نوع فایل: word
قابل ویرایش 116صفحه
چکیده:
مسلماً هر تحقیقی به دنبال هدف خاصی میباشد ما دراین تحقیق به بررسی جرایم شهرستان کهگیلویه در سال 1387 میپردازیم تا بتوانیم براساس آمار موجود و جرایم موجود به دنبال علل و عوامل موجود آورنده آن جرمها باشیم تا از آن جرایم پیشگیری کنیم یا درصورت امکان آنها را کاهش داده و زمینههای بوجود آورنده آنها را از بین ببریم .
دراین تحقیق پس از شناسایی جرایم مهم شهرستان به آن جرایم به تفکیک پرداخته تا بتوانیم آن جرایم و مشکلات را در سطح شهرستان کاهش داده تا امنیت لازم را که از نیازهای لازم برای انسان است در تمام زمینههای اقتصادی - سیاسی - طبیعی خصوصاً درزمینه اجتماعی میباشد بوجد بیاوریم
مقدمه:
آمار جرایم شاخص و معیاری است که سلامت یا بیمار بودن بخشهایی از جامعه و حدود و میزان آن را نشان میدهد . صحت و دقت آمار ناهنجاری و آسیبهای اجتماعی ودسترسی محققان و پژوهشگران جامعه به آنها موجب اتقان و استحکام تجزیه وتحلیلها و بررسیها و برآوردهای اجتماعی می شود . با مطالعه علمی و درست روند کاهش وافزایش یا جابه جایی جرایم، میتوان پارهای ازمسائل و مشکلات آینده جامعه را پیشبینی کرد و امکان برنامهریزی مناسب و واقعیتری را برای مدیران جامعه فراهم آورد .
کنترل رسمی و محدود کردن انتظارات برای حل مشکلات و مسائل جامعه توسط پلیس و دستگاه قضایی شاید سادهترین و کوتاهترین راه حل به نظر آید، لیکن یقیناً موثرترین و کارآمدترین شیوهی مبارزه نخواهد بود .راه اصلی مبارزه با جرایم اجتماعی یافتن ریشهها و علتهاست و دستگیری و نتیجه مجرم برخورد با معلول است اگر چه در پارهای از موارد، ناگزیر از پذیرش آن هستیم .
نقض در فرایند اجتماعی شدن افراد و از طریق یادگیری اجتماعی ،یک انسان بالقوه مفیدو کارآمد را در تبدیل به فردی مزاحم و سربار جامعه میکند راه حل مشکل نیزتمرکز اقدامات تربیتی و آموزشی بر روی نقطههای مشکل دار وانحرافی است در هر جامعه به هر اندازه که دست اندرکاران امرتعلیم و تربیت و جامعه پذیر کردن افراد و وظایف خود را به درستی انجام دهند، افراد بزهکار کمتری به وجود خواهند آمد .
فرد خلافکار به این دلیل که با اختیار (انسان مختار ) وارد مسیرخطا و انحراف شده است مجرم محسوب می شود . اما از این جهت که به تنهایی امکان بازسازی و اصلاح خویش را ندارد و به کمک دیگران نیازمند است بیمار تلقی می شود .
زندگی آدمی را به یک معنا می توان نوعی مبارزه و درگیری دانست، مبارزهای که ابعاد و عرصههای متعدد و متفاوتی دارد دو بعدی بودن این مبارزه ،معلول عوامل و مولفههای متنوع تشکیل دهنده حیات بشری است . در این پهنه گسترده و فراخ دامن، طبیعی است که انسان از یک طرف نیازمند طرح و تدبیری سزاوار و منسجم برای حال، و گذر به آیندهای معلوم و روشن است و از طرف دیگر رفع موانع و حل مشکلات است دراین جهد و دل مشغولی دووجهی ،طبعاً مشکلاتی پیش خواهد آمد که شاید در وهله اول راه آدمی در مقابلشان احساس ضعف نمایند . در اینجاست که اگر تدبیر عقل با حسن مسئولیت توام گردد رفع مانع و حل مساله ممکن میگردد این البته امریست که تمرین و ورزیدگی میخواهد و نیز پیدایست که ورزیدگی و آمادگی، از آداب انکار ناپذیر است .
فهرست مطالب:
تقدیم به
سپاسگزاری
چکیده
کلیات
جرم چیست و مجرم کیست ؟
تعریف حقوقی جرم
توجهی اجمالی به قوانین در جوامع مختلف
مشخصات مجرم
عناصر تشکیل دهنده جرم
سوابق تاریخی عنصر قانونی جرم
عنصر مادی جرم
عنصر معنوی( روانی ) جرم
مقدمه
فصل اول
مبانی نظری تحقیق
مبانی پژوهش علمی
مبحث اول مبانی نظری در خصوص مفاسد اجتماعی
نظریه لمبروزو
نظریه روان پویایی جنکینز
نظریه زیگموند فروید
مبحث دوم مبانی نظری درخصوص قاچاق
نظریهها و تئوریهای کج رفتاری مرتبط با قاچاق
نظریههای آنومی
نظریه آنومی و انحراف مرتن
نظریههای حمایت گروهی و کژ رفتاری
مبحث سوم مبانی نظری در خصوص اعتیاد
الف ) تئوری دورکایم
ب) تئوری پیوستگی اختلافی ساترلند
مبحث چهارم مبانی نظری دربارهی نزاع دسته جمعی
الف بررسی ستیزه جویی جانوران براساس نظریه ( چارلز داروین )
بدیدگاه دورکیم
مبحث پنجم نظرات و عقاید درباره موضوع سرقت
تاثیر طرز ساختمان بدن و قیافه در بزهکاری
اهمیت تحقیق
هدف از انجام تحقیق
1- بررسی و ارزیابی نظریهها
2- به منظور ارایه نظریه جدید
3- برای حل مشکل
فصل دوم
بررسی وضعیت حوزهی استحفاظی منطقه
انتظامی شهرستان کهگیلویه
مقدمه
1- وضعیت طبیعی
2- وضعیت سیاسی
3- وضعیت اجتماعی وفرهنگی
4- وضعیت اقتصادی
5- سایرمشخصات
فصل سوم
بررسی جرائم مهم حوزه استحفاظی شهرستان
مقدمه اعتیاد
تعریف اعتیاد
علل اعتیاد
الف ) عوامل فردی
1- عوامل جسمی
ب) علل روانی
3- اختلال منش ( رفتار غیر عادی )
خانواده و اعتیاد
نگاهی به عوامل موثر بر گرایش نسل جوان به مواد اعتیاد آور
تناسب و تطابق نداشتن تکامل فنی با رشد معنوی در انسان
بیکاری
فقر و شکاف طبقاتی
خانواده
شکاف نسلها
نحوه گذراندن اوقات فراغت
گروه همسالان
ج علل جغرافیایی
1- رشد جمعیت
2- شهر و روستا
3- مهاجرت
اعتیاد و پیامدها
عوارض فردی
آثار اجتماعی – اقتصادی
پیشگیری و کنترل اعتیاد با نگرش اسلامی
پیشگیری
راهکار پیشگیری وکنترل اعتیاد ( تبلیغ قبح اعتیاد )
پیشنهادات
برخوردهای درمانی
برخوردهای انتظامی
الف - برخورد با معتادان
ب برخورد باعوامل توزیع
بستر سازی فرهنگی
مفاسد اجتماعی
شکاف طبقاتی زمینه ساز مفاسد اجتماعی
رفاه زدگی مرداب فساد
فقر و فساد
چرا در مملکت ما دروغ، دزدی، رشوه خواری و مفاسد اجتماعی فراوان شده
پیشگیری از اعمال منافی عفت
عوامل موثردر بروز اعمال منافی عفت
راههای پیشگیری از اعمال منافی عفت
سرقت
علت سرقت چه می تواند باشد ؟
سرقت دومین جرم شایع مردان
جهان ماورایی مجرمان
پیشگیری از سرقت منازل و اماکن
علل و عوامل جرم
انواع سرقت
سرقت از نظر عامل ارتکاب
سرقت از نظر نحوه ارتکاب
پیشگیری وضعی از سرقت
نزاع دسته جمعی
تعریف نزاع دسته جمعی
علل نزاعهای جمعی
انواع نزاعهای جمعی
پیشگیری از نزاع و درگیری (ضرب و جرح )
راههای پیشگیری از نزاع ودرگیری
پیشنهادات
قاچاق سلاح و مهمات
مبادی ورود و خروج کالاهای قاچاق
تبعات قاچاق کالا از جمله اسلحه
اسلحه
بررسی قاچاق اسلحه ومهمات در شهرستان
ارتباط جرایم با یکدیگر
فصل چهارم
نتیجه گیری ، پیشنهادها و
محدودیتهای تحقیق
نتیجه گیری
پیشنهادها
محدودیتهای تحقیق
منابع
منابع و مأخذ:
آسیبهای اجتماعی و روند تحول آن درایران ،مقالات اولین همایش آسیبهای اجتماعی در ایران ، خرداد 81 ، موسسه انتشارات آگاه .
آقا خانی، سید نادر،1384، طرحهای انتظامی تهران ، انتشارات جهان جام جم .
اسعدی، سید حسن، 1380، پیشگیری( آموزشی شیوههای عملی پیشگیری اولیه از اعتیاد به مواد مخدر ) ، تهران ، انتشارات «آن ».
اصفهانیان ، حسینعلی ، 1372 ، پایان نامه کارشناسی ارشد
اطلاعات شهرستان کهگیلویه
اعتیاد و قاچاق مواد مخدر، (مجموعه مقالات دومین همایش ملی آسیبهای اجتماعی)، بهار83 ،موسسه انتشارات آگاه .
امین صارمی، نوذر ، 1384 ،درآمدی به کاربرد روش تحقیق در علوم انتظامی تهران ، انتشارات جهان جام جم .
