فروغ کافی، قم، دارالمکتب الاسلامیه، 1359 هـ. قگرجی، ابوالقسم، مقالات حقوقی ، تهران، مؤسسه انتشارات ، مرداد 1372محقق داماد، سیدمصطفی، حقوق خانواده، نکاح و انحلال آن، تهران، وزارت ارشاد اسلامی، پاییز 61محقق داماد، سیدمصطفی، قواعد فقه بخش مدنی، تهران، سمت ، بهار 74 ، ج 1 و 2مطهری، دکترشهید مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، تهران، شرکت افست(سهام عام) ، دی ماه 1359مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، قم، داراکتب اسلامی، فروردین 1353مکارم شیرازی، ناصر، قواعد الفقهیه، قم، مدرسه الامام الامیر المومنین (ع)، 1410 هـ.قمنتظرقائم، مهدی، جزوه درسی اصول فقه 2، تهران، دانشکده علوم قضایی 1383موسوی بجنوردی، سیدمحمود، قواعد فقهیه، تهران، عروج، پاییز 79موسوی خمینی، امام، روح ا...، تحریر الوسیله، قم، مؤسسه اسماعیلیان، 1365موسوی خمینی، امام، روح ا...، الرسائل، قم، مؤسسه اسماعیلیان، 1369مرگویی، حاج علی، قاعده عسروحرج و حق زنان در طلاق و تحلیل حقوقی و فقهی ماده 1130 قانون مدنی» تهران، اطلاعات، 1379مهرپور، حسین، مباحثی از حقوق زن از منظر حقوق داخلی، مبانی فقهی و موازین بین الملل، تهران، اطلاعات، 1379محقق ممدحسن، جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام، تهران، انتشار اسلامی، جلد 29 و 30 و 31 و 32، شوال 1451 هـ .قنوری،محمدعلی، قانون مدنی فرانسه با ترجمه، تهران، گنج دانش، 1376ولیدی، محمدصالح، حقوق جزای عمومی، مسئولیت جزایی، مشارکت و مساعدت در جرم، تهران، نشر داد، 1372
نوع فایل: word
قابل ویرایش 72 صفحه
مقدمه:
صدمات بدنی
به طور قطع مهمترین و سنگین ترین جرائمی که باعث صدمات جسمانی بدنی می شود صدماتی است که منتهی به مرگ مجنی علیه می گردد. قتل بر حسب این که عمدی یا شبیه عمدی یا خطاء محض یا به تسبیب و یا در جرائم ناشی از تخلفات رانندگی غیر عمدی نامیده شود مجازات آن متفاوت می باشد. همین اختلاف در مورد ضرب و جرح نیز جاری است.
به طور کلی قتل غیر عمدی، شبیه عمدی، خطاء محض و یا به تسبیب یا صدمه غیر عمدی و ضرب و جرح شبیه عمد و خطاء محض یا به تسبیب از نظر جزائی به غیر از اختلاف در نتیجه که موجب تفاوت در مجازات آنها می شود ماهیتاً وضع تقریباً مشابهی دارند به همین جهت صدمات بدنی به شرح زیر مورد بحث واقع می شوند.
مبحث اول – قتل عمدی.
مبحث دوم – قطع عضو و ایراد ضرب و جرح عمدی.
مبحث سوم- قتل و صدمات بدنی غیر عمدی.
مبحث چهارم- شرکت و معاونت در قتل و صدمات بدنی.
حقوق جزای اغلب کشورها موارد ترک فعلی را که ممکن است موجب صدمه بدنی حتی مرگ مجنی علیه گردد جرم دانسته است. این امر در فقه جزای اسلامی نیز مطرح است.
