نوع فایل: word
قابل ویرایش 169 صفحه
مقدمه:
1- طرح مساله
در سالهای اخیر، مجازات حبس ، موضوع ایرادات فراوانی قرار گرفته است . به همین جهت، مساله جایگزین ساختن حبس با مجازاتهای مناسبتر دیگری که از مضرات و مفاسد آن به دور باشند به طور جدی مطرح گردیده است. اگرچه این مساله در مورد تمام بزهکاران اعم از اطفال و بزرگسالان حائز اهمیت است لیکن با توجه به ویژگیهای اطفال بزهکار و لزوم داشتن نگرش خاص نسبت به این دسته و نیز افزایش نرخ بزهکاری اطفال و نوجوانان در سراسر جهان، موضوع مورد بحث در خصوص این گروه ، مستلزم توجه بیشتری است.
بدین ترتیب، در این نوشته، انواع مجازاتهای جایگزین ، شرایط و نحوه اجرا، مزایا و معایب و سایر مسائل پیرامون آنها در مورد اطفال بزهکار مورد مطالعه قرار خواهد گرفت که ضمن بحثهای کلی در خصوص آلترناتیوهای حبس که بسیاری از آنهادر مورد بزرگسالان نیز قابل استفاده می باشد، توجهی ویژه به واکنشهای متخذه در برابر اطفال و نوجوانان بزهکار خواهد داشت.
علاوه بر این، چندی است که موضوع مجازاتهای جایگزین، خصوصاً در مورد اطفال بزهکار، در ایران نیز مطرح شده و مسوولین امر نیز با برگزاری همایشها و سمینارهای متعددی علاقه خود را به این موضوع، ابراز نموده اند و حتی لوایحی نیز جهت ایجاد و اجرای آلترناتیوها تنظیم شده است. از طرف دیگر در حوزه بین المللی نیز مساله بزهکاری اطفال و نحوه واکنش در برابر آن مورد توجه قرار گرفته و خصوصاً سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه های متعددی نشان داده که برای این امر، اهمیت ویژه ای قائل است.
لذا در این نوشته علاوه بر بحثهای کلی مطروحه در مورد انواع جایگزینها، مقررات داخلی ایران در این خصوص با مقررات موجود در اسناد بین المللی مورد تطبیق قرار خواهند گرفت.
2- تحقیقات و مطالعات قبلی
رساله ها و کتب متعددی در خصوص بزهکاری اطفال وجود دارد. لیکن اکثر آنها، بیشتر، مسائل مربوط به علل بزهکاری اطفال، مسوولیت کیفری، مقررات دادرسی، نحوه محاکمه و پیشگیری از ارتکاب جرایم صغار را مطرح نموده، به مساله تصمیمهای مناسب در قبال اطفال و نوجوانان معارض قانون، کمتر پرداخته اند.
کتابها و رسالاتی که در آنها این مساله، قسمت مهمی را به خود اختصاص داده از این قرارند:
- کتاب «حقوق کیفری اطفال در اسناد سازمان ملل متحد» تالیف خانم مریم عباچی که در یک کتاب به تمام مسائل مربوط به اطفال بزهکار از جمله مسؤولیت کیفری، انواع جرایم ارتکابی، آیین دادرسی، مقررات مربوط به نگهداری اطفال بزهکار و ... صرفاً از دید اسناد بین المللی پرداخته، به نحوی که به انواع مجازاتهای مورداستفاده ، غیر از حبس، صرفاً در پنج صفحه پرداخته شده و طبعاًَ بسیار خلاصه و از باب اشاره به مقررات بوده است.
- کتاب «جایگزینهای زندان یا مجازاتهای بینابین» تالیف آقای دکتر محمد آشوری که در حین تهیه این پایان نامه منتشر گردید که اگر چه به طور مفصل انواع جایگزینها را مورد بررسی قرار داده، لیکن چون در مورد خاص اطفال نمی باشد به برخی تصمیمهای ویژه دادگاه اطفال اشاره ندارد و ضمناً اسناد بین المللی مربوط به اطفال نیز در آن مطرح نبوده، بیشتر، حقوق تطبیقی و مقررات کشورهای مختلف در آن مورد بحث واقع شده اند.
- ازمیان پایان نامه ها، پایان نامه ای با عنوان «جانشینهای مجازات زندان» که توسط آقای علی کرم جانی پور جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران تهیه گردیده است، انواع جانشینهای زندان را مطرح نموده لیکن نه در مورد اطفال و جانشینهای خاصی که در بزهکاری آنها مورد نظر است و نه در مورد اسناد بین المللی خاص اطفال، مطلبی ندارد. علاوه بر این، به دلیل نگارش در سالیان گذشته، برخی از جایگزینهای جدید را نیز مورد بحث قرار نداده است. سایر رسالههای ارائه شده در دانشگاههای مختلف، بیشتر به مسائل مربوط به مسوولیت کیفری، مقررات شکلی مربوط به دادرسی و مطالبی کلی همچون سیاست جنایی ایران در قبال اطفال بزهکار پرداخته اند که طبعاً در هیچ یک از آنها موضوع ، به طور دقیق از دید مقررات داخلی و اسناد بین المللی مورد بحث قرار نگرفته است.
اما کاملترین نوشته ای که در خصوص مساله مطروحه در این پایان نامه نگارش یافته است، کتاب «دادرسی اطفال بزهکار در حقوق تطبیقی» تالیف خانم دکتر تاج زمان دانش است. لیکن این کتاب نیز صرفاً ابعادی از موضوع را بررسی کرده و بیشتر به مقررات موضوعه و قوانین سایر کشورها در این خصوص، پرداخته است و چندان به ابعاد جرم شناسانه موضوع یا وضعیت فعلی مجازات اطفال ، در عمل در ایران توجه نشده است.
3- ضرورت تحقیق
دهه های 1980 و 1990 با تصویب یک چارچوب هنجاری بین المللی در زمینه تشکیلات قضایی نوجوانان همراه بود. حداقل مقررات سازمان ملل متحد در مورد اعمال عدالت یا مقررات پکن، رهنمودهای ملل متحد برای پیشگیری از بزهکاری نوجوانان یا رهنمودهای ریاض و مقررات ملل متحد برای حمایت از نوجوانان محروم از آزادی همراه با کنوانسیون حقوق کودک، بارزترین نمونه ها در این زمینه هستند.
بسیاری کشورها ، قدمهایی برای تضمین رعایت حقوق اطفال بزهکار و اجتناب از محروم کردن آنان از آزادی برداشته اند. اما در کشور ما، اگرچه امروزه اهمیت موضوع برای دولتمردان روشن گردیده و اقداماتی در حال شکل گیری می باشد لیکن تا به این لحظه، اقدام عملی جدی در این خصوص انجام نشده است.