انصاری پور علیرضا ، 1387 ، پایان نامه کارشناسی ارشد .
جشان ، داود ، 1375 ، پایان نامه کارشناسی ارشد
جغرافیای استان کهگیلویه و بویر احمد
دانش ،تاج زمان ، 1379 ، معتاد کیست ؟ مواد مخدر چیست؟ تهران ، سازمان انتشارات کیهان .
داوری، محمد، 1381، پیشگیری و کنترلاعتیاد با نگرش اسلامی، قم، انتشارت نقش کلک .
رضایی میبدی ، امیر ،1382 ، پایان نامه کارشناسی ارشد .
شاه دوست ،محمد ،1374 ،پایان نامه کارشناسیارشد (عناصرتشکیل دهنده جرم )
صادق ، یدالله ، 1387 ، پایان نامه کارشناسی ارشد .
فرید مهر ، رحیم ، 1385 ، پایان نامه کارشناسی ارشد
کریمی ، ابراهیم ، 1386 ، پایان نامه کارشناسی ارشد
گل محمدی خامنه ، علی ، 1384 ، پیشگیری از جرایم ،تهران ،انتشارات جهانی جام جم.
محمد نژاد قادیکلایی؛به راهنمایی رضا نوبهار 1372 ، علل گرایش به مواد مخدر (پایان نامه کارشناسی ارشد ) .
مرفرک شهرستان کهگیلویه
منظمی تبار ، جواد ، 1384 ، مبارزه با جرایم اجتماعی ، تهران ، انتشارات جهان جام جم.
نوع فایل: word
قابل ویرایش 160 صفحه
چکیده:
مسلماً هر تحقیقی به دنبال هدف خاصی میباشد ما دراین تحقیق به بررسی جرایم شهرستان کهگیلویه در سال 1387 میپردازیم تا بتوانیم براساس آمار موجود و جرایم موجود به دنبال علل و عوامل موجود آورنده آن جرمها باشیم تا از آن جرایم پیشگیری کنیم یا درصورت امکان آنها را کاهش داده و زمینههای بوجود آورنده آنها را از بین ببریم .
دراین تحقیق پس از شناسایی جرایم مهم شهرستان به آن جرایم به تفکیک پرداخته تا بتوانیم آن جرایم و مشکلات را در سطح شهرستان کاهش داده تا امنیت لازم را که از نیازهای لازم برای انسان است در تمام زمینههای اقتصادی - سیاسی - طبیعی خصوصاً درزمینه اجتماعی میباشد بوجد
بیاوریم.
مقدمه:
پیدایش و تکوین مفاهیمی نظیرامنیت و حوزه معرفتی مربوط به آن قدمتی به دیرینگی حیات آدمی دارد، آدمی آن گاه که هنوز به هیبت و هویت اجتماعی در نیامده بود به امنیت دیده همراهی دیر آشنا مینگریست . شاید بتواند نخستین اندیشه ورزی در عرصه مقولات امنیتی را در گفتمان فیلسوفانی چون افلاطون و ارسطو یافت این فیلسوفان بر ایجاد و حفظ امنیت به عنوان یکی از اهداف و وظایف حکومتها تاکید نمودهاند ،ارسطو به تقریب وافلاطون به تاکید عدالت را بنیادیترین وسیله حکومت برای نیل به امنیت تصویر کردهاند امنیت (Security) در لغت به معنی در امان بودن، ایمنی، آرامش و آسودگی است، واژه امن به معنی بیبیم شدن، بیترس ،اطمینان، آسایشی، آرامش قلب و ضد خوف است . امنیت به طور کلی مربوط به سرنوشت گروههای جمعی بشری است و فقط درحالت ثانوی و فرعی مربوط به امنیت شخصی افراد بشرمی شود ،امنیت در همه نظامهای بینالمللی بر اساس واحد استاندارد امنیت یعنی دولت دارای حاکمت و قلمرو مورد بررسی قرار گیرد ( یکی از ابزارهای مهم دولت برای حاکمیت و ادامه حکومت قانون است ) اگر چه امنیت در طول تاریخ تطور خود، همواره در حال تحول بوده است و به لحاظ تاریخی پیدایش واحدهای ملی را میتوان اولین نقطه عطف در تحول تاریخی امنیت ارزیابی کرد و حفظ واحد ملی نیز اهداف اصلی دولتها بوده است . درحالی که قبل از آن حفظ اقتدار حاکم هدف بود این امر نیز به گسترش ملی و توسعه امپراطوری بستگی داشت انقلاب فرانسه و اعلامیه حقوق بشر آن نیز عناصری جدید را وارد مفهوم امنیت ملی نمود بدین نحو که بر امنیت شهروندان به عنوان هدف و جوهر مفهوم امنیت ملی تاکید کرد که درنقطه مقابل مفهوم سنتی امنیت قرار داشت، در مفهوم نوین امنیت جدید مطرح شده است که به طور کلی تحت عنوان امنیت پایدار مورد تاکید قرار می گیرد امنیت پایدار شامل حفظ محیط زیست رعایت حقوق و آزادیهای فرد وامنیت روانی و ... میشود هدف اصلی از رویکرد پایدار به امنیت، امنیت مردم در ابعاد مختلف است . در مفهوم جدید امنیت حاکمیت و امنیت مردم دوروی یک سکه هستند و و راهبردهایی دارای جامعیت میباشند که بتوانند در بلند مدت امنیت هر دو جزء را تامین کنند .
جنبه بسیار مهم دیگر بحث امنیت، رابطه آن با توسعه یافتگی است . به نظر می رسد نگرانیهای امنیتی یک جامعه توسعه یافته با جامعه در حال توسعه کاملاً متفاوت است.این تفاوت هم در منابع نا امنی و عوامل تهدید کننده وهم در ماهیت و اهداف تهدید آمیز مشاهده می شود در واقع میتوان گفت که اگر درجامعهای عوامل تهدید کننده برای جامعه وجود نداشته باشد آن جامعه به کمال و توسعه یافتگی کامل دست مییابد و بالعکس از جمله تهدیدات مهم که میتوان توسعه یافتگی و امنیت یک اجتماع را زیر سئوال ببرد جرایم متعددی است که در آن محیط به وقوع میپیوندد هر چند ابزار و قدرت دولتهای حاکم یعنی قانون میتواند وجود این امنیت را تضمین کند لیکن به انگیزه یک سری تهدیدات و ضعف حکومتهای موجود درجامعه و هم چنین پیشرفت صنعت و تکنولوژی و مهاجرت افزایش جمعیت و عوامل متعدد دیگری پدیده مهم جرم و فاعل آن یعنی مجرم را میسازند به همین لحاظ در بحثهای بعد به قانون به عنوان قواعد تضمین کننده امنیت پدیده جرم وعوامل و عناصرتشکیل دهنده آن و مرتکبین آن یعنی شخص یا اشخاص مجرم خواهیم پرداخت .
قانون عبارت است از مجموعه قواعدی که برحسب نیاز افراد یک جامعه نظم و ترتیب ،نحوه وحسن ارتباط افراد را با یکدیگر تعیین می نماید . قانون خود حق بوده و برای افراد جامعه حقوق ایجاد مینماید، قانون لازم الاجرا بوده و دارای ضمانت اجرایی نیز هست، عدم رعایت آن از جانب افراد یا فرد جامعه دارای مجازات خواهد بود . قانون درهرجامعهای توسط مراجع ذیصلاحیت و قانونگذاری در آن جامعه وضع و تدوین میگردد و پس ازطی مراحل و تشریفات مربوطه رعایت آن از طرف تمام افراد آن جامعه حتمی و لازم الاجرا میباشد .
آمار جرایم شاخص و معیاری است که سلامت یا بیمار بودن بخشهایی از جامعه و حدود و میزان آن را نشان میدهد . صحت و دقت آمار ناهنجاری و آسیبهای اجتماعی ودسترسی محققان و پژوهشگران جامعه به آنها موجب اتقان و استحکام تجزیه وتحلیلها و بررسیها و برآوردهای اجتماعی می شود . با مطالعه علمی و درست روند کاهش وافزایش یا جابه جایی جرایم، میتوان پارهای ازمسائل و مشکلات آینده جامعه را پیشبینی کرد و امکان برنامهریزی مناسب و واقعیتری را برای مدیران جامعه فراهم آورد .
کنترل رسمی و محدود کردن انتظارات برای حل مشکلات و مسائل جامعه توسط پلیس و دستگاه قضایی شاید سادهترین و کوتاهترین راه حل به نظر آید، لیکن یقیناً موثرترین و کارآمدترین شیوهی مبارزه نخواهد بود .راه اصلی مبارزه با جرایم اجتماعی یافتن ریشهها و علتهاست و دستگیری و نتیجه مجرم برخورد با معلول است اگر چه در پارهای از موارد، ناگزیر از پذیرش آن هستیم .
نقض در فرایند اجتماعی شدن افراد و از طریق یادگیری اجتماعی ،یک انسان بالقوه مفیدو کارآمد را در تبدیل به فردی مزاحم و سربار جامعه میکند راه حل مشکل نیزتمرکز اقدامات تربیتی و آموزشی بر روی نقطههای مشکل دار وانحرافی است در هر جامعه به هر اندازه که دست اندرکاران امرتعلیم و تربیت و جامعه پذیر کردن افراد و وظایف خود را به درستی انجام دهند، افراد بزهکار کمتری به وجود خواهند آمد .
فرد خلافکار به این دلیل که با اختیار (انسان مختار ) وارد مسیرخطا و انحراف شده است مجرم محسوب می شود . اما از این جهت که به تنهایی امکان بازسازی و اصلاح خویش را ندارد و به کمک دیگران نیازمند است بیمار تلقی می شود .