فهرست مطالب:
باب اوّل
جرائم علیه تمامیت جسمانی
مقدمه – صدمات بدنی
مبحث اوّل
قتل عمدی
بخش اول – قتل نفس در شریعت اسلام
1- قتل نفس در ادیان مختلف
2- منابع و مآخذ قتل نفس از دیدگاه قرآن مجید
بخش دوم – قتل عمدی در حقوق موضوعه
1- تعریف قتل عمدی
تعریف قتل عمدی پیشنهادی
2- ارکان قتل عمدی
الف- رکن مادی قتل
اوّل- وجود شخص زنده
بند (الف)- حیات قبلی مجنی علیه
بند (ب)- منتفی بودن خودکشی
دوم- فعل مادی قتل عمدی
بند (الف)- فعل مثبت مادی
بند (ب)- ترک عمل
بند (ج)- عنصر مادی جرم از نظر فقه جزائی
ب- رکن معنوی یا عمد و قصد در قتل عمدی
ج- رکن قانونی قتل عمدی
اول- احکام قصاص بر طبق قرآن مجید
دوم- خصوصیات قصاص
1- لزوم اجازه ولی مسلمین یا نماینده او در قصاص
2- لزوم اجازه ولی دم برای اجرای قصاص
بخش سوم – اثبات قتل
1- اقرار
الف- منع اخذ اقرار بهعنف وشکنجه واجبار اشخاصبه ارائه دلیل، درقانون اساسی
ب- ضمانت اجرایتخلف از اصل سی وهشتم قانون اساسیجمهوری اسلامی ایران
ج- صحت در اقرار
د- کیفیت و کمیت اقرار در قتل در حقوق موضوعه
2- شهادت
الف- منع اجبار اشخاص به شهادت در قانون اساسی
ب- کیفیت و کمیت گواهی یا شهادت در حقوق موضوعه
ج- شهادت منتهی به وضع لوث
3- قسامه
الف- سوگند عادی
ب- قسامه به عنوان سومین راه ثبوت قتل در دادگاه
ج- کیفیت و کمیت سوگند و قسامه در حقوق موضوعه
فهرست منابع و مآخذ
منابع و مأخذ:
دائره المعارف علوم اسلامی قضایی-دکتر محمد جعفر جعفری لنگرودی قضا در اسلام-استاد محمد سنگلجی ترمینولوژی حقوقی-دکتر محمد جعفر جعفری لنگرودی تحریر الوسیله-آیت ا… العظمی حضرت امام خمینی قواعد ابطال دلیل-دکتر ایرج گلدوزیان حقوق جزای ایران بر مبنای شریعت اسلام- دکتر ایرج گلدوزیان نشریه مؤسسه حقوق تطبیقی-دکتر ابوالقاسم گرجی
نوع فایل: word
قابل ویرایش 68 صفحه
مقدمه:
آنچه در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است، معاملات کالی به کالی میباشد. با اینکه این معامله در واقع به سابقه تاریخی خود تکیه دارد و از منبع سرشار فقه نشأت گرفته است. اما آنچه که در دنیای امروز به دشواری می توان آن را نادیده گرفت پویایی و تحول قانون حتی در مجموعه فقهی آن می باشد.
فقه اساساً پویا خلق شده است و اجتهاد نیز باید متحول باشد و از این روست که فقیه نیز در محدوده فقه سنتی و قدیم محصور نشده است و می تواند در پی راهحلی باشد که از احترام قانونگذار کاسته نشود و مانع پیشرفت حقوق نیز نشده، رعایت عدالت هم بشود.
آنچه در نزد فقها در مورد این معامله مشهور است نظریه بطلان این گونه معاملات است و مبنای استدلال ایشان غرری بودن این معاملات و نهی آن در نزد رسول خداست و یا استناد به روایت ابیطلحه ابن زید است که بیان داشتهاند؛ قال رسول الله «لا یباع الدین بالدین» و اکثر قریب به اتفاق فقها بدون بیان استدلالی در این مورد نظر به بطلان بیع دین به دین داشتهاند و اما گروهی بیع دین به دین را از بیع کالی به کالی مجزا ساختهاند؛ بدین صورت که بیع دین به دین مصداق بیعی است که ثمن و بیع قبل از عقد بیع به صورت دین و در ذمه باشد نه اینکه بعد از عقد بواسطه بیع به صورت دین درآید.