اکنون زمان آن رسیده است که برای تقویت و اعتلای نظام قضایی کشور که در آن، حیثیت و ارزش کودکان، ترفیع داده شده و به جای اقدامات سرکوبگرانه، سازگار کردن ایشان با اجتماع و اصلاح آنها مد نظر باشد، سرمایه گذاری کنیم. یکی از اقدامات مهم در این زمینه، اصلاح قوانین موجود و تصویب قوانینی است که به موجب آنها این امر، تضمین شود که محروم کردن کودکان از آزادی، تدبیری است که در آخرین مرحله و برای کوتاهترین زمان ممکن باید به آن متوسل شد و برای رسیدن به این هدف باید وسایل جدید و تصمیمهای ویژه ای را درقوانین در اختیار قاضی اطفال قرار داد.
اسناد بین المللی و خصوصاً قطعنامه های سازمان ملل متحد، بهترین راهنمای ما در این راه خواهند بود و لذا ضرورت دارد که این مقررات بررسی شود و در هر مورد، راه حلها و پیشنهادات قابل اجرا با توجه به شرایط کشور ایران، مورد بحث قرار گیرد.
4- فرضیه ها
فرضیاتی که در تقریر این نوشته مورد نظر بوده عبارتند از:
-هدف از واکنش نسبت به بزهکاری اطفال، اصلاح بزهکار و باز اجتماعی کردن وی می باشد.
-مجازات حبس (سالب آزادی) علاوه بر اینکه موجب اصلاح بزهکار نمی شود واجد مفاسد و مضرات عدیده ای می باشد و لذا باید با مجازاتها و تدابیر دیگری جایگزین گردد.
-مقررات فعلی ایران در خصوص مجازات اطفال، ناقص و نامناسب بوده و مستلزم اصلاح است.
-راهکارهای مطروحه در اسناد بین المللی در خصوص تصمیمهای دادگاه اطفال ، توجه به آنها و تطبیق مقررات داخلی با آنها مفید است.
5- روش تحقیق
اجرای طرح عمدتاً مبتنی بر روش کتابخانه ای است و با این روش ، سعی در بررسی موضوع از دید روانشناسی، جرم شناسی و علوم تربیتی داشته، مسائل نظری حقوقی و مقررات موضوعه در این باب در اسناد بین المللی و حقوق ایران را بررسی می کند. در کنار این روش، سعی شده است با مراجعه به مراجع قضایی، تا حد امکان از احکام این دادگاهها استفاده شود.
6 – طرح کلی پایان نامه و روش طرح مطالب
پایان نامه حاضر مشتمل بر یک قسمت تحت عنوان کلیات و دو بخش اصلی است. در قسمت کلیات، به بعضی مسائل ضروری و برخی مفاهیم لازم همچون سیر تاریخی مجازات اطفال، تعریف واژه های کلیدی، علل بزهکاری اطفال و اهمیت آن، هدف از مجازات اطفال و اصول مورد تاکید در مجازات آنان و نیز مبانی و فلسفه مجازاتهای جایگزین، تاریخچه، انواع و زمینه های اجرای آن به طور اجمال و در حد ضرورت خواهیم پرداخت. سپس با طرح یک تقسیم بندی از انواع مجازاتهای جایگزین در بخش اول به مصادیق جایگزینهایی که به عنوان مجازات اصلی جانشین حبس می شوند و در بخش دوم به جایگزینهایی که در حین اجرا و جهت جلوگیری از اجرای مجازات حبس یا قسمتی از آن مطرح می شوند اشاره خواهیم کرد. هر یک از انواع جایگزینها در هر بخش، یک فصل را به خود اختصاص داده و در آن طی گفتارهایی به مباحث کلی پیرامون آن جایگزین و نیز مقررات داخلی و اسناد بین المللی در آن مورد، در کنار هم خواهیم پرداخت .
فهرست مطالب:
مقدمه
1 – طرح مساله
2- تحقیقات و مطالعات قبلی
3- ضرورت تحقیق
4- فرضیه ها
5- روش تحقیق
6- طرح کلی پایان نامه و روش طرح مطالب
کلیات
الف – سیر تاریخی مجازات اطفال
1 – دوره باستان و میانه
2- دوره معاصر
3- دوره باستان و پس از آن در ایران
ب – مفاهیم ، واقعیتها و ضرورتها
طفل و مسئوولیت کیفری
بزهکاری اطفال و طفل بزهکار
علل بزهکاری
اهمیت بزهکاری
ج – هدف از مجازات اطفال
د – اصول مورد تاکید در تعیین مجازات اطفال
تناسب جرم و مجازات
تفرید مجازات
لزوم تفسیر کودک مدارانه قوانین جزایی
ضرورت دوری از برچسب زنی
توجه به حق مشارکت طفل در تعیین سرنوشت خویش
هـ - مجازاتهای جایگزین حبس
فلسفه پیدایش
تاریخچه و مفهوم
فواید و شرایط
انواع
زمینه های اجرا
بخش اول – جایگزینها به عنوان مجازات اصلی
فصل اول– سپردن طفل به والدین یا سرپرستان قانونی با الزام به تادیب
گفتار اول – ماهیت، شرایط و اهداف
گفتار دوم – حقوق کیفری ایران
گفتار سوم – اسناد بین المللی
فصل دوم – سپردن طفل به خانواده مورد اعتماد
گفتار اول – ماهیت، شرایط و اهداف
گفتار دوم – مزایا و معایب
گفتار سوم – حقوق کیفری ایران
گفتار چهارم – اسناد بین المللی
فصل سوم – مجازاتهای شفاهی
فصل چهارم – الزام به شرکت در کلاسهای آموزشی و
حرفه ای
گفتار اول – حقوق کیفری ایران
گفتار دوم – اسناد بین المللی
فصل پنجم – حکم حضور در مرکز مراقبت
فصل ششم – سازش با مجنی علیه وجبران ضررو زیان وی
فصل هفتم – خدمات عام المنفعه
گفتار اول – تاریخچه
گفتار دوم – ماهیت
گفتار سوم- شرایط و الزامات
گفتارچهارم – مزایا و معایب
گفتار پنجم – حقوق کیفری ایران
گفتارششم – اسناد بین المللی
فصل هشتم – مراقبت با دستگاه الکترونیک
فصل نهم – محرومیتها و ممنوعیتهای اجتماعی و حقوقی
گفتاراول – ماهیت ، شرایط و اهداف
گفتار دوم – مزایا و معایب
گفتار سوم – حقوق کیفری ایران
گفتارچهارم – اسناد بین المللی
فصل دهم – جزای نقدی
گفتاراول – تاریخچه
گفتاردوم – مفهوم و اوصاف
گفتارسوم – انواع
مبحث اول – جزای نقدی ثابت
مبحث دوم – جزای نقدی نسبی
مبحث سوم – جزای نقدی روزانه
گفتار چهارم – مزایا و معایب
گفتار پنجم – حقوق کیفری ایران
گفتارششم – اسناد بین المللی
بخش دوم – جایگزینهادر مرحله اجرای حبس
فصل اول – نظام نیمه آزادی
گفتار اول – ماهیت، شرایط و روش اجرا
گفتار دوم – مزایا و معایب
گفتار سوم – حقوق جزای اسلامی
گفتار چهارم – حقوق کیفری ایران
گفتار پنجم – اسناد بین المللی
فصل دوم – استفاده از زندانهای باز
گفتار اول – ماهیت، شرایط و روش اجرا
گفتار دوم – مزایا و معایب
گفتار سوم – حقوق جزای اسلامی
گفتارچهارم – حقوق کیفری ایران
گفتار پنجم – اسناد بین المللی
فصل سوم – کیفرهای پایان هفته ای
گفتار اول – ماهیت، شرایط و روش اجرا
گفتار دوم – مزایا و معایب
گفتار سوم – حقوق جزای اسلامی
گفتارچهارم – حقوق کیفری ایران
گفتار پنجم – اسناد بین المللی
فصل چهارم – حبس در منزل
گفتار اول – ماهیت، شرایط و روش اجرا
گفتار دوم – مزایا و معایب
گفتار سوم – حقوق جزای اسلامی
گفتارچهارم – حقوق کیفری ایران
گفتار پنجم – اسناد بین المللی
فصل پنجم – تعلیق
گفتار اول – تعریف و فلسفه
گفتار دوم – انواع
گفتار سوم – مزایا و معایب
گفتار چهارم – حقوق جزای اسلامی
گفتار پنجم – حقوق کیفری ایران
مبحث اول – سابقه تاریخی
مبحث دوم – شرایط
مبحث سوم – آثار
مبحث چهارم – وظایف مقام قضایی
مبحث پنجم – فسخ
گفتار ششم – اسناد بین المللی
فصل ششم – آزادی مشروط
گفتار اول – تعریف و فلسفه
گفتار دوم – تاریخچه
گفتار سوم – مزایا و معایب
گفتارچهارم – حقوق جزای اسلامی
گفتار پنجم – حقوق کیفری ایران
مبحث اول- سابقه تاریخی
مبحث دوم- شرایط
مبحث سوم- آثار
گفتار ششم – اسناد بین المللی
نتیجه گیری
منابع و ماخذ
پیوستها
چکیده انگلیسی
منابع و مأخذ:
الف – کتابها
1) آخوندی، محمود، آیین دادرسی کیفری، جلد سوم، چاپ اول، انتشارات ارشاد اسلامی، تهران، 1369.