زندگی آدمی را به یک معنا می توان نوعی مبارزه و درگیری دانست، مبارزهای که ابعاد و عرصههای متعدد و متفاوتی دارد دو بعدی بودن این مبارزه ،معلول عوامل و مولفههای متنوع تشکیل دهنده حیات بشری است . در این پهنه گسترده و فراخ دامن، طبیعی است که انسان از یک طرف نیازمند طرح و تدبیری سزاوار و منسجم برای حال، و گذر به آیندهای معلوم و روشن است و از طرف دیگر رفع موانع و حل مشکلات است دراین جهد و دل مشغولی دووجهی ،طبعاً مشکلاتی پیش خواهد آمد که شاید در وهله اول راه آدمی در مقابلشان احساس ضعف نمایند . در اینجاست که اگر تدبیر عقل با حسن مسئولیت توام گردد رفع مانع و حل مساله ممکن میگردد این البته امریست که تمرین و ورزیدگی میخواهد و نیز پیدایست که ورزیدگی و آمادگی، از آداب انکار ناپذیر است .
فهرست مطالب:
تقدیم به
تقدیم به
سپاسگزاری
چکیده
کلیات
جرم چیست و مجرم کیست ؟
تعریف حقوقی جرم
توجهی اجمالی به قوانین در جوامع مختلف
مشخصات مجرم
عناصر تشکیل دهنده جرم
الف : عنصر قانونی جرم
سوابق تاریخی عنصر قانونی جرم
عنصر مادی جرم
عنصر معنوی( روانی ) جرم
مقدمه
مبانی پژوهش علمی
مبحث اول : مبانی نظریدر خصوص مفاسد اجتماعی
نظریه لمبروزو
نظریه روان پویایی جنکینز
نظریه زیگموند فروید
مبحث دوم : مبانی نظری درخصوص قاچاق
نظریهها و تئوریهای کج رفتاری مرتبط با قاچاق
نظریههای آنومی
نظریه آنومی و انحراف مرتن
نظریههای حمایت گروهی و کژ رفتاری
مبحث سوم : مبانی نظری در خصوص اعتیاد
الف ) تئوری دورکایم
ب) تئوری پیوستگی اختلافی ساترلند
مبحث چهارم: مبانی نظری دربارهی نزاع دسته جمعی
الف : بررسی ستیزه جویی جانوران براساس نظریه ( چارلز داروین )
ب:دیدگاه دورکیم
مبحث پنجم :نظرات و عقاید درباره موضوع سرقت
تاثیر طرز ساختمان بدن و قیافه در بزهکاری
اهمیت تحقیق
منابع
منابع و ماخذ:
آقا خانی، سید نادر،1384، طرحهای انتظامی تهران ، انتشارات جهان جام جم .
اسعدی، سید حسن، 1380، پیشگیری( آموزشی شیوههای عملی پیشگیری اولیه از اعتیاد به مواد مخدر ) ، تهران ، انتشارات «آن ».
امین صارمی، نوذر ، 1384 ،درآمدی به کاربرد روش تحقیق در علوم انتظامی تهران ، انتشارات جهان جام جم .
دانش ،تاج زمان ، 1379 ، معتاد کیست ؟ مواد مخدر چیست؟ تهران ، سازمان انتشارات کیهان .
داوری، محمد، 1381، پیشگیری و کنترلاعتیاد با نگرش اسلامی، قم، انتشارت نقش کلک .
شاه دوست ،محمد ،1374 ،پایان نامه کارشناسیارشد (عناصرتشکیل دهنده جرم )
منظمی تبار ، جواد ، 1384 ، مبارزه با جرایم اجتماعی ، تهران ، انتشارات جهان جام جم.
گل محمدی خامنه ، علی ، 1384 ، پیشگیری از جرایم ،تهران ،انتشارات جهانی جام جم.
آسیبهای اجتماعی و روند تحول آن درایران ،مقالات اولین همایش آسیبهای اجتماعی در ایران ، خرداد 81 ، موسسه انتشارات آگاه .
اعتیاد و قاچاق مواد مخدر، (مجموعه مقالات دومین همایش ملی آسیبهای اجتماعی)، بهار83 ،موسسه انتشارات آگاه .
محمد نژاد قادیکلایی؛به راهنمایی رضا نوبهار 1372 ، علل گرایش به مواد مخدر (پایان نامه کارشناسی ارشد ) .
صادق ، یدالله ، 1387 ، پایان نامه کارشناسی ارشد .
رضایی میبدی ، امیر ،1382 ، پایان نامه کارشناسی ارشد .
انصاری پور علیرضا ، 1387 ، پایان نامه کارشناسی ارشد .
جغرافیای استان کهگیلویه و بویر احمد
مرفرک شهرستان کهگیلویه
اطلاعات شهرستان کهگیلویه
فرید مهر ، رحیم ، 1385 ، پایان نامه کارشناسی ارشد
اصفهانیان ، حسینعلی ، 1372 ، پایان نامه کارشناسی ارشد
کریمی ، ابراهیم ، 1386 ، پایان نامه کارشناسی ارشد
جشان ، داود ، 1375 ، پایان نامه کارشناسی ارشد
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 66
فهرست و توضیحات:
نفوذ کامپیوتری (اخلالگران)
پورنوگرافی کامپیوتریجرائم دیجیتال در محیط سایبر سپیس
الف- تعریف و مفهوم «محیط سایبر» و «سایبر سپیس»
ب- ویژگیهای سایبر سپیسج- جرائم در سایبر سپیس (Cyber Crime)
د- انواع سایبر کرایم3- تطهیر پول نامشروع کامپیوتری در سایبر سپیس
4- سایبر ترور
5- قاچاق مواد مخدر به کمک سایبر
6- سوء استفاده از کودکان در سایبر سپیس
هـ- عکسالعمل کشورها در خصوص جرائم سایبر ب- عملکرد شورای اروپاج- عملکرد انجمن بینالمللی حقوق جزاء (AIDP)
بحث نهایی مبارزه و پیشگیریاین نوع فعالیت عبارت است از دستیابی به سیستمها و برنامه های کامپیوتری با استفاده از ویروس، کرم، یا بمبهای منطقی.ایجاد خسارت از طریق پاک کردن، صدمه زدن، مخدوش نمودن یا موقوفسازی دادهها یا برنامههای کامپیوتری انجام میشود.
تخریب دادهها گاه نتیجه حمله فیزیکی به تأسیسات کامپیوتری است. اینگونه اعمال معمولاً از طریق روشهای کامپیوتری و تکنیکی صورت میگیرد (مثلاً به وسیلة ویروسهای کامپیوتری یا بمبهای منطقی زمانی) برنامههای ویرویسی به تکثیر و برنامههای فایل میپردازد و تخریب زیادی را به همراه دارد. در ادامه به توضیح مختصری راجع به ویروسها، کرمها و بمبهای منطقی میپردازیم:
ویروسویروس نوعی کد برنامه است که خود را به برنامههای مجاز چسبانده به دیگر برنامههای کامپیوتر منتقل میشوند. ویروس میتواند از طریق یک قطعه مجاز نرمافزاری که به ویروس آلوده شده به سیستم کامپیوتر وارد میشود.
کرمکرم نیز به طریق ویروس ایجاد میشوند تا با نفوذ در برنامههای دادهپردازی مجاز، دادهها را تغییر داده یا نابود سازد اما تفاوت کرم با ویروس این است که کرم تکثیر نمیشود. به عنوان مثال در پزشکی، کرم را میتو.ان به غدة خوش خیم و ویروس را به غدة بدخیم تشبیه کرد. با استفاده از برنامة تخریبی کرم میتوان به کامپیوتر یک بانک دستور داد که وجوه موجود در بانک را به طور دائم به یک حساب غیرمجاز منتقل کند.
بمب منطقیبمب منطقی را بمب ساعتی نیز میگویند، یکی از روشهایی که به کمک آن میتوان دست به سابوتاژ کامپیوتری زد، بمب منطقی است. برخلاف ویروس و کرم، کشف بمب منطقی پیش از انفجار آن کار بسیار سختی است و بمب منطقی از سیار ترفندهای کامپیوتری خسارت بیشتری را به همراه دارد.
سابوتاژ کامپیوتری و اخاذی کامپیوتریکلیه عملیات کامپیوتری که به منظور تختل ساختن عملکرد عادی سیستم، به حساب میآید سابوتاژ کامپیوتری میگویند.سابوتاژ کامپیوتری وسیلهای است برای تحصیل مزایای اقتصادی بیشستر نسبت به رقیبان. سابوتاژ برای پیشبرد فعالیتهای غیرقانونی تروریستها و یا برای سرقت دادهها و برنامهها به منظور اخاذی نیز به کار گرفته میشود.
در جرم سابوتاژ کامپیوتری، اختلال و جلوگیری از عملکرد سیستم کامپیوتری ملاک است. عناصر متشکله جرم سابوتاژ کامپیوتری عبارت است از:
1- ابزار و راهها
2- هدف
کمیتة تخصصی شورای اروپا در تعریف سابوتاژ کامپیوتری میگوید: سابوتاژ عبارت است از «وارد کردن، تغییر، محو یا موقوفسازی دادهها یا برنامههای کامپیوتری یا مداخله در سیستمهای کامپیوتری با قصد اخلال و جلوگیری از عملکرد کامپیوتر».
نفوذ کامپیوتری (اخلالگران)
این دسترسیهای غیرمجاز به کامپیوتر و سیستمهای کامپیوتری دارای انگیزههای گوناگونی است که اهم آنها کنجکاوی، تفریح و تفنن است و برای بهرهبرداری مالی انجام نمیگیرد.
از نظر گروه سنی بیشتر اخلالگران (Hackers) جوان و در ردة سنی 15 تا 24 سال هستند.