از طرفی ما در این مسأله با سکوت قانونگذار مواجه میشویم، در حالی که ظاهراً در مقام بیان نیز بودهاند، چنانکه در ماده 341 قانون مدنی اشعار می دارد؛
«بیع ممکن است مطلق باشد یا مشروط و نیز ممکن است که برای تسلیم تمام یا قسمتی از مبیع یا برای تأدیه تمام یا قسمتی از ثمن اجلی قرار داده شود.»
در ثانی ما در مورد ابهام و سکوت قانونگذار اصل صحت قراردادها و ماده 10 قانون مدنی را داریم، در کنار ماده 223 که بیان می دارد
«هر معامله که واقع شده باشد، محمول بر صحت است مگر اینکه فساد آن معلوم شود.»
و با در نظر گرفتن شیاع چنین معاملاتی در عرف، نشانه آن است که قانونگذار نمیخواسته مشکلاتی در دادوستدهای بازرگانی بوجود آورد.
علاوه بر مطالبی که در قانون وفقه جستجو شد در روابط معاملاتی بینالمللی ما با صحت و اعتبار معاملات در حد وسیعی مواجه هستیم تا عدم صحت، چرا که اساساً قراردادهای بینالمللی خود را مقید به قوانین داخلی محدود کشورها نمیکنند.
چنانچه در این تحقیق با نمونههایی از قراردادی عملی در سطح بینالمللی برخورد می کنیم که ساختمان حقوقی شبیه به معاملات کالی به کالی دارند و نه تنها اعتبار آنها قطعی و مسلم است حتی مجمعهای بینالمللی نیز بر اساس آنها عمل می نمایند.
این تحقیق شامل یک قسمت کلی است به نام کلیات که به بررسی کلی راجع به مفاهیم معامله کالی به کالی در سطح بینالمللی پرداخته و شامل دو بخش است که بخش اول شامل بررسی فقهی و قانونی راجع به این مسئله است و بعد در قسمت دوم به بررسی آن در سطح بینالمللی می پردازیم البته لازم به ذکر است، گرچه مفهوم این معامله دقیقاً با هیچ کدام از ساختارهای حقوقی در جامعه بینالمللی تطابق ندارد ولی مانندهای فراوانی دارد که قابل بررسی و تطبیق است.
فهرست مطالب:
مقدمه
کلیات مفهوم معامله کالی به کالی در تجارت بینالمللی
اول مفهوم معامله و بررسی بیع به عنوان یکی از مصادیق بارز آن
دوم مفهوم معامله تجاری بینالمللی
سوم مفهوم معامله کالی به کالی
بخش اول معاملات کالی به کالی در فقه و قانون مدنی
فصل اول چگونگی معاملات کالی به کالی در فقه و قانون مدنی
گفتار اول تاریخچه بیع کالی به کالی در فقه و قانون مدنی
مبحث اول بیع سلم و چگونگی آن در قانون مدنی و ارتباط آن با معامله کالی به کالی
الف ویژگیهای بیع کلی فیالذمه در صورت موجل بودن آن
مبحث دوم بررسی ماهیت قبض در بیع سلم و سلف
الف در تعریف و ماهیت و شرایط قبض
1) معنا و مفهوم قبض
2) زمان اعتبار قبض
ب اثر قبض در بیع سلم و سلف
1) آیا قبض شرط صحت بیع سلم است؟
2) دلایل معتقدین به لزوم قبض ثمن در مجلس عقد در بیع سلم
گفتار دوم بررسی چگونگی معاملات کالی به کالی (از جهت بطلان و صحت) در فقه و قانون مدنی
مبحث اول بررسی چگونگی معاملات کالی به کالی در فقه و قانون مدنی
الف مفهوم معامله کالی به کالی در لغت و فقه
1) مفهوم معامله کالی به کالی در لغت
