دانلود مقاله زهد اسلامی
معنای زهد
ابن أثیر، لغت شناس معروف در کتاب ارزشمندش، النهایة ، می نویسد: «الزهد: قلیل الشیء شیء زهید؛ زهد؛ یعنی، چیز اندک و ناچیز». [ وقتی گفته می شود:] «تزاهدوا الحدّ: احتقروه و أهانوه؛ نسبت به چیزی زهد ورزیدند؛ یعنی، آن را حقیر شمردند و ناچیز انگاشتند». همچنین یکی از معانی زهد، خویشتن داری از ارتکاب نارواها و خودداری از ناسپاسیهاست؛ چنانچه پیامبر (ص) فرمود: «الزهد هو أن لا یغلب الحلال شکره و لاالحرام صبره، زاهد کسی است که در هنگام دستیابی به موارد مشروع و حلال، خود را گم نکند (به افراط و تفریط نگراید) و در صورت فراهم آمدن زمینه ارتکاب حرام، صبر و خویشتن داری را از دست ندهد و دست به گناه نیازد.»
مرحوم نراقی در کتاب معروف خود، جامع السعادات، می نویسد: «ضد حب الدنیا و الرغبة الیها هو زهد؛ ضد دوستی و تمایل به دنیا را «زهد» گویند او می افزاید: «زاهد کسی است که قلب او شیفته و وابسته به دنیا نباشد و جز به قدر ضرورت زندگی به دنیا رو نیاورد.»
طریحی می نویسد: «الزهد من الشیء خلاف الرغبة فیه؛ زهد نسبت به چیزی عبارت است از : عدم تمایل و گرایش قلبی نسبت بدان». وی همچنین در تبیین معنای زهد از معانی الأخبار مرحوم صدوق، حدیثی نقل می کند که : «الزهد یحب ما یحب خالقه، و یبغض ما یبغض خالقه، و یتحرج من حلال الدنیا، و لا یلتفت الی حرامها؛ زاهد کسی است که معیار حب و بغض او حب و بغض خدای متعال باشد و هرچه که در نظر خدا محبوب است در پیش او محبوب باشد، و هر چه که در پیش خدا مبغوض است در چشم او ناپسند آید، و از حلال دنیا کناره گیرد و به حرام آن اعتنا نکند.»
وی می نویسد: زهد واقعی، حاصل نمی آید، جز با سه نوع ترک که عبارتند از:
ترک دنیا؛ 2- ترک زینت؛ 3- ترک خواسته های نفسانیالبته در احادیث هم به این سه نوع ترک اشاره شده است:
«الزهد فی الدنیا ثلاثه أحرف زاء وهاء و دال، فأما الزاء فترک الزینه و اماالهاء فترک الهوی و اما الدال فترک الدنیا؛ واژه زهد دارای سه حرف است: «زا» علامت ترک زینت است، «ها» نشانة ترک هواست، و «دال» علامت ترک دنیا می باشد.»
در باب بیان فواید زیارت اهل قبور آمده است:
«فزوروها فانها تزهد فی الدنیا و تذکر الآخره؛ به زیارت اهل قبور بشتابید! زیرا این عمل مایة زهد ورزیدن در امور دنیوی و یادآور زندگی اخروی است».
چنانکه قرآن کریم از حالت ویژة برادران یوسف در هنگام فروختن وی به قافلة مصری این چنین یاد می کند: آنان به قیمتی اندک و ناچیز قانع شدند و با بی اعتنایی ویژه ای از کنار او گذاشتد: « و شروه بثمن بخس دراهم معدوده و کانوا فیه من الزاهدین»
از دقت در اصل مفهوم لغوی و اصطلاحی و موارد کاربرد کلمة زهد به دست می آید که «زهد» عبارت است از: عدم گرایش و رغبت قلبی نسبت به دنیا و امور دنیوی و پرهیز از آن، زهد، ضد حرص و آز به معنای حقیر و ناچیزانگاشتن، اهانت رواداشتن و انهادن است، و ترک کردن از پیامدهای این حالت ویژه می باشد؛ همچنین می توان زهد را به بی اعتنایی و عدم وابستگی قلبی نسبت به دنیا تفسیر کرد. البته از تقابل زهد و حرص بهتر می توان به حقیقت مفهوم زهد، دست یافت. چنان که یکی از عرفای بزرگ در تفسیر زهد می گوید:
«الزهد فراغ القلب من الدنیا لا فراغ الید منها و یقابله الشح و الحرص؛ زهد آن است که دل انسان، وابسته به دنیا نباشد، نه آن که دست آدمی از مال دنیوی خالی باشد، از این رو در برابر زهد، حرص و آز قرار دارد.»