با فنآوریهای جدید همچون اینترنت این افراد دارای زمین بازی مجازی به وسعت دنیا شدهاندو فقط از طریق اتصال به اینترنت میتوانند با سایر اخلالگران در آن سوی دنیا ارتباط برقار کنند .
امروه عمل نفوذیابی (Hacking) جرم تلقی میشود ولی با این حال اخلالگران در حال افزایش بوده و دارای بولتن، انتشارات و برنامههای آمادة اجرا هستند و از طریق اینترنت به معرفی آثار و برنامههای خود میپردازند.
نوع فایل: word
قابل ویرایش 163 صفحه
مقدمه:
جرمانگاری جرائم رایانهای
گفتار اول: تعریف جرائم رایانهای
ارائه تعریف دقیق و به نحوه جامع و مانع مشکل به نظر میرسد و دلیلش هم به خاطر این است که موضوع جدیدی است و هنوز تمام ابعاد و جهات آن شناخته نشده است و به همین خاطر متخصصان امر نتوانستهاند تاکنون تعریف جامع از جرائم رایانهای ارائه دهند به گونهای که تمام مصادیق جرائم را شامل گردد. در اینجا به تعریف جرم رایانهای و اینترنتی و جرم مجازی به نقل از هفتهنامه ارتباط میپردازیم: راهنمای سازمان ملل پیرامون جرائم کامپیوتری اینگونه تعریف کرده است:
جرائم کامپیوتری میتواند شامل فعالیتهایی مجرمانهای باشد که ماهیت سنتی دارند. از جمله سرقت، کلاهبرداری، جعل و سوءاستفاده از سند مجعول که همگی بهطور معمول در ضمانت اجراهای کیفری هستند. کامپیوتر نیز فرصتهای تازهای برای سوءاستفاده بهوجود آورده است که میتوانند و یا باید جرمانگاری شوند.
یکی از نویسندگان رهنمود شواری اروپا جرم کامپیوتری را اینگونه تعریف کرده است:
هر عمل غیرقانونی که کامپیوتر ابزار یا موضوع جرم باشد به عبارت دیگر هر جرمی که ابزار یا هدف آن تأثیرگذاری بر عملکرد کامپیوتر باشد.
قانونگذاران فلاند جرم کامپیوتری را به این ترتیب تعریف کردهاند: جرمی است که دربر گیرنده سیستمهای نرمافزار به عنوان یک هدف و یا یک ابزار یا یک رکن عمل مجرمانه است.
در ایالات متحده آمریکا تعریف وسیعی از جرم کامپیوتری به عمل آمده است: هر اقدام غیرقانونی که با یک کامپیوتر یا سیستم کامپیوتر یا بهکارگیری آن مرتبط باشد را جرم کامپیوتری میگویند. هر اقدام عمومی که به هر ترتیب با کامپیوتر مرتبط بود و موجب ایجاد خسارت به بزهدیده شده و مرتکب از این طریق منافعی را تحصیل کند جرم کامپیوتری است.
وزارت دادگستری آمریکا هر اقدام غیرقانونی که برای ارتکاب پیجویی یا پیگرد قضائی آن بهرهبرداری از دانش فنآوری کامپیوتر ضروری باشد را جرم کامپیوتری دانسته است. بنابراین دانش کامپیوتر برای ارتکاب جرم ضروری است. در حقوق کانادا جرم کامپیوتری شامل هر فعالیت مجرمانهای است که دربر گیرنده کپی، استفاده جابجا، مداخله، دسترسی یا سوءاستفاده از سیستمهای کامپیوتری عملکرد کامپیوتر دادهها یا برنامه کامپیوتر است.
در آلمان گروه کاری پلیس جنایی فدرال و ایالتی اینگونه تعریف کردهاند: جرائم کامپیوتری شامل همه شرایطی است که پردازش الکترونیکی جرائم متضمن اعمال توأم با بیمبادلاتی یا حوادثی که موجب تخریب عملکرد سیستم کامپیوتر با استفاده غیرقانونی از آن باشد.
در این میان اصطلاح جرم سایبر به جرائم جنایی ارتکابی با استفاده از اینترنت یا سایر شبکههای کامپیوتری اطلاق میشود و این اصطلاح ارتباط مستقیم با فضای سایبر دارد.
جرائم علیه تکنولوژی اطلاعات از زمان پیدایش و شروع یعنی دهه 60 میلادی تا امروزه گسترهای از جرائم کامپیوتری تا جرائم سایبری را شامل میشود و اکنونه در فضای حاکمیت جرائم سایبری هستیم. جرائم کامپیوتری تا قبل از پیدایش و تکامل آناتومی و تکنیک فضای سایبر حدوداً شامل 16 عنوان مجرمانه میشد، اما در فضای سایبر این جرائم چند ده عنوان مجرمانه را شامل میشود. جرائم سایبری یا به تعبیر قدیمتر آن جرائم کامپیوتری و به تعبیر نادرست یا مسامحهگونه آن جرائم اینترنتی (زیرا اینترنت مفهوم اساسی نیست بلکه یک ابر شاهراه الکترونیکی و واسط است) شامل طیف وسیعی از اعمال مجرمانه میشود که برخی عنوان سنتی مدرن دارند. مثل جعل سایبری، کلاهبرداری سایبری، پولشویی در فضای سایبر، قمار اینترنتی (از جمله کازینوهای سایبری/ مجازی)، جاسوسی سایبری و برخی علیه محتوا میباشند. مانند پورنوگرافی و محتواهای مضر دیگر. برخی جرائم مخابراتی (مخابرات با ویژگی سایبری و نه مخابرات در دهه 40 تا 70 میلادی) برخی جرائم علیه تکنولوژی اطلاعات (جرائم دستیابی و....)، برخی جرائم با مبنای غیر جزایی مانند جرائم بانکداری الکترونیک، جرائم مالکیت فکری سایبری، جرائم حمایت از داده، جرائم تجارت الکترونیک و.... میباشند.
به خاطر داشته باشیم جرائم در هر گروه شامل جرم اصلی یا مادر، جرائم زیر گروه و جرائم مرتبط میشوند. مثلاً بازیهای اینترنتی که یک گروه آن قمار اینترنتی و زیر گروه قمار اینترنتی، جرائمی مانند شرطبندی و.... و نیز جرائم مرتبط با این گروه نظیر کلاهبرداری در حین شرطبندی آنلاین، پولشویی و... است. از این رو به عقیده برخی محققان تعداد جرائم سایبری بیش از دویست عنوان مجرمانه است.
در بند 8 گزارش توجیهی کنوانسیون جرائم سایبر نیز به این موضوع اشاره شده است. فضای سایبر با پیدایش شبکههای رایانهای بهوجود آمد و با پیدایش اینترنت گسترش و تعمیم پیدا کرد. بنابراین بهطور طبیعی باید اصطلاح جرم سایبر نیز بعد از شناخت فضای سایبر توسط متخصصین امر و نامگذاری آن تحت این عنوان بهوجود آمده باشد.
اولین اقدام رسمی که در آن صراحتاً به اصطلاح «جرم سایبر» اشاره شده است، اقدام شورای اروپا در نوامبر 1986 مبنی بر تشکیل «کمیته کارشناسان برخورد با جرائم سایبر» است.
شورای اروپا در اقدام دیگری در سال 1997 کمیته جدیدی به نام «کمیته متخصصان جرم در فضای سایبر» به منظور تهیه کنوانسیون جرائم سایبر تشکیل داد.
جدیدترین سند بینالمللی که در آن اصطلاح جرم سایبر مورد اشاره قرار گرفته است، کنوانسیون جرم سایبر (مصوب 23 سپتامبر 2001 بوداپست) است. تنظیم کنندگان و تصویب کنندگان کنوانسیون جرم سایبر بدون اینکه توضیحی در مورد اصطلاح جرم سایبر بدهند آن را به عنوان نام آن کنوانسیون برگزیدهاند. علیرغم اینکه تنظیم کنندگان کنوانسیون جرم سایبر اصطلاح جرم سایبر را به عنوان نام کنوانسیون برگزیدهاند. در کنوانسیون مذکور و گزارش توجیهی آن از اصطلاحات جرم رایانهای و جرائم مرتبط با رایانهاینترنتی نیز استفاده شده است. به عنوان مثال یک دسته از جرائم موضوع کنوانسیون جرائم مرتبط با رایانهاینترنتی نامیده شدهاند.
به موجب مواد 7 و 8 کنوانسیون مزبور، جعل و کلاهبرداری رایانهای زیرمجموعه جرائم مرتبط با رایانه محسوب میشوند. همچنین در بند 33 گزارش توجیهی این کنوانسیون آمده است: «هدف بخش اول این کنوانسیون ارتقاء و پیشرفت وسایل پیشگیری و متوقف ساختن جرائم رایانهای یا جرائم مرتبط با رایانه از طریق ایجاد حداقل استانداردهای مربوط به این جرائم است.»
سکوت کنوانسیون جرائم سایبر در خصوص معنی و مفهوم اصطلاح «جرم سایبر» و بهکارگیری اصطلاحاتی مانند «جرائم رایانهای» و «جرائم مرتبط با رایانه» در این کنوانسیون و گزارش توجیهی آن موجب برداشتهای متفاوت از اصطلاح جرائم سایبر شده است. بدین تریب که عدهای اصطلاح «جرم سایبر» را صرفاً شامل جرائمی میدانند که از طریق شبکههای رایانهای و اینترنت ارتکاب یافته باشند. اما دسته دیگر این اصطلاح را برای تمام جرائم فنآوری اطلاعات بهکار میبرند.