2) آشوری، محمد، جایگزینهای زندان یا مجازاتهای بینابین، چاپ اول، نشر گرایش، تهران، 1382.
3) عدالت کیفری ، چاپ اول، انتشارات کتابخانه گنج دانش، تهران، 1376.
4) آنسل ، مارک، دفاع اجتماعی، ترجمه محمد آشوری و علی حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ سوم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 1375.
5) احمدی ابهری، محمد علی ، اسلام و دفاع اجتماعی، چاپ اول، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، قم 1377 .
6) اردبیلی، محمد علی، حقوق جزای عمومی، چاپ دوم، نشرمیزان، تهران، 1378.
7) ایبراهمسن، دیوید، روانشناسی کیفری، ترجمه پرویز صانعی، چاپ اول، انتشارات دانشگاه ملی ایران، تهران، 1357.
8) براهنی، محمد تقی، لغت نامه روانشناسی ، انتشارات فرهنگ معاصر، تهران، 1372.
9) بولک، برنار، کیفرشناسی، ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ دوم، انتشارات مجد، تهران، 1375.
10) پرادل، ژان، تاریخ اندیشه های کیفری، ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ اول، انتشارات سمت، تهران، 1381.
11) حکمت، سعید، روانشناسی جنایی، چاپ اول، انتشارات دانشگاه ملی ایران، تهران، 1346.
12) خلیلی، مهیار، تاریخ کشتار و آزار در ایران، چاپ اول، انتشارات امیر کبیر، تهران، 1359.
13) دانش، تاج زمان، دادرسی اطفال بزهکار در حقوق تطبیقی، چاپ اول، نشر میزان، تهران، 1378.
14) اطفال و جوانان بزهکار، چاپ اول، انتشارات موسسه خدمات فرهنگی رسا، 1374.
15) حقوق زندانیان و علم زندانها، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران،1372.
16) سازمان اصلاحات جزایی بین المللی، رویه عملی در زندان، انتشارات راه تربیت، تهران، 1381.
17) سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور، مجموعه سخنرانیها و میزگردهای برگزار شده در همایش تحلیل آثار و بررسی احکام جدید دادگاههای اطفال، چاپ اول، انتشارات راه تربیت، تهران، 1380.
18) مجموعه مقالات و سخنرانیهای اولین همایش بین المللی بررسی راههای جایگزین مجازات حبس، چاپ اول، انتشارات راه تربیت تهران، 1381.
19) شامبیاتی، هوشنگ، بزهکاری اطفال و نوجوانان، چاپ هفتم، انتشارات ژوبین، تهران، 1377 .
20) شکری، رضا، نگرشی بر حقوق جزای عمومی (تقریرات حقوق جزای عمومی دکتر محمد باهری و میرزا علی اکبر خان داور)، چاپ اول، انتشارات مجد، تهران،1380.
21) شمس، علی، پژوهشی درباره زندانبانی اسلامی، چاپ اول، انتشارات اداره کل زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی استان خراسان ، مشهد، 1375.
22) صانعی، پرویز، حقوق جزای عمومی، جلد دوم، چاپ هفتم، انتشارات کتابخانه گنج دانش، تهران،1376.
23) قانون و شخصیت ، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران، 1344.
24) حقوق و اجتماع، جلد اول ، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه ملی ایران، تهران، 1353.
25) صلاحی، جاوید، کیفر شناسی، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه ملی ایران، تهران، 1354
26) اخذ تصمیم درباره کودکان و نوجوانان بزهکار و ناسازگار، چاپ اول، انتشارات گوتنبرگ، تهران، 1353.
27) عباچی، مریم، حقوق کیفری اطفال در اسناد سازمان ملل متحد، چاپ اول، انتشارات مجد، تهران، 1380.
28) عبادی، شیرین، حقوق کودک تطبیقی ، چاپ اول، انتشارات کانون، تهران، 1376.
29) عبدی، عباس، آسیب شناسی اجتماعی (تاثیر زندان بر زندانی)، چاپ اول، انتشارات نور، تهران، 1371.
30) علومی، رضا، بزهکاران جوان، چاپ اول، انتشارات امیر کبیر، تهران، 1348.
31) علی آبادی، عبدالحسین، حقوق جنایی ، جلد دوم، چاپ اول، انتشارات فردوسی، تهران، 1368.
32) غفوری غروی، سید حسن، انگیزه شناسی جنایی: پژوهشی درباره بزهکاری اطفال و نوجوانان در ایران، چاپ اول، انتشارات دانشگاه ملی ایران، تهران، 1359.
33) گسن، ریموند، جرم شناسی نظری، ترجمه مهدی کی نیا، چاپ اول، انتشارات مجد، تهران، 1374.
34) جرم شناسی کاربردی، ترجمه مهدی کی نیا، چاپ اول، انتشارات مجد، تهران، 1370.
35) گلدوزیان، ایرج، بایسته های حقوق جزای عمومی، چاپ دوم، نشر میزان، تهران، 1378.