2) مفهوم معامله کالی به کالی در فقه
ب نظرات فقها در مورد معاملات کالی به کالی
1) دلایل قائلین به بطلان معامله کالی به کالی و در نظرات آنها
اول بررسی نظر نهیالنبی عنالبیع کالی به کالی
دوم منتهی شدن معامله کالی به کالی به غرر و نظریه بطلان آن
ج معاملات کالی به کالی در قانون مدنی و نظرات حقوقدانان
1) دسته اول از حقوقدانان
2) دسته دوم از حقوقدانان
3) بررسی و نقد نظرات حقوقدانان
بخش دوم معامله کالی به کالی در عرصه بینالمللی
فصل اول بررسی و تحلیل کنوانسیون بیع بینالمللی کالا در مورد معاملات کالی به کالی
گفتار اول بررسی شمول کنوانسیون و وظایف طرفین
مبحث اول تعهدات بایع
الف تسلیم کالا
ب زمان تسلیم
مبحث دوم تعهدات مشتری
الف تأدیه ثمن
ب زمان تأدیه ثمن
ج قبض مبیع
فصل دوم بررسی معاملات اعتباری در عرصه تجارت بینالمللی
گفتار اول بررسی معاملات اعتبار اسنادی به عنوان نمونهای شبیه به قراردادهای کالی به کالی
مبحث اول بررسی ماهیت و تعریف معاملات اعتبار اسنادی
الف تعریف و معنای معاملات اعتبار اسنادی
1) مفهوم اعتبارنامه
2) مفهوم اسنادی در معاملات اعتبار اسنادی
مبحث دوم انواع اعتبارات اسنادی
الف اعتبارات قابل رجوع و غیر قابل رجوع
1) اعتبار قابل رجوع
2) اعتبار غیرقابل رجوع
ب اعتبارات تأیید شده و اعتبارات تأیید نشده
1) اعتبار تأیید شده
2) اعتبار تأیید نشده
ج انواع دیگر اعتبارات اسنادی
1) اعتبار گردان
2) اعتبار روی اعتبار
مبحث سوم نکات کلیدی قرارداد اعتبار اسنادی در رابطه با معاملات کالی به کالی
الف رابطه طرفین
ب گشایش اعتبار
ج ارائه مدرک
د انعطاف در معاملات اعتبار اسنادی
هـ تأمین یک اعتبار به عنوان تأدیه
مبحث چهارم ماهیت حقوقی اعتبارات اسنادی و وجه تشابه آن با معاملات کالی به کالی
الف طرز عمل در معاملات اعتبار اسنادی و ماهیت حقوقی آنها
1) طرز عمل در معاملات اعتبار اسنادی
2) ماهیت حقوقی معاملات اعتبار اسنادی
ب معاملات اعتبار اسنادی و وجه تشابه آنها با معاملات کالی به کالی
فصل سوم نمونههای شبیه معاملات نسیه به نسیه در عرصه بینالمللی
گفتار اول قرارداد همکاری
مبحث اول تعریف همکاری
مبحث دوم بررسی ساختمان و ماهیت همکاری با مطالعه دو نوع صنعتی و تجاری آن
الف همکاری صنعتی
ب همکاری در تجارت بینالمللی
گفتار دوم تجارت متقابل
مبحث اول بررسی تجارت متقابل از لحاظ ماهیت و چگونگی آن
الف تعریف تجارت متقابل
ب مزایای تجارت متقابل
ج انواع تجارت متقابل
مبحث دوم هدف و وجه تشابه تجارت متقابل با معاملات کالی به کالی
نتیجه
فهرست منابع
منابع و مأخذ:
1- اشرفی، غلامرضا، مجموعه قوانین اساسی و مدنی، انتشارات گنج دانش، چاپ اول 1371.
2- امامی، دکتر حسن، حقوق مدنی، جلد اول، چاپ ششم، سال 1366، انتشارات کتاب فروشی اسلامیه تهران.
3- اکبری، حجتالاسلام بهمن، حقوق بازرگانی در اسلام، مؤسسه مطالعات پژوهشی بازرگانی، چاپ اول 1375.