با این وصف به نظر میرسد که جرائمی که از طریق رایانه در دنیای مجازی اینترنت صورت میپذیرد از دو شکل خارج نیست:
شکل اول: این جرائم دارای ماهیت سنتی است ولی نحوه ارتکاب و شکلگیری آن با استفاده از ابزار مترقیتر صورت میگیرد ولی اصل جرم با آن تفاوتی ندارد. به عنوان مثال در سرقتهای سنتی سارق مباشراً با انجام دادن عملیات فیزیکی مخفیانه مثل بالا رفتن از روی دیوار، شکستن قفل و کلید و در و پنجره، ربودن و فرار کردن و استفاده از ابزارهای ملموس سنتی و معمولی مانند چاپو، خنجر، میله آهنی، طناب ماشین و غیره مرتکب سرقت میشود اما در سرقت رایانهای نوع ابزار و نحوه چگونگی دزدی تغییر کرده است. یعنی از تکنولوژی جدید استفاده میکنند و از ابزار الکترونیکی جهت رسیدن به نیت پلید خویش استفاده میکنند. یعنی نیت و هدف سارق ربودن مال غیر است و از هر راهی که ممکنالحصول باشد استفاده میکند.
به عبارت دیگر در اصل جرم تغییری حاصل نشده است و نفس جرم همان سرقت میباشد و جنس سرقت رایانهای همان جنس سنتی است و میتوان اینگونه نتیجه و بیان کرد که هرگاه عناصر عمومی و اختصاصی جرم محقق گشت عنوان جرم تام میشود. یعنی اگر عنصر قانونی روانی و مادی جرم سرقت کامل شد و عناصر اختصاصی جرم سرقت مثل شکستن حرز و مال غیر بهطور پنهانی کامل گشت در این صورت میتوان گفت مجرم، مرتکب جرم «سرقت» شده، چون ملاکهای این جرم با ملاکهای جرم سنتی وحدت دارند و یکی هستند.
فهرست مطالب:
جرمانگاری جرائم رایانهای
گفتار اول تعریف جرائم رایانهای
گفتار دوم- ماهیت جرائم رایانهای
گفتار سوم- چالشهای ماهیتی
تعریف جرم خاص و عناصر تشکیل دهنده عام و خاص آن
قاعده تفسیر مضیق و تفسیر به نفع متهم
گفتار چهارم- چالشهای شکلی
ارائه کردن ادله در فضای سایبر علیه مجرم
پیگیری و تعقیب مجرم
کمبود نیروی متخصص و کارآمد
گفتار پنجم- اینترنت، محلی برای ارتکاب جرم
جرائم کلاسیک یا مرسوم اینترنتی
جرائم خاص اینترنتی
گفتار ششم- صلاحیتهای کیفری اینترنت
صلاحیت خاص
صلاحیت جزئی
مبحث دوم- مصادیق جرائم رایانهای
گفتار اول- هرزهنگاری رایانهای
گفتار دوم- بزهکاری انفورماتیک
گفتار سوم- نقض حاکمیت ملی
گفتار چهارم- قتل از طریق رایانههای متصل به شبکه اطلاعرسانی
گفتار پنجم- نقض حقوق مالکیت فکری
گفتار ششم- همجنسبازان و نژادپرستان
گفتار هفتم- سرقت اینترنتی
گفتار هشتم- اتلاف رایانهای
گفتار نهم- کلاهبرداری رایانهای
گفتار دهم- جعل رایانهای
مبحث سوم طبقهبندی جرائم رایانهای
گفتار اول- طبقهبندی مک کانل
گفتار دوم- طبقهبندی OECD
گفتار سوم- طبقهبندی شورای اروپا
گفتار چهارم- طبقهبندی سازمان پلیس جنایی بینالمللی (اینترپل)
گفتار پنجم- طبقهبندی شورای عالی انفورماتیک ایران
گفتار ششم- طبقهبندی شورای عالی انقلاب فرهنگی
گفتار هفتم- طبقهبندی کنوانسیون بینالمللی جرائم رایانهای (بوداپست 2001)
فصل سوم
ابعاد فقهی- حقوقی جرائم رایانهای
مبحث اول- قتل رایانهای
گفتار اول- عنصر قانونی
1- آیات قرآنی و روایات
2- ماده قانونی
گفتار دوم- عنصر مادی
گفتار سوم- نتیجه
مبحث دوم- اتلاف رایانهای
گفتار اول- عناصر عمومی اتلاف سنتی و رایانهای
1. عنصر قانونی
1-1- آیه
1-2- سنت
1-3- مواد قانونی
2. عنصر مادی
3. عنصر روانی یا معنوی
گفتار دوم- عناصر اختصاصی اتلاف سنتی و رایانهای
1. تلف
2. مال
3. ضامن
4. واسطه یا بیواسطه
مبحث سوم سرقت اینترنتی
گفتار اول- عناصر عمومی جرم سرقت سنتی و اینترنتی
1.عنصر قانونی
2. عنصر مادی
3. عنصر روانی یا معنوی
گفتار دوم- ارکان اختصاصی جرم سرقت سنتی و اینترنتی
1. نظر اکثریت فقهاء
2. نظر اقلیت فقهاء
3. دلیل عقلی
گفتار سوم- نتیجه
مبحث چهارم- کلاهبرداری رایانهای
گفتار اول- عنصر قانونی
1. ماده قانونی
2. آیه
گفتار دوم- عنصر مادی
1. ررفتار مرتکب
2. موضوع جرم
3. وسیله ارتکابجرم
4. نتیجه جرم
گفتار سوم- عنصر معنوی
1. علم مرتکب
2. سوءنیت عام
3. سوءنیت خاص
گفتار چهارم- نتیجه
مبحث پنجم- توهین، افتراء و هتک حرمت رایانهای
گفتار اول- عنصر قانونی (مواد قانونی و روایات فقهی)
گفتار دوم- عنصر مادی
گفتار سوم- نتیجه
مبحث ششم- جعل رایانهای
گفتار اول- مفهوم جعل رایانهای
گفتار دوم- انواع جعل رایانهای
1.جعل علائم تجاری
2. جعل پول الکترونیکی
گفتار سوم- عنصر قانونی جعل رایانهای
گفتار چهارم- عنصر مادی جعل رایانهای
1.قلب و مخدوش کردن حقیقت داده پیام
1-1- ورود، تغییر، محو و توقف د
1-2- مداخله در پردازش داده پیام و سیستم رایانهای
1-3- صدور و تولید جعلی امضای اشخاص
1-4- اخذ گواهی صحت و اصالت امضای الکترونیکی به طرق مجعول
2. لزوم وجود ارزش مالی و اثباتی داده پیام در مراجع اداری، قضایی، مالی و نظایر آن
3. اضرار به غیر
گفتار پنجم- عنصر روانی جعل رایانهای
گفتار ششم- دیدگاه فقه
گفتار هفتم- نتیجه
فهرست منابع
منابع و مأخذ:
. منابع فارسی
الف- کتابها
امامی، سیدحسن، حقوق مدنی، جلد اول، نشر میزان امانی، تقی، 1383، قوانین و مقررات حقوق مالکیت فکری، تهران، انتشارات بهنامی بجنوردی، سیدمحمدحسین، 1377، قواعد فقه، جلد دوم، نشر هادی جباری، علیرضا و... ، 1380، رایانه کار (کاربر) اینترنت، انتشارات ادبستان جعفری لنگرودی، محمدجعفر، 1370، حقوق اموال، تهران، انتشارات گنج دانش جعفری لنگرودی، محمدجعفر، 1378، ترمینولوژی حقوق، تهران، انتشارات گنج دانش دهخدا، علیاکبر، لغتنامه، جلد 14 شامبیاتی، هوشنگ، 1371، حقوق جزای عمومی، جلد اول، انتشارات مؤسسه انتشاراتی ویستار شامبیاتی، هوشنگ، 1376، حقوق کیفری اختصاصی، تهران، جلد اول، انتشارات پیام فیض، علیرضا، 1381، مقارنه و تطبیق در حقوق جزای عمومی اسلام، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران کاتوزیان، ناصر، 1377، اموال و مالکیت، نشر دادگستر کاتوزیان، ناصر، 1376، دوره مقدماتی حقوق مدنی، تهران، انتشارات میزان کاتوزیان، ناصر، 1378، حقوق مدتی (اصول مالکیت)، تهران، انتشارات میزان گرباود، 1380، الفبای حقوق پدیدآورنده، ترجمه: غلامرضا لایقی، انتشارات خانه کتاب گرجی، ابوالقاسم، مشروعیت حق با تأکید بر حق معنوی مانسفلید، ریچارد، 1381، حمله هکرها، ترجمه: محمودرضا ذوقی و وحیدرضا ذوقی، انتشارات ناقوس محمدی، ابوالحسن، 1382، قواعد فقه، انتشارات دانشگاه تهران محمدی فرد، محمدرضا، 1380، فرهنگ معاصر واژهنامه انگلیسی فارسی کامپیوتر، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران مشیریان، محمد، 1339، حق مؤلف و حقوق تطبیقی، انتشارات دانشگاه تهران مطهری، مرتضی، 1370، نظری به نظام اقتصادی اسلام، انتشارات صدرا موسوی، سیدعلی و...، 1380، اپراتوری مقدماتی، انتشارات صفار میرحسینی، حسن، 1384، مقدمهای بر حقوق مالکیت معنوی، تهران، انتشارات میزان میرمحمدصادقی، حسین، 1372، جرائم علیه اموال و مالکیت، انتشارات مجد میرمحمدصادقی، حسین، 1372، جرائم علیه امنیت و آسایش عمومی، نشر میزان نپلوپ، لارنس، 1383، کاربرد اینترنت در حقوق، ترجمه: سیدقاسم زمانی و مهناز بهراملو، تهران، انتشارات میزان وکیل، امیرساعد، 1383، حمایت از مالکیت فکری، سازمان جهانی تجارت و حقوق ایران ولیدی، محمدصالح، 1375، حقوق جزای عمومی، جلد اول و دوم، انتشارات دفتر نشر داد یزدی، سیدمحمدکاظم، حاشیه بر مکاسب، جلد دوم
ب- جزوات