36) ماتیوس، راجر و پتیرفرانسیس، زندانها در هزاره سوم، ترجمه لیلا اکبری،چاپ اول، انتشارات راه تربیت، تهران، 1381.
37) مظلومان، رضا، حقوق جزا و جرم شناسی ، چاپ دوم، بینا، تهران، 1353.
38) منصور، محمود، زمینه بررسی بزهکاری کودکان و نوجوانان ، چاپ اول، انتشارات شرکت سهامی چهر، تهران، 1356.
39) منوچهریان، مهرانگیز، چرا اطفال ناسازگار می شوند و چه باید کرد، چاپ سوم، انتشارات موسسه عالی حسابداری، تهران، 1344.
40) نجفی ابرندآبادی، علی حسین و حمید هاشم بیگی، دانشنامه جرم شناسی، چاپ اول، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران، 1374.
41) نجفی توانا، علی، نابهنجاری و بزهکاری اطفال و نوجوانان، چاپ اول، انتشارات راه تربیت، تهران، 1381.
42) نوربها، رضا، زمینه حقوق جزای عمومی، چاپ پنجم، انتشارات کتابخانه گنج دانش، تهران، 1380.
43) ولیدی، محمد صالح، مختصر النافع حقوق جزای عمومی ، چاپ اول، انتشارات خط سوم، تهران، 1378.
44) هومن، احمد، زندان و زندانیها، چاپ اول، چاپخانه دانشگاه تهران، 1339 .
ب- مقالات و نشریات
1) آزمایش، سید علی، « اطفال بزهکار را چگونه باید درمان کرد»، نشریه حقوق مردم، سال هفتم، شماره 31.
2) اردبیلی، محمد علی، «جایگزینهای زندانهای کوتاه مدت در حقوق کیفری ایران»، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 12-11.
3) بوریکان، ژاک، « اطفال بزهکار و بزه دیده در حقوق فرانسه»،´ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی، مجلة تخصصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، سال اول، شماره دوم.
4) دادبان، حسن، «تعلیق اجرای کیفر»، مجله کانون وکلا، سال دهم، شماره 6.
5) دانش، تاج زمان، « الزام اطفال و نوجوانان بزهکار به اشتغال به کارهای عام المنفعه»، مجله حقوقی ، شماره 26 .
6) سیگل، لری، «نظریه واکنش اجتماعی برچسب زنی و تعارض«، ترجمه جعفر محمدپور، مجله امنیت، شماره 11 و 12.
7) صندوق کودکان سازمان ملل متحد، نشریه اینوچنتی دایجست، شماره 3 (دادرسی ویژه نوجوانان).
8) ظهیری، سهیلا،«سیستم جنایی نوجوانان هندوستان» ، مجله اصلاح و تربیت ، سال ششم، شماره 71 و 72.
9) عیسی پور، ابراهیم،«مجازاتهای جایگزین»، مجله اصلاح و تربیت، سال اول، شماره 11 و 12.
10) کاشفی اسماعیل زاده، حسن، «نظریه های عدالت کیفری صغار»، نشریه امنیت، سال چهارم، شماره 9 و 10.
11) گودرزی، محمد رضا و عباس جوانفر،«زندان زدایی، راهکارها و شیوه های باز اجتماعی کردن»،مجله اصلاح و تربیت، سال دوم، شماره 17.
12) مجله قضایی و حقوقی دادگستری، شماره 38 (بهار 1381) ، میزگرد وارسی جایگزینهای مجازات زندان .
13) محمدی، داود، «حبس و جایگزینهای حبس» ،مجله اصلاح و تربیت ، سال دوم، شماره 6.
14) معظمی، شهلا، «پیشگیری از تکرار جرم»، مجله اصلاح و تربیت، سال ششم، شماره 64.
15) میر محمد صادقی، «بررسی قوانین دادرسی نوجوانان در ایران » ،مجله اصلاح و تربیت، سال هفتم، شماره 73 و 74.
16) نور بها، رضا، «مسوولیت جزایی در قانون مجازات اسلامی» ،مجله تحقیقات حقوقی، شماره 9.
ج – پایان نامه ها
1) برادران نصیری، هژبر، مسئولیت اشخاص حقوقی در حقوق ایران و فرانسه: مطالعه ضمانت اجراهای معمول نسبت به اشخاص حقوقی ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق ، 1382.
2) جانی پور، علی کرم، جانشینهای مجازات زندان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، 1375.
3) رضا علی، محسن، شیوه های نگهداری بزهکاران نوجوان در حقوق ایران و انگلستان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نراق، 1378.
4) ساکی، بهروز، بررسی تطبیقی سیاست جنایی سازمان ملل متحد و ایران در قبال بزهکاری صغار، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس، 1377.
5) ظهیریان، محمد مهدی، بررسی تطبیقی مسوولیت کیفری و دادرسی اطفال در حقوق ایران و انگلیس، پایان نامه کارشناسی ارشد، مجتمع آموزش عالی قم، 1376.
6) عمونیا، اکبر، سیاست جنایی ایران در قبال اطفال و نوجوانان معارض قانون، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 1381.
7) کاشانی مهر، علی اکبر، سیاست جنایی ایران در قبال بزهکاری کودکان و نوجوانان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، 1371.
8) گل پرور، حسن ، بررسی تطبیقی مسوولیت کیفری و دادرسی اطفال در حقوق ایران و انگلیس، پایان نامه کارشناسی ارشد، مجتمع آموزش عالی قم، 1378.
9) مبارکی، ثریا، بررسی تاثیر ملاقاتهای حضوری نوجوانان با خانواده در جلوگیری از رفتارهای نابهنجار در کانون اصلاح و تربیت، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد واحد رودهن، 1376.
د – جزوات
1) آشوری، محمد، تقریرات درس جرم شناسی، دوره کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، سال تحصیلی 73-1372.
2) اردبیلی، محمد علی، تقریرات درس جامعه شناسی جنایی، دوره کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی ، سال تحصیلی 80-1379.
3) میر محمد صادقی، حسین، تقریرات درس حقوق جزای عمومی 2، دانشگاه امام صادق ، سال تحصیلی 76-1375.
4) نجفی ابرند آبادی، علی حسین، تقریرات درس حقوق جزای عمومی 2، تهیه و تنظیم مهرداد رایجیان اصلی، دوره کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، سال تحصیلی 79-1378.
5) تقریرات درس جرم شناسی ، گردآوری توسط بتول پاکزاد،دوره کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، سال تحصیلی 73-1372.
6) تقریرات درس جرم شناسی(کنترل و واکنش اجتماعی)، تهیه و تنظیم عباس تدین، دانشگاه امام صادق، بهار 1381 .
نوع فایل: word
قابل ویرایش 247 صفحه
مقدمه:
مسئولیت در معنی عام آن از نظر قانون شامل مسئولیت مدنی و کیفری است و مسئولیت کیفری ناشی از جرم و یکی از بنیادهای حقوقی است که بدون اثبات آن، احقاق حق مفهوم عینی خود را از دست داده و صرفاً جنبه ذهنی خواهد داشت زیرا در جریان رسیدگی به هر پدیده جزایی یگانه عاملی که حق را از قوه به فعل در آورده به آن عینیت می بخشد و به طور ملموس در اختیار صاحب حق قرار می دهد، اثبات مسئولیت کیفری است.