4- ابن حشام، سیره النبویه، مطبعه مصطفی البابی و اولاده، مصر 1936، جلد اول.
5- بحرانی، یوسف، حدائقالناظره فیالاحکامالعترهالطاهره، ج 2، چاپ دوم دارالاضواء، بیروت، لبنان 1405ه.ق.
6- بهرامی، دکتر شهریار، جزوه درسی دوره دکتری حقوق خصوصی، حقوق تجارت بینالملل (78-77)، دانشگاه شهید بهشتی.
7- حلی، محقق حلی، شرایعالاسلام جلد 2، 1 و2 در یک مجلد، چاپ دوم، قم 1374، انتشارات علمی.
8- حر عاملی، شیخ حر عاملی، وسائلالشیعه، جلد 13، چاپ ششم، تهران، 1376، کتابفروشی اسلامی.
9- دهخدا، علیاکبر، لغتنامه دهخدا، تهران، 1366 شمسی، مهر، چاپ، انتشارات سیروس شماره 34.
10- داراب پور، دکتر مهراب، ترجمه کنوانسیون وین 1980، (بیع بینالمللی کالا)، جلد اول، انتشارات گنج دانش، چاپ اول پاییز 74.
11- ذوقی، محمد صالح، ترجمه مقررات متحدالشکل اعتبارات اسنادی (UCP500) ، انتشارات کمیته ایرانی اتاق بازرگانی – بینالمللی، چاپ سوم.
12- سید مرتضی، الانتصار، چاپ سنگی، دو جزء در یک مجلد.
13- شهیدی، دکتر مهدی، حقوق مدنی 3، تشکیل قراردادها و تعهدات، جلد اول، چاپ اول، تهران نشر حقوقدان 1377.
14- صفایی، دکتر سید حسن، دوره مقدماتی حقوق مدنی، جلد 2، تهران انتشارات موسسه عالی حسابداری، 1351 .
15- صدوق، شیخ صدوق، المغنه. چاپ قدیم، فاقد تاریخ چاپ.
16- عاملی الجبعی، زین بن علی، معروف به شهید ثانی، روضهالبهیه فی شرح اللمعه الدمشیه، جلد 3، چاپ اول، انتشارات منشورات مکتب الداوری قم، ایران، سال .
17- عدل، مصطفی، حقوق مدنی، چاپ هشتم، سال 1346، انتشارات امیرکبیر.
18- کاتوزیان، دکتر ناصر، مقدم علم حقوق، چاپ دوم، تهران نشر بهنشر، 1365.
19- کاتوزیان، دکتر ناصر، قواعد عمومی قراردادها، جلد اول، چاپ اول، تهران بهنشر 1364.
20- کاتوزیان، دکتر ناصر، عقود معین 1، انتشارات انتشار با همکاری بهمن برنا، چاپ چهارم سال 1371.
21- کاتوزیان، دکتر ناصر، جایگاه حقوق اسلامی در نظم کنونی، مجله کانون وکلاء دادگستری 7 ، شماره 10، تهران کانون وکلاء سال 1375.
22- کرمی، دکتر اسدالله، مروری بر اعتبارات اسنادی، مجله حقوقی، دفتر خدمات حقوقی بینالمللی، شماره 9، 1367.
23- لنگرودی، محمد جعفر، دانش نامه حقوقی، تهران انتشارات امیرکبیر، 1375.
24- محبی، محسن، «اعتبارنامهها تضمینی در تجارت بینالمللی» ترجمه از اثر ریچارد جی، دریس کول مجله حقوقی، دفتر خدمات حقوقی بینالمللی، زمستان 1363.
25- مراغهای، میرفتاح، عناوین، چاپ سنگی، در یک مجلد.
26- مکی عاملی، محمد بن جمالالدین معروف به شهید اول، قواعد و فوائد، چاپ سنگی.
27- نراقی، ملا احمد، عوائد الایام، چاپ سنگی، 1245 ه.ق.