پاد، ابراهیم، جزوه درسی کلاهبرداری درس حقوق کیفری دوره دکتری، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق دزیانی، محمدحسن، 1376، جرم رایانهای، گزارش دستاوردهای شورای اروپا در ارتباط با توصیهنامه 9 (89)، (ترجمه)، جزوه جرائم رایانهای، جلد اول، شورای عالی انفورماتیک دزیانی، محمدحسن، 1376، جزو جرائم کامپیوتری، جلد دوم، شورای عالی انفورماتیک زیبر، اولریش، 1376، پیدایش بینالمللی حقوق کیفری اطلاعات، ترجمه: محمدحسن دزیانی، جزوه جرائم کامپیوتری، جلد سوم، شورای عالی انفورماتیک
ج- مقالات
امیری، حسینعلی، 1386، پیشدرآمدی بر مالکیت معنوی، منبع: www.vekalat.org پرویزی، رضا، 1384، جرمهای رایانهای در ایران، هفتهنامه ارتباط پاکزاد، بتول، 1384، اقدامهای سازمانهای بینالمللی و منطقهای در خصوص جرمهای رایانهای، مجموعه مقالههای همایش بررسی جنبههای حقوق فنآوری اطلاعات، معاونت حقوقی و توسعه قضایی قوه قضائیه، تهران، سلسبیل، چاپ اول جینا دی، آنجلیز، جرائم رایانهای – عصر اطلاعات، ترجمه: سعید حافظی، منبع: www.itiran.com خرمآبادی، عبدالصمد، 1384، تاریخچه تعریف و طبقهبندی جرمهای رایانهای، مجموعه مقالات همایش بررسی جنبههای حقوقی فنآوری اطلاعات، معاونت حقوقی و توسعه قضایی قوه قضائیه، تهران، سلسبیل، چاپ اول داوود راد، اعظم، 1384، مسائل اجتماعی زنان در اینترنت، فصلنامه ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات دزیانی، محمدحسن، 1383، شروع جرائم کامپیوتری/ سایبری، خبرنامه انفورماتیک، شورای عالی انفورماتیک، سال نوزدهم، شماره 93 زرکلام، ستار، ترجمه اصلاح قانون مدنی فرانسه راجع به ادله الکترونیکی و مصوبه امضای الکترونیکی فرانسه، ضمیمه شماره 3 طرح توجیهی قانون تجارت الکترونیکی زرکلام، ستار، 1382، امضای الکترونیکی و جایگاه آن در نظام ادله اثبات دعوا، منبع: www.SID.ir سبحانی، جعفر، 1371، تهذیبالاحکام، فصلنامه رهنمون، مدرسه عالی شهید مطهری، شماره 2 و 3 صفایی، سیدحسین، حقوق مالکیت ادبی و بررسی قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان، نشریه دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 6 طارمی، محمدحسین، طبقهبندی و آسیبشناسی جرائم رایانهای، منبع: www.pegahhowzeh.com کاوس، بریش، 1380، طراحی مالکیت معنوی در اینترنت، ترجمه: محمدهادی بهرامی، همایش بینالمللی تجارت الکترونیک و مالکیت فکری، تهران، فصلنامه کتابهای اسلامی، شماره 9 لنکرانی، فاضل، فصلنامه رهنمون، مدرسه عالی شهید مطهری، شماره 2 و 3 مکارم شیرازی، فصلنامه رهنمون، مدرسه عالی شهید مطهری، شماره 2 و 3 موسوی بجنوردی، سیدمحمد، 1371، کپی رایت، فصلنامه رهنمون، مدرسه عالی شهید مطهری، شماره 2 و 3 وزیری فرد، سیدمحمدجواد، مبانی وضعشناسی در الموضوعات ابن جوزی، فصلنامه علوم حدیث، شماره 12 یزدانی، عباس، 1381، حق مؤلف در اندیشههای فقهای معاصر امامیه، فصلنامه کتابهای اسلامی، شماره 9
د- پایاننامهها
چیتسازان، مرتضی، 1375، حقوق مالکیت فکری، رساله دکتری، دانشگاه تهران، دانشکده الهیات خرمآبادی، عبدالصمد، 1384، جرائم فنآوری اطلاعات، رساله دکتری حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق قناد، فاطمه، 1385، ابعاد کیفری حقوق تجارت الکترونیکی، رساله دکتری حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده حقوق
ه - قوانین
قانون مجازات اسلامی، مصوب 1370 قانون مطبوعات، مصوب 1364 (اصلاحی 1379) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، مصوب 17/1/1379 قانون تجارت، مصوب 13/2/1311 قانون تجارت الکترونیکی، مصوب 17/10/1382 قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرمافزارهای رایانهای، مصوب 4/10/1379 قانون ترجمه، تکثیر و نشریات و آثار صوتی، مصوب 26/9/1352 قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان، مصوب 3/9/1348 قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری، مصوب 29/11/1386 پیشنویس لایحه قانونی مجازات جرائم رایانهای، تهیه شده توسط کمیته مبارزه با جرائم رایانهای، وابسته به شورای توسعه قضایی در خرداد 1383 و تجدیدنظر شده در فروردین 1384 توسط ریاست قوه قضائیهمنابع عربی قرآن کریم ابن حسن، حسن الطوسی، النهایه فی مجرد الفقه والفتاوی، بیروت، جلد 23، چاپ دارالتراث الاسلامیه ابن حسن الحلی، ابوالقاسم نجم الدین جعفر، مختصر النافع فی فقه الامامیه، نشر مؤسسه مطبوعاتی دینی ابن حسین مسعودی، علی، 1385 هجری قمری، مروج الذهب والمعادن الجواهر، بیروت، جلد 1، دارالاندلس ابن عبدالله، فاضل مقداد، 1422 هجری قمری، کنزالعرفان فقه القرآن، ترجمه: سیدمحمد قاضی، قم، نشر مکتب نوید اسلام ابن قدامه، شیخ موفق الدیم احمد، الکافی فقی فقه ابن خبل، بیروت، جلد 38، چاپ دارالتراث الاسلامیه ابن محمد شیرازی، شیخ ابواسحاق ابراهیم، المهذب، بیروت، جلد 38، چاپ دارالتراث الاسلامیه روحانی، سیدمحمدصادق، 1414 هجری قمری، المسائل المستحدثه، قم، دارالکتاب زحیلی، وهبه، 1418 هجری قمری، الفقه الاسلامیه و ادله، جلد هفتم السرخسی، احمد ابن ابی اسهل، 1412 هجری قمری، المبسوط، بیروت، جلد 9، دارالکتب العلمیه شیخ انصاری، مطارح الانظار شیخ الصدوق، 1385، علل الشرایع للشیخ الصدوق، نجف، چاپ الحیدریه شیخ طوسی، الخلاف، اقتباس از کتابخانه کاظمین بروجردی، قم، جلد سوم، دارالمعارف شیخ طوسی، المبسوط فی فقه الامامیه، جلد هفتم، تهران، چاپ المکتبه المرتضویه صدر، سیدمحمدباقر، اقتصادنا، بیروت طباطبائی، سیدمحمدحسین، 1390 هجری قمری، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد پنجم، انتشارات مؤسسه دارالکتب الاسلامیه العاملی، زین الدین الجبعی، 1398 هجری قمری، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم، جلد دوم، نشر مکتب نوید اسلام عوده، عبدالقادر، التشریع الجنائی الاسلامی مقارناً بالقانون الوضعی، بیروت، جلد اول و دوم، انتشارات مؤسسه دارالکتاب العربی المراغی، احمد مصطفی، تفسیر المراغی، بیروت، جلد 13، چاپ دارالاحیاء التراث العربی مصطفوی، سیدمحمدکاظم، 1412 هجری قمری، القواعد، انتشارات مؤسسه النشر الاسلامیه موسوی الخمینی (ره)، سیدروحالله، 1408 هجری قمری، تحریر الوسیله، قم، جلد 2، دارالکمتبه العلمیه نوری طبری، میرزاحسن، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم، جلد 18، نشر مؤسسه آل بیت الاحیاء التراث
منابع اینترنتی
86- http://www.itna,ir/archives/intervoew/001208.php
87- http://www.eybercrime gar/agcppsi.gtm
88-www.SID.ir
89- www.ido.ir
90- http://mirzajzni.hoqooqdan,com/1386/01/25/droit-penal-internet/#respond
91- http://www.Iesid.Org/about/about/articles37.htm
92- http://en.wikipedia-org/siki/industrial-design
93- http://wwwvekalat.org
94- http://www.ghavanin.ir
95-http://ulead.com
96-http://www.tigteam.com
97-http://www.itiran.com
98-http://www.hawzah.vet
99-http://convention.coe,int
100-http://www.iranbar.org
101-http://www.itnewsway.com
102-http://www.hamshahrionline.ir
103-http://www.un.org
نوع فایل: word
قابل ویرایش 195 صفحه
مقدمه:
الف) توضیح موضوع
امروزه پیشرفته بودن هر کشور را با شاخص های آموزشی و بهداشتی و درمانی آن میسنجند، هر قدر امکانات آموزشی و بهداشتی و درمانی برای مردم کشور بیشتر فراهم باشد به همان نسبت آن کشور از جایگاه و موقعیت بهتری در جامعة جهانی برخوردار است. در حال حاضر توجه به بهداشت بیش از درمان مورد نظر است و در این مورد سیاست هایی به منظور پیشگیری از شیوع بسیاری از بیماری ها صورت میگیرد که هنوز هم این اقدامات کافی به نظر نمیرسد.