به همین مناسبت نخستین پرسشی که در ابتدای این بحث مطرح خواهد شد این است که ببینیم تدبیر قانون گذار کیفری در مسئول شناختن افرادی که قوانین جزایی را نقض می کنند چیست؟
بطور کلی، الزام شخص به پاسخگویی در قبال تعرض نسبت به جسم و جان و مال و یا حیثیت دیگران، خواه به جهت حمایت از حقوق و آزادی های فردی انجام گیرد و خواه به انگیزه دفاع از جامعه به منظور برقراری تناسب منطقی بین مجازات وجرم و یا به عنوان اجرای عدالت و احقاق حق در بین مردم، صورت پذیرد، تحت عنوان ،مسئولیت کیفری مطرح می شود که از نظر حقوق جزاء تشخیص آن دارای اهمیت زیادی است، زیرا تحمیل کیفر و تعیین میزان مجازات مرتکب جرم به عنوان نتایج و عواقب نامطلوب کاریکه انجام داد و مستلزم آن است که مستحق کیفر، از نظر جسمی و روانی و رشد اهلیت و سایر خصوصییات لازم در وضعی باشد که توانایی درک صحیح اعمال و رفتار خود را داشته باشد تا بتوان جرم را به او نسبت داد یا به عبارت دیگر، مرتکب قابلییت انتخاب نتیجه مجرمانه را دارا باشد تا از نظر کیفری مسئول شناخته شود.
اثبات این مسئله که یکی از مسائل موضوعی حقوق جزا و علی القاعده به عهده مقامات قضایی
صلاحیت دار می باشد. باید در رسیدگی های قضایی اعم از مراهل تحقیق و دادرسی در مورد هر متهمی کیفیات مربوط به شخصیت مرتکب جرم برای احراظ و اثبات مسئولیت یا عدم مسئولیت کیفری مرتکب و صدور حکم مقتضی دقیقا مورد توجه وبررسی قرار گیرد بعلاوه در پاره ای از اوقات قانون گذار به علت وجود شرایط و کیفیات خارجی مربوط به وقوع جرم عمل مجرمانه مرتکب را تحت عنوان عوامل توجیه کننده و رفع کننده باعث زوال مسئولیت کیفری می شناسد امعان در مسائل فوق اهمیت بحث و شناخت مسئولیت کیفری را به خوبی روشن می کند و نشان می دهد تعیین حد و مرز و بیان ماهییت جامع و مانع مسئولیت کیفری بوسیله قانون گذار تا چه حدی می تواند در احقاق حق و اجرای عدالت و حفظ نظم و امنیت در جامعه مؤثر باشد.
مع هذا این امر آن طور که باید و شاید مورد توجه قانون گذار قرار نگرفته در هیچ یک از قوانین جزایی و مدونه کشورمان ماهیت حقوقی و تعریف مسئولیت کیفری و عوامل رافع مسئولیت کیفری به طور مشخص بیان نشده است چنان که در مطالعه مقررات جزایی و موضوعه و عوامل رفع کننده ملاحظه
می شود قانون گذار گاهی به ذکر کلمه مسولیت اکتفاء کرده و زمانی عنوان کلی (مسئولیت جزایی) و یا (صدور مسئولیت جزایی) را برای موارد مربوط به این پدیده انتخاب کرده است ، بدون اینکه تعریفی از مسئولیت کیفری و عوامل رفع کننده ارائه کرده باشد1.
در این چشم انداز ، تلاش برای تبیین علمی و گزینش تعریف «مسئولیت کیفری و عوامل رافع مسئولیت کیفری» با مطالعه و دقت در معانی واژه مسئولیت و مفاهیم کلی اخلاقی قانونی و موارد استعمال لفظ مسئولیت و عوامل رفع از مسئولیت و مشتقات آنرا از فقه در آیات قران کریم و روایات و حقوق جزا دنبال خواهیم کرد.
مقررات جزایی پاره ای کشورها بی آنکه ذکری از شرایط عمومی تحقق مسئولیت کیفری به میان آورند صرفاً به بیان علل یا حالاتی پرداخته اند که بر دفعیت مرتکب جرم و یا رابطه ذهنی او با جرم تاثیر گذاشته از این رهگذر اهلیت جزایی متهم را از بین برده یا وصف مجرمانه را از اراده او باز می ستاند و به این وسیله مواخذه متهم را نسبت به جرم انجام یافته ناممکن می سازد این علل و حالات را گاه عوامل رافع و یا احیانا موانع مسئولیت کیفری می خوانند از جمله صغر ، جنون ، مستی ، اجبار و اکرا ه و افطرار ، و اشتباه که این عوامل یا موانع به شمار می روند در ضمن موادی از قانون جزای این کشورها جداگانه ذکر و شرایط آنها و آثار ویژه هر یک بر مسئولیت کیفری متهم به تفضیل یا به اجمال بیان شده است.