...
26 ص فایل Word
دانلود مقاله زهد اسلامی
مشخصات این فایل
عنوان: زهد اسلامی
فرمت فایل : word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات : 17
این مقاله در مورد زهد اسلامی می باشد.
بخشی از تیترها به همراه مختصری از توضیحات هر تیتر از مقاله زهد اسلامی
اهمیت زهد
زهد، در فرهنگ و معارف الهی، دارای ارج و اهمیت ویژه ای است، تا آنجا که پروردگار متعال، اسوگان و راهبران راستین را به روی آوردن بدان فراخوانده است: «و شرط علیهم الزهد فی درجات هذه الدنیا الدنیة» ؛ زهد زینتی است خدایی در زندگی خدا باوران. زهد همه گونه نیکیها و خیرها و زیباییها را به همراه خود دارد و کلید همة خوبیهاست. در سایة زهد، عبادت پروردگار متعال به بهترین وجه صورت می پذیرد. زهد یکی از مصادیق حکمت الهی در میان انسانهاست، چنان که پیامبر اکرم (ص) فرمود ....(ادامه دارد)
رهبانگیری ممنوع است!
شیفتة دنیا نگشتن غیر از وانهادن آن است، که اولی زهد ورزی و دومی رهبانیگری است. رهبانیت از مادة «رهب» به معنای ترس است، و در معنای لغوی آن نوعی خوف و خشیت قلبی نهفته است، خوفی که گوشه گیری و ترک زندگی اجتماعی را باعث گشته و انزوا و جامعه گریزی را در بردارد، و از مظاهر آن: ترک ازدواج، روی آوردن به عزلت و ترک دیار است.
استاد مطهری در این باره می نویسد: حقیقت این است که زهد اسلامی غیر از رهبانیت ....(ادامه دارد)
ارکان زهد اسلامی
نکته قابل ذکر آن است که حقیقت زهد اسلامی را با توجه به برخی از ارکان آن بهتر می توان بازشناخت و مهمترین ارکان زهد اسلامی عبارتند از:
1- اعتماد به خدا و اخلاص کامل
پیامبر اکرم در تبیین حقیقت زهد فرمود:
«الزهادة فی الدنیا لیست بتحریم الحلال و لا اضاعة المال و لکن الزهادة فی الدنیا ان لا تکون بما (مما) فی یدیک أوثق منک بما فی یدالله و أن لاتکون فی ثواب المصیبه اذا أنت اصبت بها ارغب منک فیها لو انها ابقیت لک؛
زهد آن نیست که نعمتهای حلال خدا را تحریم کنی، و یا اموال و ثروت خود را ضایع ....(ادامه دارد)
دیدگاهها در تفسیر زهد
1- زهد از نظر پیامبر اسلام
عده ای از یاران رسول خدا (ص) مباشرت با همسر، استراحت در شب و غذا خوردن در روز را بر خود تحریم کرده بودند. اُم سلمه، همسر پیامبر (ص)، این موضوع را به پیامبر (ص) گزارش داد. پیامبر (ص) با شنیدن این خبر از منزل خود بیرون آمد و به سوی آنها رفت و فرمود: آیا از زن و همسر خود دوری می گزینید؟ در حالی که من با زنان خود مباشرت می کنم و روز غذا می خورم و شب می خوابم؛ پس هر کس که از سیره و روش من بیزاری جوید از من نیست، چنان که خداوند متعال فرمود: آنچه ....(ادامه دارد)
معنای زهد
اهمیت زهد
رهبانگیری ممنوع است!
ارکان زهد اسلامی
دیدگاهها در تفسیر زهد