بالا بودن هزینه های دارو و درمان، کمبود بیمارستان های مجهز در بسیاری از شهرها، کمبود پزشک متخصص در بسیاری از نقاط کشور و کبود دارو و… از جمله مسائل موجود در بخش بهداشت و درمان است که برای برخورد با این مسائل باید تدابیر جدیدتر و مؤثرتری را اتخاذ نمود.
از طرفی دیگر از عوامل کارایی انسانی، بسته به تأمین غذای سالم و کافی است، به همین جهت تولید و نگهداری مواد غذایی طبق اصول بهداشتی و فنی از پایه های بهداشت عمومیو پیشگیری از بیماری های مختلف است.
گسترش شهرنشینی و نتایج آن افزون طلبی، تحوّل سیستم های تولید، ازدیاد روزافزون نیازهای عمومیو مصرفی جامعه در زمینه مواد غذایی و دارویی، عدم توانایی نظارت بر مراکز درمانی و واحدهای تولیدی مواد خوردنی و آشامیدنی و آرایشی و بهداشتی و… شرایط را برای بروز بعضی از تخلّفات آماده نموده است. افزایش شمار سریع مراکز تولید مواد خوردنی، آشامیدنی و آرایشی، بهداشتی و کارخانه های ساخت فرآورده های دارویی، تأمین بهداشت و جلوگیری از آلودگی این مواد را، در دنیای امروز غیرقابل اجتناب نموده است. زیرا با کوچکترین آلودگی، بیماریها و مسمومیت های مختلفی در قشر وسیعی از جامعه بروز میکند لذا این گونه مراکز به منظور بهبود فرآورده های خود نیاز به رعایت امور بهداشتی دارند و به همین جهت هر سال بخش مهمیاز مخارج این کارخانه ها را امور مربوط به تحقیقات بهداشتی تشکیل میدهد.
با توجه به مشکلات موجود، عده ای به منظور سودجویی از موقعیت های به دست آمده، با ارتکاب تخلفاتی در این رابطه معضلات جامعه را تشدید مینمایند و از همین جاست که پدیده ای تحت عنوان جرایم و تخلفات بهداشتی، درمانی و دارویی مطرح شده و نظر همة صاحب نظران به ویژه قانونگذاران را به خود جلب کرده است بر این اساس منظور از جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی کلیة جرایمیاست که در رابطه با امر بهداشت و درمان و نیز در رابطه با امور دارویی به وقوع میپیوندد. بررسی ماهیت، مصایق و مجازات این جرایم بالاخص در قانون تعزیرات حکومتی موضوع این نوشتار است.
ب) اهمیت و ضرورت موضوع جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی از آنجا که غالباً به تمامیت جسمانی انسان ها آسیب میرساند از اهمیت به سزایی برخوردار است این گونه جرایم از سالیان سال مورد ارتکاب متصدیان این امور بوده و امروزه به صورت شایع ترین و در عین حال خطرناکترین نوع بزهکاری جان انسان ها را تهدید میکند و به لحاظ حساسیت موضوع و رشد فزایندة آن، ذهن مقامات قضایی و اجرایی و قانونگذار را به خود مشغول داشته است . لذا ضرورت آشنایی بیشتر با این پدیدة ضداخلاقی و ضدانسانی برای متصدیان امر قضا ، وکلای دادگستری، دانشجویان حقوق و همة کسانی که به نوعی با مسئلة مذکور مرتبط اند امری اجتناب ناپذیر است. علاوه بر این گوناگونی، تعدد و تنوع جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی، پراکندگی آنها در قوانین مختلف، وجود مراجع مختلف برای رسیدگی این جرایم و در نتیجه بروز اختلاف در صلاحیت در موارد مختلف و سایر مباحثی که در مورد این جرایم وجود دارد ضرورت تحقیق و پژوهش پیرامون این موضوع را روشن میسازد.
ج) سابقة علمیموضوع
هر چند تصویب قوانینی مربوط به جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی به سال ها قبل بر میگردد اما متأسفانه تاکنون در این زمینه تحقیق جامع و کاملی صورت نگرفته است. البته تحقیقات متفرقه پیرامون برخی از موضوعات مرتبط با این موضوع نگاشته شده است لیکن این تحقیقات ما را از انجام پژوهش دوباره بی نیاز نمیکند. خوشبختانه در سال های اخیر اقبال زیادی به مقررات بهداشتی، درمانی و دارویی و بحث جرایم مربوط به آن به چشم میخورد که چاپ برخی کتب حقوق پزشکی به صورت تألیف یا مجموعه مقالات از آثار این رویکرد مثبت است اما در میان کتب چاپ شده نیز به کتابی جامع و فراگیر که ماهیت این جرایم و مصادیق و احکام و آثار آن را مورد بررسی قرار دهد یافت نشد.
د) روش تحقیق
در این تحقیق به مناسبت موضوع از روش کتابخانه ای استفاده شده و منابع و مأخذ مربوطه علیرغم کم بودن آن، مورد مطالعه قرار گرفته است. همچنین قوانین و مقررات مختلف از اولین سالهای قانونگذاری در ایران تاکنون نیز در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است که در واقع مهمترین مأخذ و منبع این پژوهش همین قوانین مذکور است در کنار قوانین و مقررات، نظریات مشورتی قوة قضائیه و سازمان تعزیرات حکومتی و برخی آراء مربوط نیز مورد توجه قرار گرفته است.
هـ) اهداف تحقیق
به طور خلاصه مهمترین اهداف این پژوهش به شرح زیر است:
1- روشن شدن ماهیت جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی تبیین جایگاه آن در حقوق جزایایران
2- بررسی مصادیق مختلف جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در قانون تعزیرات حکومتی
3- بررسی مجازاتهای مقرر در قانون تعزیرات حکومتی برای جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی و مطالعه برخی از مباحث مربوط به مجازات مانند تخفیف، تبدیل و تشدید آن و نیز مجازات مشارکت و معاونت در این جرایم.
4- بررسی قوانین و مقررات مختلف به منظور مشخص شدن مراجع صالح برای رسیدگی، تعیین حدود صلاحیت هر یک از مراجع قضایی و غیرقضایی و نیز تبیین معانی قانونی صلاحیت هر یک از مراجع فوق و در نهایت روشن شدن نحوة حل اختلاف در صلاحیت.
و) ساختار و ترتیب مباحث
همانطور که از اهداف فوق روشن میشود اولین هدف ما در این تحقیق روشن شدن ماهیت جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی و جایگاه آن در حقوق جزای ایران میباشد. بدین منظور اولین فصل این تحقیق به بررسی این مطالب اختصاص یافته است. این فصل نیز به نوبة خود به دو مبحث تقسیم شده است: مبحث اول دربارة تاریخچه جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی میباشد و در مبحث دوم در سه گفتار به ترتیب در رابطه با مفهوم این جرایم و ارکان تشکیل دهنده و تفاوت آنها با تخلفات انتظامیبحث مینماییم.
مبحث سوم از فصل اول نیز به بیان جایگاه جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در تقسیم بندی جرایم اختصاص یافته است.
دومین فصل این نوشتار درباره مصادیق جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در قانون تعزیرات حکومتی میباشد. در این فصل با توجه به موضوع تحقیق ، بحث در سه مبحث، دنبال شده است. مبحث اول دربارة مصادیق جرایم بهداشتی، فصل دوم در مورد جرایم درمانی و فصل سوم دربارة جرایم دارویی. و هر یک از این مباحث، جرایم مربوطه بر اساس نقاط مشترک، شباهت هایی که با هم داشته اند در گروه های مختلفی طبقه بندی و مورد بررسی قرار گرفته است.
در فصل اول و دوم، ماهیت جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی و مصادیق آن بررسی میشود اما در سئوال مهمیکه در حقیقت در مرحلة پیگیری، رسیدگی و صدور حکم در مورد این جرایم مطرح میشود آن است که اولاً ماهیت مجازات این جرایم و انواع آن و سایر احکام مجازات در این جرایم به چه ترتیب است و ثانیاً چه مراجعی صلاحیت رسیدگی به این جرایم را دارند؟
در فصل سوم، هدف ما آن است که به این سؤال پاسخ در خور بدهیم و به همین جهت مطالب این فصل را در قالب دو مبحث ارائه میدهیم. مبحث اول: مجازات جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی که در آن به تفصیل دربارة ماهیت مجازات جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی و انواع آن در قانون تعزیرات حکومتی و مباحث تخفیف، تبدیل و تشدید مجازات و نیر مجازات مشارکت و معاونت در این جرایم بحث و بررسی صورت گرفته است و مبحث دوم از این فصل به بیان مراجع صالح برای رسیدگی اختصاص یافته است.
در این مبحث که در حقیقت آخرین مبحث نوشتار است ابتدا از مراجع صالح برای رسیدگی اعم از مراجع قضایی و مراجع غیرقضایی سخن به میان آمده و صلاحیت آنها مورد بررسی قرار گرفته و در خاتمه بحث مطالبی در خصوص نحوة حل اختلاف در صلاحیت مراجع فوق مطرح گردیده است.