فهرست مطالب:
پیشگفتار
مقدمه
فصل اول- مفاهیم مسئولیت
مفاهیم مسئولیت)الف- مفهوم لغوی مسئولیت
ب-مفهوم کلی مسئولیت
ج- مسئولیت در قرآن کریم
د- مسئولیت اخلاقی
هـ- مسئولیت اجتماعیگ
جنبه های فردی و اجتماعی مسئولیت در فقه
الف- جنبه فردی مسئولیت
ب- جنبه های اجتماعی مسئولیت در فقه
فصل دوم- مفاهیم مسئولیت کیفری
مفاهیم مسئولیت کیفری
مسئولیت واقعی و انتزاعی
مقایسه مسئولیت با تکلیف
تفاوت میان مسئولیت و مجرمیت
فصل سوم- سابقه تاریخی مسئولیت
سابقه تاریخی مسئولیت
الف- سابقه مسئولیت در قدیم الایام
بند اول- مختصات مسئولیت در قدیم الایام
ویژگی جمعی بودن مسئولیت
تسری مسئولیت به اجساد و حیوانات
موضوعی بودن مسئولیت
در ایران باستان
در روم باستان
در یونان باستان
ب- مسئولیت کیفری در دوران معاصر
فصل چهارم) مسئولیت کیفری در اسلام
مسئولیت کیفری در اسلام
الف- تعریف و خصوصیات مسئولیت کیفری در اسلام
ب- اصول حاکم بر مسئولیت کیفری در اسلام
بنداول- شخصی بودن مسئولیت کیفری
بند دوم- برقراری شرایط عمومی مسئولیت
بند سوم- اصل تساوی در مجازاتها
بند چهارم- اصل قانونی بودن مجازاتها
فصل پنجم) مسئولیت کیفری در مقررات جزایی ایران
مسئولیت کیفری در مقررات جزایی ایران
الف- در قانون مجازات عمومی مصوب 1304
ب- در قانون اقدامات تامینی مصوب 1339
ج- در قانون مجازات عمومی اسلامی 1352
د- مجازات اسلامی مصوب 1307
فصل ششم) حدود و قلمرو مسئولیت کیفری
حدود و قلمرو مسئولیت کیفری
بخش اول- اهلیت و انواع آن در حقوق جزا
الف- اهلیت جنایی
ب- اهلیت مادی یا واقعی
ج- اهلیت جزائی
مقایسه اهلیت جزایی با اهلیت جنایی
اهلیت جزایی و مسئولیت کیفری
بخش دوم- تقصیر و مسئولیت کیفری
قلمرو تقصیر در حقوق جزا
الف- تقصیر در قلمرو وسیع
بند اول- ادراک و اختیار، توأماً شرط اعتبار اراده
بند دوم- اختیار، شرط منحصر اعتبار اراده
ب- تقصیر در قلمرو محدود
ج- نقد و بررسی، ارزیابی نظریات
بخش سوم- اسناد و مسئولیت کیفری
انواع اسناد
الف- اسناد یا انتساب مادی
ب- اسناد یا انتساب معنوی
اسناد مادی و مسئولیت کیفری
اسناد معنوی و مسئولیت کیفری
فصل هفتم) ارکان اهلیت جزائی
ارکان و اهلیت جزایی
رکن اول- ادراک
الف- مفهوم ادراک و تمییز
ب- نقش ادراک در مسئولیت کیفری
ج- عقل در مفهوم ادراک
د- عقل در مقررات جزائی ایران
هـ - عقل در حقوق جزائی اسلام
رکن دوم- اختیار
مفاهیم و کاربردهای اختیار
الف- اختیار در لغت
ب- اختیار در مفهوم فلسفی
بند اول- عنصر قدرت
بند دوم- عنصر اراده
ج- اختیار در مفهوم حقوقی
بند اول- مفهوم نقش اراده
1- نقش اراده در رکن مادی جرم
2- نقش اراده در رکن روانی جرم
بند دوم- مفاهیم گوناگون اختیار در حقوق
1- اختیارات در لغت
2- اختیار در تکالیف و جزائیات
رکن سوم- علم به قانون
الف- مفهوم قانون
بند اول- نص جزایی
بند دوم- عدم مشروعیت جزایی
ب- نقش علم به قانون
بند اول- علم به قانون، عنصر سازنده سوء نیت جزایی
بند دوم- علم به قانون جزا، شرط شمول قانون
بند سوم- علم به قانون، شرط ثبوت مسئولیت کیفری
بند چهارم- علم به قانون، شرط تحمل مجازات
10- فصل هشتم) صغر(کودکی) در مسئولیت کیفری
عوامل رافع مسئولیت کیفری
علل عدم مسئولیت کیفری
الف- علل توجیه کننده جرم یا علل مشروعیت
ب- عوامل رافع مسئولیت کیفری
ج- علل معافیت از مجازات یا معاذیر قانونی
طبقه بندی عوامل رافع مسئولیت جزایی و وجوه افتراق آن با سایر علل
الف- طبقه بندی عوامل رافع مسئولیت کیفری
بند اول- عوامل تام رافع مسئولیت جزایی
بند دوم- عوامل نسبی رافع مسئولیت جزایی
ب- وجوه افتراق با سایر علل عدم مسئولیت
بند اول- فرق عوامل رافع مسئولیت جزائی از علل مشروعیت
بند دوم- تفاوت میان علل عدم انتساب با معاذیر معاف کننده یا تخفیف دهنده مجازات
بند سوم- فرق بین عوامل عینی رافع مسئولیت کیفری و معافیت از مجازات
تأثیر عوامل عینی رافع مسئولیت نسبت به سایر شرکت کنندگان
تأثیر عوامل عینی رافع مسئولیت کیفری و مسئله مسئولیت مدنی
خصوصیات ضمنی قانون و عوامل عینی رافع مسئولیت کیفری
مقررات قانون ایران و خصوصیات ضمنی عوامل رافع مسئولیت کیفری
مجرم در برخورد با علل رافع مسئولیت
11- فصل نهم) جنون
کودکی و مسئولیت کیفری
تاریخچه ی مسئولیت کیفری اطفال
طفل کیست؟
مفهوم بلوغ
الف- مفهوم علمی بلوغ
ب- معیار بلوغ در قفسه
بند اول- معیار بلوغ در کتاب
بند دوم- معیار بلوغ در سنت
بند سوم- سخنان فقها در مورد علایم و سن بلوغ
اهمیت جرایم اطفال
مسئولیت جزایی اطفال
مسئولیت جزایی اطفال در مراحل مختلف طفولیت و امتیازات هر دوره
الف- مسئولیت جزایی اطفال غیرممیز
ب- مسئولیت جزایی اطفال ممیز
ج- مسئولیت جزائی اطفال در مرحله بلوغ
مسئولیت جزایی اطفال در قوانین ایران
الف- قانون مجازات عمومی ایران مصوبات 1304
ب- قانون مجازات عمومی مصوب 1352
ج- قانون مجازات اسلامی مصوب 1361
مسئولیت اجزایی اطفال در اسلام
الف- بلوغ
ب- ادراک یا تمیز
بند اول- حقوقی
بند دوم- جزائیات
سن تمییز در حقوق جزای اسلام
الف- سن عدم مسئولیت جزایی
ب- سن مسئولیت جزایی نسبی
ج- سن مسئولیت جزایی کامل
12- فصل دهم) جنون
جنـون
سابقه تاریخی عدم مسئولیت جزایی مجائین
جنون از مسایل موضوعی است
تعریف جنون
انواع جنون
اول- اختلالات سیستم عصبی
دوم- جنون اخلاق
سوم- دیوانگی ناشی از مصرف بی رویه مشروبات الکلی و مواد مخدر
ارزیابی یا نحوه احراز جنون
الف- کارشناس روانی
ب- همکاری کارشناس و قاضی
جنون در قوانین سابق جزایی ایران
جنون در قانون مجازات اسلامی
ضوابط قانونی حاکم بر مفاهیم جنون
آثار جنون
لزوم احراز جنون در حال ارتکاب جرم
الف- تقارن جنون یا جرم
ب- تلازم جنون یا جرم
ج- جنون کامل
تأدیب مجنون
تشریفات اداری نگاهداری مجنون
مسئولیت مدنی مجنون
13- فصل یازدهم) جبر و اشتباه
بخش اول- مفاهیم اجبار
الف- تعریف اجبار