فهرست مطالب:
مقدمه
فصل اول کلیات
مبحث اول: تاریخچه جرایم بهداشتی ، درمانی و دارویی
گفتار اول- دوران باستان
گفتار دوم- دوران اسلامی
گفتار سوم- تاریخچه جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در حقوق ایران
مبحث دوم- ماهیت جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی و تفاوت آن با تخلفات
انتظامی
گفتار اول- مفهوم جرائم بهداشتی، درمانی و دارویی
الف) مفهوم جرایم بهداشتی
ب) مفهوم جرایم درمانی
ج) مفهوم جرایم دارویی
گفتار دوم- ارکان تشکیل دهندة جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
الف) عنصر قانونی
ب) عنصر مادی
ج) عنصر معنوی
گفتار سوم- تفاوت جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی با تخلفات انتظامی
الف) تعریف تخلفات انتظامی
ب) تفاوت جرم با تخلف انتظامی
ج) تخلفات انتظامی در امور پزشکی و دارویی
مبحث سوم- جایگاه جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در تقسیم بندی جرایم
گفتار اول- جایگاه جرایم بهداشتی درمانی و دارویی در طبقه بندی
حقوق جزای اختصاصی
گفتار دوم- جایگاه جرایم بهداشتی ، درمانی و دارویی از نظر مطلق و مقید بودن.
فصل دوم- مصادیق جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در قانون تعزیرات حکومتی
مبحث اول- مصادیق جرایم بهداشتی
گفتار اول- جرایم مربوط به بهداشت محیط
الف) جرایم علیه بهداشت عمومی
ب) جرایم مربوط به بهداشت اماکن عمومی
ج) جرایم مربوط به بهداشت مراکز تهیه و تولید و نگهداری و توزیع مواد
خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی
گفتار دوم- جرایم مربوط به تهیه، توزیع، نگهداری و فروش مواد خوردنی،
آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی
الف) جرایم مربوط به تهیه و تولید مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی
ب) جرایم مربوط به توزیع، عرضه و فروش مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی
مبحث دوم- مصادیق جرایم درمانی
گفتار اول- جرایم مربوط به مداخلة غیر مجاز در امور پزشکی و درمانی
گفتار دوم- جرایم مربوط به خودداری از پذیرش و ارائه خدمات به بیماران
گفتار سوم- جرایم مربوط به اعمال سودجویانه در حرفة پزشکی
گفتار چهارم – جرایم مربوط به عدم رعایت ضوابط و مقررات حرفه ای
مبحث سوم- مصادیق جرایم دارویی
گفتار اول- جرایم مربوط به مداخله غیرمجاز در امور دارویی
گفتار دوم- جرایم مربوط به سودجویی در امور دارویی
گفتار سوم- جرایم مربوط به خودداری متصدیان امور دارویی از ارائه خدمات
گفتار چهارم- جرایم مربوط به تخلف از ضوابط و مقررات دارویی
فصل سوم- مجازات جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی در قانون تعزیرات حکومتی
و مراجع صالح برای رسیدگی به این جرایم
مبحث اول – مجازات جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
گفتار اول- تعریف مجازات و انواع آن در حقوق جزای ایران
الف) مفهوم مجازات
ب) انواع مجازات در حقوق جزای ایران
فهرست
گفتار دوم- ماهیت مجازات جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
گفتار سوم- انواع مجازات جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
در قانون تعزیرات حکومتی
گفتار چهارم – تخفیف، تشدید و تبدیل مجازات
در جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
الف) تخفیف مجازات
ب) تشدید مجازات
ج) تبدیل مجازات
گفتار پنجم- مجازات شرکت و معاونت در جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
مبحث دوم- مراجع صالح رسیدگی کننده جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
و نحوة حل اختلاف در صلاحیت
گفتار اول- محاکم ذی صلاح برای رسیدگی به جرایم بهداشتی، درمانی و دارویی
گفتار دوم- اختلاف در صلاحیت
نتیجه گیری
منابع و مآخذ
نمودار آماری
منابع و مأخذ:
منابع فارسی
1- آجرلو، غلامرضا ، مجموعه کامل قوانین و مقررات بهداشتی، درمانی و آموزشی، چاپ اول، تهران، حیان.
2- آخوندی، محمود، آیین دادرسی کیفری، چاپ هفتم ، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1375.
3- آل شیخ مبارک، قیس بن محمد، حقوق و مسئولیت پزشکی در آیین اسلام، چاپ اول، شابک، 1377.
4- اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عمومی، ج2، چاپ اول، تهران ، میزان، 1377.
5- اصفهانی، محمد مهدی، بازنگری در مفاهیم سلامت، بیماری، بهداشت، درمان و شفا با الهام از معارف اسلامی، مجموعه مقالات، چاپ اول، 1371.
6- تقیزاده انصاری، مصطفی، حقوق کیفری محیط زیست،چاپ اول، تهران، قومس، 1376.
7- جعفری لنگرودی، محمد جعفر، تاریخ حقوق ایران، تهران، کانون معرفت.
8- جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق، چاپ سوم، تهران، کتابخانه گنج دانش.
9- دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، ج4، چاپ دوم، تهران، دانشگاه تهران، 1377.
10- دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، ج7، چاپ دوم، تهران، دانشگاه تهران، 1377.
11- رکنی، نوردهر، اصول بهداشت مواد غذایی، چاپ اول ، انتشارات دانشگاه تهران. 1376.
12- زراعت، عباس، شرح قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، چاپ اول، فیض ،1377.
13- زراعت ، عباس ، مهاجری، علی، شرح قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب چاپ اول، قم، فیض، 1378.
14- شامبیاتی، هوشنگ، حقوق جزای عمومی، ج 2، چاپ سوم، تهران ویستار، 1372.
15- شامبیاتی، هوشنگ، حقوق جزای اختصاصی، ج 1 و 2، چاپ دوم، تهران ویستار، 1374.
16- صادقی،محمدهادی،حقوقجزای اختصاصی، ج1 جرایم علیه اشخاص،چاپ اول، تهران،
میزان، 1376.
17- صادقیحسنآبادی، علی،کلیات بهداشت عمومی، چاپهشتم، شیراز،دانشگاه علوم پزشکی،1375.
18- صانعی، پرویز، حقوق جزای عمومی، ج 1، چاپ هفتم، تهران ، گنج دانش، 1376.
19- صرامی، سیف الله، حسبه یک نهاد حکومتی، چاپ اول، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
20- عباسی، محمود مجموعة قوانین و مقررات پزشکی و دارویی، چاپ اول، تهران.
21- عباسی، محمود مجموعة مقالات حقوق پزشکی، ج 2، چاپ اول، تهران، حیان، 1376.
22- علی آبادی، عبدالحسین، حقوق جنایی ، ج 2، چاپ پنجم تهران، فرودسی، 1368.
23- علی پاشا، صالح، سرگذشت قانون، ج2، چاپ سوم، انتشارات دانشگاه تهران، 1348.
24- عمید، حسن ، فرهنگ فارسی عمید.
25- فتحی. محمد جواد، مجموعة کامل قوانین و مقررات تعزیرات حکومتی، چاپ اول، شابک 1376.
26- قانون تعزیرات حکومتی امور بهداشتی و درمانی به انضمام گزیده ای از قوانین مقررات مربوط به امور بهداشت، دارو و درمان، حوزه معاونت فرهنگی و امور اجرایی سازمان تعزیرات حکومتی، چاپ اول، 1377.
27- کاراندیش، دکتر سعید، سخندانی، مرسده ، نکات مهم و شایع ترین ها در بهداشت.
28- گلدوزیان، ایرج، بایستههای حقوق جزای عمومی، چاپ اول، تهران، میزان، 1377.
29- گلدوزیان، ایرج، حقوق جرای اختصاصی،ج1، چاپ پنجم، تهران، ماجد.
30- گلدوزیان، ایرج، حقوق جزای عمومی، ج2 ، چاپ چهارم، تهران، ماجد، 1376.
31- مجموعه کامل قوانین و مقررات تعزیرات حکومتی به اهتمام اداره کل حقوقی سازمان تعزیرات حکومتی، چاپ اول انتشارات سوره، 1379.
32- محسنی، مرتضی، دوره حقوق جزای عمومی، ج 2، چاپ اول، تهران، گنج دانش، 1375.
33- منتظری، حسینعلی، دراسات فی ولایه الفقیه ج2، چاپ دوم، قم ، المرکز العالمی للدراسات اللاسلامیه.
34- میرمحمد صادقی،حسین،حقوق کیفری اختصاصی،جرایم علیهاموالوحاکمیت،چاپ دوم،تهران، میزان ، 1376.
35- نجمآبادی، محمود، تاریخ طب در ایران، ج1 تهران ، انتشارات دانشگاه تهران.
36- نوربها، رضا، زمینة حقوق جزای عمومی، چاپ دوم، تهران، کانون وکلای دادگستری، 1375.
37- ولیدی، محمد صالح، حقوق جزای عمومی، ج2، چاپ اول ، تهران.
38- ولیدی، محمد صالح، حقوق جزای عمومی، ج4، چاپ دوم ، تهران 1375.
39- ویل دورانت ، تاریخ تمدن، ج1، ترجمه احمد آرام، چاپ دوم، تهران ، اقبال، 1377.
منابع عربی
ابن اخوه ، محمد بن محمد، آیین شهرداری در قرن هفتم، ترجمه جعفر شعار، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، چاپ سوم، تهران. ابن اخوه ، محمد بن محمد، معالم القربه فی احکام الحسبه، مطبعه دارالفنون. ابی داود، سلیمان، سنن ابی داوود، ج2، بیروت، دارالجیل. حر عاملی، محمد بن حسن، وسایل الشیعه، ج 12، بیروت ، دار احیاء التراث العربی. حلی، احمد بن محمد، المهذب البارع، چاپ اول، قم ، مؤسسه نشر اسلامی، 1413. حلی، جعفر بن حسن، شرایع الاسلام، ج4، چاپ سوم، قم، اسماعیلیان ، 1372. ماوردی، ابن الحسن علی بن محمد، الاحکام السلطانیه، قم، مرکز انتشارات دفتر تبیلغات اسلامی. موسی، عبدالله ابراهیم، المسئولیه الجسدیه فی الاسلام، چاپ اول، بیروت، داربی حزم، 1416.