ب- اجبار و اختیار
ج- اجبار و اکراه
د- خلاصه تفاوت های اجبار با اکراه و جنون واضطرار
بند اول- تفاوت اجبار و اکراه
بند دوم- تفاوت اجبار و جنون
بند سوم- تفاوت اجبار و اضطرار
بخش دوم- انواع مختلف اجبار
الف- اجبار مادی
بند اول- علل اجبار مادی
بند دوم- شرائط اجبار مادی
اجبار مادی با منشأ درونی
ب- اجبار معنوی
بند اول- اجبار معنوی خارجی
شرایط اجبار معنوی خارجی
بند دوم- اجبار معنوی داخلی
نقش انگیزه شرافتمندانه در مسئولیت کیفری
نقش تحریک در مسئولیت کیفری
تحقیق اجبار در جرائم قابل تعزیر
بخش سوم- بررسی اجبار در قوانین جزایی ایران
الف- قانون مجازات عمومی
ب- اجبار در قانون مجازات اسلامی
ضوابط قانونی حاکم بر اجبار
الف- اکراه در قتل
ب- جرم باید از مجازات های تعزیری باشد
ج- اجبار در غیر مورد تعزیرات
شرایط اجبار رافع مسئولیت جزایی
مسئولیت مدنی در زمینه اجبار
14- فصل دوازدهم- جهل و اشتباه
بخش اول- مفاهیم جهل
تعریف اشتباه
مقایسه مفهوم جهل و اشتباه و موارد مشابه آن
الف- جهل
ب- اشتباه
ج- غلط
د- خطا
هـ - سهو
و- غفلت
ز- نسیان
تفاوت میان جهل و نسیان
جایگاه اشتباه در حقوق جزا
الف- اشتباه در قانون
ب- اشتباه در عمل
بخش دوم- انواع جهل در اعمال حقوق عرفی
الف- جهل مرکب
ب- جهل بسیط (شبهه)
بخش سوم- انواع جهل و جایگاه آن در فقه شیعه
الف- جهل و شبهه حکمیه
ب- جهل و شبهه موضوعیه
ج- جهل تقصیری
د- جهل قصوری
بخش چهارم- جایگاه جهل در حقوق اسلامی
الف- جایگاه در جرائم مستوجب حد
ب- جایگاه جهل و شبه در جرایم مستوجب قصاص و دیات
ج- جایگاه جهل، شبهه در جرائم مستلزم تعزیرات
بخش پنجم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در حقوق جزای عرفی
الف- تأثیر جهل حکمی بر مسئولیت کیفری
ب- تأثیر جهل موضوعی بر مسئولیت کیفری
بخش ششم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در حقوق اسلامی
الف- ادله و مستندات تأثیر جاهل بر مسئولیت کیفری
بند اول- ادله برائت
بند دوم- قاعده درأ
بند سوم- روایات وارده در مورد معذور بودن جاهل
ب- ادله و مستندات عدم تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری
بند اول- قاعده اشتراک احکام میان عامل و جاهل
بند دوم- قاعده وجوب تعلم احکام
بند سوم- فرض عالم بودن افراد به احکام اسلامی
ج- اَلجَمعْ مَهما اَمکَن اُولی مِنَ الطَّرح(جمع عرفی میان ادله بهتر از رد کردن آنهاست)228
بخش هفتم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در قوانین و مقررات جزایی ایران
الف- تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در جرائم مستوجب حد
1- جرم زنان
2- حد مسکر
3- جرم سرقت
ب- تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در جرائم مستوجب قصاص
بند اول- اشتباه در هدف (اشتباه در شخص طرف)
بند دوم- اشتباه در هویت مجنی علیه (اشتباه در شخصیت)
ج- تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در جرائم مستوجب دیه
بند اول- جهل حکمی
بند دوم- جهل موضوعی
خلاصه بحث
فهرست منابع و مآخذ
منابع و مأخذ:
امام علی(ع) نهج البلاغه (فیض الاسلام) ، ص 978
امام خمینی(ره) ، توضیح المسائل ، (مبحث امر به معروف و نهی از منکر) ، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی ، ص 363 ، سال 1362 و مساله 2142 الی 2185.
امام خمینی(ره) ، تحریر الوسیله ، ج 2 ، شرایط وجوب حد سرقت ، ص 612.
آشوری محمد ، عدالت کیفری از دیدگاه حمورابی نشریه موسسه حقوق تطبیقی اسلامی ، ص 21 ، شماره 7 سال 1361.
آیت ا... مرعشی، سید محمدحسن، نشریه حقوق دانشکده علوم قضایی، دوره اول، شماره اول، 1370، صص10-11.
آیت ا... موسوی بجنوردی، فصلنامه حق، شماره 8، دو قاعده فقهی و قواعد فقه.
اردلانی ، علی ، مسئولیت جزایی در جوامع باستانی ، مجله کانون وکلا ، شماره 93 ، ص 88-89
اورتولان ، عناصر حقوق جزا ، جلد اول ، شماره 416.
آیموف ، ایراک ، تن آدمی ، مترجم ، محمود بهزاد ، تهران ، شرکت علمی و فرهنگی ، ج 2 ، ص 458 ، سال 1378 هـ .ق
الفاصل ف محمد ، المبادی العامه فی التشریع الجزایی ، ص 324
حجه الاسلام الهیان ، نگرشی فقهی و حقوقی پیرامون حدود و قصاص ، نشر مجتمع آموزش عالی قم ، سال 1372 ، ص49.
استفانی ولواسور ، حقوق جزای عمومی ، چاپ نهم ، ص 171.
امام خمینی(ره) ، کتاب البیع ، ج 2 ، صص 62-63.
انصاری ، شیخ مرتضی ، مکاسب ، ص 121.
امامی ، سیدحسن ، حقوق مدنی ، ج 4 ، ص 84.
اردبیلی ، محمدعلی ، حقوق جزای عمومی ، ج 2 ، چاپ اول ، نشر میزان ، 1377.
استفانی گالتون ، ژرژ لواسور ، برنار بوکوک(حقوق دانان فرانسوی) ، حقوق جزای عمومی ، جلد اول (جرم و مجرم) ، مترجم حسن ودادیان ، انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی.
افراسیابی ، محمد اسماعیل ، حقوق جزای عمومی ، انتشارات فردوسی جلد دوم ، چاپ اول 1327.
بلاغی ، سیدصدرالدین ، عدالت و قضا در اسلام ، ص 270.
بجنوردی ، میرزا حسن ، القواعد الفقهیه ، ج 4 ، قاعده مشروعیه عبادات الصبی.
بجنوردی ، میزان حسن ، منتهی الاحول ، ج 2 ، ص 355.
باهری ، محمد (میرزاعلی اکبر خان داور) ، مقارنه و تطبیق ، رضا شکری ، نگرشی بر حقوق جزای عمومی ، ج 1 ، مجمع علمی فرهنگی مجد 1380.
باهری ، محمد (میرزا علی اکبر خان داور) ، حقوق جزای عمومی ، تقریرات استاد ، نشر رهام ، ج 1 ، 1381.
پرفسور آرتور کریستین سن ، ترجمه رشید یاسمی ، ص 329 ، سال 1345.
حلی، علامه شیخ جمال الدین ابی منصور: قواعد الحکامفی مسائل الحلال والحرام، کتاب حدود، المقصد الخامس، چاپ مصر، افست قم.
جعفری ، جعفر ، ترمینولوژی حقوق ، انتشارات لنگرودی ، تهران ، ص 950 ، 1362
جبران ، مسعود ، الرائد معجم لغوی عصری ، ج 2 ، چاپ سوم ، بیروت ، دارالعلم للملابین ، 1978 م.
جابری عربلو ، محسن ، فرهنگ اصطلاحات فقه اسلامی ، امیر کبیر ، سال 62 ، ص 62.
نوع فایل: word
قابل ویرایش 188 صفحه
مقدمه:
تشکیلات گمرکی در ایران سابقه دیرینه دارد. در زمان اشکانیان (سده سوم قبل از میلاد) سازمان منظم گمرکی وجود داشته و شعب آن در مرزها آمار واردات را در دفاتر مخصوصی ثبت و حقوق معینی دریافت میکردند. در این دوره صادرات از پرداخت حقوق گمرک معاف بوده است.
در زمان ساسانیان (سده چهارم تا ششم میلادی) حقوق گمرکی به میزان یک دهم ارزش یا مقدار از واردات دریافت میشده است.
با ورود اسلام به ایران این رویه در سایر ممالک اسلامی رایج گردید. در دوره صفویه عوارض گمرکی کالاها با توجه به بهای آن تعیین میشد. از سال 1053 هجری شمسی (1674 میلادی) گمرک به صورت اجاره ای اداره میشد و این ترتیب بیش از دو قرن ادامه داشته است.
در سال 1336 هجری شمسی (1957 میلادی) گمرک به وزارت منظم و از 1345 هجری شمسی (1966 میلادی) از وزارت اقتصاد مجزا و به وزارت دارایی ملحق شد. هم اکنون گمرک ایران از سازمانهای وابسته به وزارت امور اقتصاد و دارایی است.
فهرست مطالب:
مقدمه
تاریخچه گمرک در ایران
ساختار تشکیلاتی گمرک جمهوری اسلامی ایران
نقش و وظایف گمرک
تعریف گمرک
تعریف گمرک به عنوان یک اصطلاح بین المللی
بخش اول: صادرات
صادرات
تعریف صادرات
صادرات کننده
صادرات قطعی
بیمه کالای صادراتی
تشریفات صادراتی قطعی
تنظیم اظهارنامه کالای صادراتی
احراز هویت
ارزیابی :
پیمان نامه ارزی
حذف برخی تشریفات گمرکی
مراحل صادرات در گمرک
معرفی کالا به گمرک
گمرکات تخصصی ویژه صادرات کالاهای خاص
پوست و سالامبور : گمرک جنوب تهران
تمدید پروانه صادرات موقت
بخش دوم : وسایط نقلیه
بخش سوم : ماشین آلات و تجهیزات
بخش چهارم
کارت بازرگانی
موارد معافیت از داشتن کارت بازرگانی
ملاک تجاری بودن کالا
تقسیم بندی کالاهای صادراتی
فهرست کالاهای ممنوع الصدور
خروج کالا برای شرکت در نمایشگاه خارجی
نظارت و بررسی گمرکی مراسلات ارسالی به خارج از کشور
کالای همراه مسافر خروجی
بخش دوم : واردات
کالاهای تجاری
مراحل ثبت سفارش
حق ثبت سفارش
الف ) واردات قطعی
۱ – واردات در مقابل صادرات (ارز صادرات غیرنفتی)
۲ – واردات به صورت گشایش اعتبار (ارزی)
الف – انواع اعتبارات اسنادی
ب – انواع برات
اشکال مختلف بروات اسنادی
۳ – واردات قطعی کالا به صورت بدون انتقال ارز
۴ – واردات از طریق مناطق آزاد تجاری ، صنعتی
۵ – واردات از طریق مبادلات مرزی (تعاونی مرزنشینان)
۶ – مبادلات مرزی (پیله وری)
۷ – بازارچههای مرزی
۸ – واردات از طریق پست
ب : واردات موقت
ج : کالاهای مرجوعی (اعاده به خارج از کشور)
راههای واردات کالا
تشریفات ترخیص کالا از گمرک
اسناد و ضمائم اظهارنامه
حمل یکسره
ترخیص یکسره
کابوتاژ
سند ترخیص
کالاهای ضبطی در گمرک (ماده ۳۱ قانون امور گمرکی)
انواع کالا از لحاظ شرایط ورود
ارزش کالا در گمرک
عوارض دریافتی
تعیین تعرفه
وظایف کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی
نحوه ارزیابی و ترخیص کالاهای وارده به گمرک امانات پستی
نحوه ترخیص بستهها در بخش حضوری
حق العملکار گمرک (Customs Broker )
سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان
بخش سوم : ترانزیت
ترانزیت
ترانزیت خارجی
کنوانسیون گمرکی درباره ورود موقت وسائط نقلیه
دفترچه ((کارنه دوپاساژ))
دفترچه تریپتیک TRIPTYQUE))
دفترچه دیپتیک (DIPTYQUE)
کنوانسیون A.T.A
کنوانسیون گمرکی T.I.R
دفترچه T.I.R (Transport International Road) ۱
ترانزیت داخلی
بخش چهارم : مقررات مسافری
مقررات مسافری
مقررات خروج کالای همراه مسافر
صادرات همراه مسافر به کشورهای مشترک المنافع
مقررات ورود کالای همراه مسافر
استفاده از کانالهای سبز و قرمز گمرک
ارسال کالا (فریت)
فهرست کالاهای مجاز برای مسافرین ورودی
فهرست کالای ممنوعالورود توسط مسافرین
بخش پنجم : حقوقی و قضائی
قاچاق کالای ممنوع الورود و ممنوع الصدور
اسناد خلاف واقع
مراحل رسیدگی به پروندههای قاچاق در گمرک ایران
رسیدگی به پروندههایی که به محاکم بدوی ارجاع میشود
وضعیت کالاهای ضبط شده
چگونگی برخورد با محمولههای تجاری مظنون با قاچاق
ارز و طلای قاچاق مکشوفه
مجازات شروع به شرکت در جرم
بخش ششم : آشنایی با سیستم مکانیزه گمرکی نگار (آسیکودا)
آشنایی با سیستم مکانیزه گمرکی نگار (آسیکودا)
۳ – استفاده از اظهارنامهS.A.D
۷ – امکان کدگذاری مجوزها به روزنگاه داشتن آنها
۱۱ – ارائه گزارش دفتر ژورنال
۱۶ – کنترل ارزش کالا
۲ – استفاده بهینه از انبارها
۶ – ارائه سریع و به موقع آمار دقیق تجارت خارجی
آموزش فرمول نویسی حرفه ای در word 2013
فایل روان تایپ شده می باشد.
رشته حسابداری
نوع فایل : pdf
تعداد صفحه : 12
دانلود آموزش فرمول نویسی حرفه ای در word 2013
کاری از حسابداران برتر
در این جزوه به فرمول ها و مفاهیم مدیریت مالی و
ارزش زمانی پول اشاره می شود و مثال هایی در این زمینه
مطرح میگردد. مطالب این جزوه شامل :
ارزش آتی یک سرمایه گذاری
ارزش فعلی یک جریان نقدی در آینده
ارزش حال جریانات نقدی آتی
و سایر مطالب مرتبط با مدیریت مالی و ارزش زمانی پول
دانلود جزوه ارزش زمانی پول
فایل روان تایپ شده می باشد.
رشته حسابداری
نوع فایل : pdf
تعداد صفحه : 13
دانلود جزوه ارزش زمانی پول
کاری از حسابداران برتر